LibrePlan Audiovisual: Sistema de planificación e control de desvíos de producións audiovisuais

Size: px
Start display at page:

Download "LibrePlan Audiovisual: Sistema de planificación e control de desvíos de producións audiovisuais"

Transcription

1 LibrePlan Audiovisual: Sistema de planificación e control de desvíos de producións audiovisuais Memoria Xustificativa Anualidade C. MEMORIA DESCRIPTIVA REALIZACIÓN INVERSIÓNS Procedemento Administrativo PR519A Liña de actuación: B2 Socio tecnolóxico Resposta tecnolóxica en solucións TIC para asociacións empresariais

2 Licenza do documento Este documento ten copyright de S.L. e licenza Creative Commons Recoñecemento CompartirIgual 3.0 España. Este documento correspóndese coa memoria técnica do procedemento PR519A relativo á Resolución do 14 de Decembro de 2011, da Secretaría Xeral de Modernización e Innovación Tecnolóxica, pola que se establecen as bases reguladoras para a concesión, en réxime de concorrencia competitiva, das subvencións aos proxectos de cooperación empresarial para o fomento da empresa dixital no ámbito do Plan Avanza na Comunidade Autónoma de Galicia para o ano 2011 cofinanciadas polo Fondo Europeo de Desenvolvemento Rexional (Feder), e se procede á súa convocatoria (procedemento administrativo PR519A). Pontevedra, 19 de Decembro de 2011 Página ii

3 Índice xeral 1. Definición do proxecto Descrición e motivacións do proxecto Requirimentos funcionais Arquitectura técnica da solución desenvolvida Capa de presentación interface web Capa de interface de servizos web Capa de lóxica de negocio Capa de persistencia Traballo de Análise do proxecto Módulo de orzamentos Modulo de adaptación EDT Modulo de calendarios Modulo de planificación Módulo de custo Modelo de progreso e axuste orzamento Módulo de personalización da interface Módulo de probas Sistema de permisos Tarefas de infraestrutura e xestión da comunidade Xeneralización do proxecto NavalPlan Xestión da comunidade Página iii

4 Montaxe da infraestrutura de xestión de proxecto de LibrePlan Audiovisual Tarefas de desenvolvemento realizadas Migración de ZK 3.6 a ZK Desenvolvemento do módulo de orzamentos Desenvolvemento do módulo de usuarios Compartimento de estado Tipos de avances Adaptación calendarios Personalización Tarefas de coordinación no proxecto Descrición dos medios e capacidades empregados Recursos humanos Recursos técnicos Normalización na execución do proxecto Metodoloxías seguidas no proxecto Documentación xerada durante o proxecto Aplicacións informáticas implantadas para a execución e control continuo do proxecto Publicidade do cofinanciamento Emprego e resultados de código libre e de software de fontes abertas (FLOSS) Identificación e relevancia no uso de ferramentas FLOSS para a execución do proxecto Desenvolvemento e xeración de resultados en FLOSS así como en estándares abertos, e licencias dos resultados do proxecto Identificación da publicación de resultados (informes, manuais, códigos, aplicacións, etc) na web do solicitante ou repositorios Página iv

5 públicos de FLOSS Página v

6 1. DEFINICIÓN DO PROXECTO 1.1. Descrición e motivacións do proxecto O sector audiovisual leva a cabo produción de contidos audiovisuais (series de televisión, películas, documentais,...) e a elaboración destes contidos constitúe realmente a realización de proxectos industriais, como ocorre en outros sectores da economía (construción, software, naval, etc). Isto é así porque un proxecto pódese definir como un esforzo temporal emprendido para crear un único produto, tendo as seguintes características básicas: Temporal. Único. Ten unha elaboración progresiva. Os proxectos características. de produción do audiovisual cumpren estas Con respecto á realización de producións audiovisuais o sector quere cubrir con este proxecto varias áreas: Unha primeira área é a orzamento. Non existe no sector en xeral, e no cluster do audiovisual galego en particular, ningún procedemento estándar e ningunha ferramenta informática libre que facilite a elaboración de presupostos. Esta elaboración, sen embargo, considérase que debería ser común e estándar. Definir e proporcionar unha ferramenta que o posibilite é o primeiro obxecto do proxecto. Unha segunda área constitúeo a planificación. Unha vez se ten presupostado a produción audiovisual quérese realizar unha planificación da mesma no tempo. Esta planificación ten un Páxina 6

7 Definición do proxecto características especiais neste sector e hai que contemplalas, telas en conta para proporcionar unha solución. Un terceiro ámbito para o desenvolvemento do proxecto é contemplar a especial relación entre o orzamento e asignación de recursos. Deséxase modelar o orzamento como unha forma de asignar as tarefas de planificación. Outra área de interese é ser capaz de realizar o seguimento do proxecto a través da análise dos progresos e o seu impacto no custe. Dende o sector quérese levar a cabo un seguimento diario dos proxectos audiovisuais unha vez que comeza a rodaxe dos mesmos é quérese contrastar como vai progresando e custando o proxecto con respecto ao orzamento. Quérese que sexa un proceso vivo no que se analice os desvíos segundo se produzan e tomar decisións sobre o orzamento que constitúe tamén a asignación, para cubrir en tempo en custe os obxectivos comprometidos. Tamén se desexa ter informes para analizar o resultados intermedios ou finais dun proceso de produción. Para a realización do software decidiuse partir da ferramenta NavalPlan, unha das máis importantes ferramentas de xestión de proxectos de software libre e facer unha adaptación sectorial para o audiovisual. A base desta proposta foron dúas: 1. Razóns técnicas: Considerouse viable partir de NavalPlan porque, por unha banda, é software libre e se pode adaptar e desenvolver o requirido. Por outra, é a empresa desenvolvedora do proxecto, que foi inicialmente financiado pola Fundación para o Fomento da Calidade Industrial e, polo tanto, conta cos coñecementos de funcionalidade e técnicos necesarios para realizar esta tarefa. 2. Razóns funcionais. Desenvolver todo un proxecto dende cero para resolver a problemática do cluster do audiovisual sería moi custoso e non viable. Neste caso, partir dunha Páxina 7

8 Definición do proxecto ferramenta de xestión de proxectos cunha funcionalidade xenérica axeitada constitúe unha boa base. A adaptación de NavalPlan/LibrePlan implica ademais de desenvolver os obxectivos mencionados neste apartado realizar un proceso de configuración da interface para que certas partes non interesantes para o CLAG quedasen da maneira o menos invasiva posible para o usuario facilitando o seu uso e maximizando, polo tanto, a usabilidade da ferramenta. Con respecto a outras ferramentas que puidesen existir para resolver a problemática, o sector expresa a inexistencia de software no mercado para xestionar as súas necesidades. Por tanto, a necesidade de adaptar unha delas é a única posibilidade. A elaboración de orzamentos estase a facer a man e sen un proceso normativo. Isto quere dicir que non existe ningunha ferramenta que axude a elaborar e compoñer os distintos que son necesario ter en conta para elaborar un orzamento a ser aceptado polos clientes (televisións por exemplo). Ter unha ferramenta axeitada para esta labor e adaptada aportaría moito valor ao sector. Ademais sería de utilidade para o sector no senso de que facilitaría a comunicación entre as diferentes empresas e os clientes ao sempre utilizarse un estándar de proceso orzamentario e de documentos resultado de dito proceso. No tocante a planificación de proxectos existen alternativas libres e non libres para asistir a planificación. O que ocorre é que a planificación das producións audiovisuais teñen unhas características no sector que fai que as ferramentas de planificación tal cal non sexan apropiadas. Por exemplo, a modo ilustrativo, a unidade de planificación para estimar os traballos que hai que planificar que se utiliza nos proxectos en outros sectores é a hora. Non obstante, no sector audiovisual as tarefas a planificar se miden en secuencias ou páxinas de guión. A conclusión é que coa adaptación da ferramenta poderían realizar con axuda informática procesos de planificación que agora mesmo non se están controlando. Páxina 8

9 Definición do proxecto Por último, o seguimento e a análise do custe é un proceso que tampouco se está realizando de forma asistida e actualmente é un proceso manual. É, ademais, sensible a erros que, cando se producen, acarreiran resultados non satisfactorios para as empresas debido a unha mala xestión. Hai certas decisións acerca do custe e da planificación que se necesitan tomar ao longo do proceso de rodaxe para adaptarse a realidade. Por exemplo, se se ten un retardo na data comprometida para a finalización da produción e se quere chegar en tempo, quérese explorar a maneira de evitar esta situación. Por exemplo, unha acción a tomar podería ser aumentar o número de secuencias por día a rodar mediante a contratación dunha cámara máis aumentando o orzamento por esta banda e compensándoo por unha redución dos decorados e escenas de exteriores. Actualmente isto non se está a poder xestionar máis que de forma completamente a ollo e aproximada sen poder actuar a tempo e sen ser un proceso repetible e previsible Requirimentos funcionais Como resultado de estudar a problemática existente, determinouse que o sistema adecuado para afrontala consistiría nunha adaptación sectorial do proxecto NavalPlan (o cal sería evolucionado previamente a LibrePlan) para poder ser implantado en tódalas empresas do sector audiovisual galego. Por tanto, o entregable será unha aplicación web coas capacidades xerais de facer orzamentos, planificación, seguimento e análise de custos das producións audiovisuais galegas. A funcionalidade a desenvolver foi especificada a través do enunciado e resume dos requisitos por módulos (agrupacións de traballo a acometer, ligados por temática e por situación na arquitectura do programa), e dos cales se detalla o estado actual do proceso de análise dos mesmos, así como das necesidades a cubrir que abordan da información de análise existente para cada un de eles no punto 3.1 do presente documento. Páxina 9

10 Definición do proxecto A agrupación de requirimentos funcionais do actual proxecto, defínese na seguinte lista de módulos ou conxuntos de funcionalidades ou casos de uso: Módulo de orzamento Módulo de clasificación de tarefas a planificar Módulo de calendarios Módulo de planificación Módulo de custe. Módulo de progreso e axuste de orzamento. Módulo de personalización da interface Módulo de permisos No punto 2.1 indícase un resumo do proceso de análise levado a cabo sobre ditos módulos, e os conxuntos de funcionalidades que están sendo desenvolvidas, para cada unha destas unidades Arquitectura técnica da solución desenvolvida A arquitectura do software que está a ser desenvolvido, está construída sobre unha versión da aplicación de xestión de planificación NavalPlan (logo LibrePlan, como se explica no punto 2.2.1), sobre a cal se constrúe a adaptación para o CLAG. Esta aplicación, utiliza unha arquitectura de organización do código baseada en capas. Consiste en organizar o software nunha serie de divisións horizontais lóxicas. Estas divisións horizontais organízanse xerarquicamente de forman que descansa cada unha na capa que ten debaixo. Así ata a capa máis profunda. Nesta estruturación séguense os seguintes preceptos: Páxina 10

11 Definición do proxecto Cada capa ten un conxunto de responsabilidades que corresponden a un determinado nivel de abstracción. Unha capa ofrece servizos a capa de nivel superior. Unha capa usa os servizos ofertados pola capa de nivel inferior. As capas de que consta LibrePlan son as seguintes: Capa de presentación interface web. Capa de interface servizos web. Capa de lóxica de negocio. Capa de persistencia. A continuación se explicará brevemente cada unha destas capas Capa de presentación interface web A capa de interface web corresponde coa parte do programa que se encarga de proporciona as páxinas HTML/Javascript que permiten aos usuarios realizar as operacións necesarias para planificar a empresa. Dentro da interface web se fai uso do patrón MVC (Model View Controller) para estruturar cada unha das pantallas. É unha capa que non ten ningunha por enriba, é dicir, interacciona directamente co usuario Capa de interface de servizos web A capa de servizos web é unha capa paralela a capa de interface web que ofrece servizos web REST para ofrecer funcionalidades de exportación/importación de datos dunha instalación da aplicación co exterior. Contémplanse dous tipos de comunicacións a través de servizos web: Páxina 11

12 Definición do proxecto Integración con outras aplicacións. Quedarían englobados aquí os ERP que desexen interactuar con LibrePlan. Integración con outras instalacións de LibrePlan. Dúas instalacións de LibrePlan en sendas empresas permiten interactuar para a subcontratación de proxectos e o reporte de progresos dos mesmos Capa de lóxica de negocio A capa de lóxica de negocio atópase por debaixo da capa de interface web e dos servizos web. É unha capa que está constituída por clases que capturan as regras existentes no dominio da aplicación. Nela existen dous tipos de clases: Entidades. Son clases que representan conceptos que teñen persistencia no dominio. Quere dicir isto que representan datos que se van almacenar. Ademais, levan asociado comportamento que ten que ver cos datos que representa a entidade. Clases de comportamento. Nalgúns caso pode haber clases que teñen unicamente comportamento e non datos. Isto se deseña na arquitectura cando se quere reutilizar o comportamento entre varias entidades ou cando desacoplalo da entidade proporciona maior flexibilidade e esta é requirida Capa de persistencia A capa de persistencia atópase por debaixo da capa de lóxica de negocio e é a encargada da gravación das entidades na base de datos. Na aplicación utilízase unha solución ORM Object Relational Mapping para a asociación entre as clases que representan os obxectos do dominio a súa representación en táboas de bases de datos relacionais. Esta solución ORM se encarga tanto de converter a entidades as consultas que se lanzan sobre o sistema de persistencia como de facer a Páxina 12

13 Definición do proxecto tradución das entidades ás filas correspondentes das táboas da base de datos. Páxina 13

14 2. DESCRICIÓN DO TRABALLO REALIZADO O ámbito completo do proxecto proposto, LibrePlan Audiovisual: Sistema de planificación e control de desvíos de producións audiovisuais comprende o período que vai dende o 1 de Abril 2011 ó 31 de Agosto de No presente documento xustifícase o traballo realizado dentro do ámbito da primeira anualidade do proxecto Traballo de Análise do proxecto Unha das primeiras tarefas identificadas para levar a cabo o traballo contemplado no proxecto, consistiu en refinar as necesidades identificadas na proposta, e conxuntamente cos interlocutores do CLAG e coa súa visión proporcionada en cada unha das áreas de actuación a abordar, levar a cabo un proceso de análise e deseño da solución software a desenvolver sobre LibrePlan. A continuación, indícase a descomposición funcional en subtarefas e conxuntos de casos de uso identificados en dito proceso de análise Módulo de orzamentos Este módulo é o que aglutina as características formais que debe reunir un presuposto dos que empregan os membros do CLAG. É habitual, por exemplo, dividir o presuposto en capítulos cada un dos Páxina 14

15 cales corresponde a un apartado conceptual necesario para levar a cabo unha produción. Un capítulo pódese entender como unha partida orzamentaria. Entre os identificados inicialmente están: 1. Guión. Inclúe o prezo para o guión literario e mais o guión técnico e audiovisual. Definen a orde e forma das imaxes e outros elementos gráficos na produción. 2. Escenografía. É o prezo que supón o attrezo e os platós para o desenvolvemento da produción. 3. Equipo de rodaxe e consumibles. Abarca todo o necesario para levar a cabo a rodaxe: unha ou varias cámaras,trípodes, kits de iluminación, microfonía ambiente, etc 4. Equipo técnico. Inclúe todo o persoal implicado na rodaxe, o produtor, operadores de cámara, audio e iluminación, maquillaxe, etc 5. Persoal artístico. Son os actores e actrices da rodaxe, figurantes, grupos de baile, etc 6. Locución e dobraxe. Pode ser necesario dobrar a produción a varios idiomas ou ter partes narradas por un locutor. 7. Edición musical. Banda sonora incorporada nas seccións da produción que o necesiten ou outros efectos. 8. Post produción. Edición da material rodada, do son, dos efectos multimedia, etc. Na aplicación LibrePlan Audiovisual realízase a aplicación dun sistema de modelos preconfigurados de tipos de presupostos o cal permite a creación de forma eficiente deste tipo de entidades. Outra característica importante do módulo é que leva incorporada temporalidade. Isto significa que o modelo de datos permite realizar versións dos orzamentos e que estas versións sexan consultables e se poida coñecer ao longo do tempo os diferentes cambios. Páxina 15

16 Por último, neste módulo elaborarase unha representación do orzamento en modo de informe para poder ser impreso e consultado. Como resultado deste módulo de análise, creáronse os seguintes conxuntos de tarefas e casos de uso, os cales poden ser revisados no XPTracker de xestión do proxecto: libreplan.igalia.com/twiki/bin/view/audiovisual/ana03moduloorzament o Modelo de dominio de capítulos orzamentarios Interface de usuario para operacións CRUD sobre capítulo Modelo para integración de orzamento e proxecto de planificación Incorporación de temporalidade a modelo e orzamento. Interface gráfica para a consulta de temporalidade Pantalla de consulta de orzamentos como informe Modulo de adaptación EDT Para realizar a planificación dun proxecto en xeral, un dos pasos consiste na identificación das actividades que hai que realizar para levar a bo término o proxecto. Ocorre o mesmo no sector audiovisual. As actividades unha vez identificadas é necesario estimalas e organizalas en grupos. Isto se fai en xestión de proxectos a través da creación da EDT (estrutura de descomposición de traballo), o cal é unha tradución do termo común en inglés WBS (Work Breakdown Structure). A EDT é unha estrutura xerárquica (unha árbore) na que existen nodos que se organizan en varios niveles. Existen dous tipos de nodos: Nodos folla. Son as actividades e se estiman en horas en xestión de proxectos. Páxina 16

17 Nodos contedores. Son agrupacións de outros nodos (folla ou contedores). Non teñen traballo asociado directamente senón que agrupan o traballo reportado polos nodos inferiores. LibrePlan proporciona a composición de EDT para a súa posterior planificación. Non obstante, este módulo en LibrePlan Audiovisual consiste na adaptación da EDT para as empresas de producións audiovisuais. Era necesario levar unha adaptación porque no sector audiovisual existe a necesidade de utilizar outras unidades distintas do tempo como medida de estimación para as actividades. Isto é unha necesidade específica e non está soportada nin por LibrePlan nin por outras ferramentas de planificación. A adaptación consiste en substituír a unidade de horas como unidade de estimación de horas e utilizar as unidades requiridas polo sector: Secuencias. Unha secuencia se define como unha unidade dramática dotada de significado que inclúe unha exposición, un desenvolvemento e unha conclusión. As rodaxes sóense medir ou estimar acordando o número de secuencias de que se compón o produto audiovisual. Páxinas de guión. Outra unidade que é de interese e definir o número de páxinas de guión de que consta unha actividade da rodaxe. Este módulo implica substituír o modelo de datos e realizar unha adaptación da interface para soportar estas novas unidades de medida e facer que encaixe na planificación. Como resultado deste módulo de análise, creáronse os seguintes conxuntos de tarefas e casos de uso Páxina 17

18 libreplan.igalia.com/twiki/bin/view/audiovisual/ana04moduloadaptacio nedt Cambio modelo de datos para soporte de unidades secuencias, guión. Refactorización das interfaces de WBS para o soporte de novas unidades Adaptación das pantalla de WBS para simplificar elementos de criterios e materiais Adaptación dos modelos para soporte da nova estrutura do WBS Modulo de calendarios Este módulo consiste na adaptación dos calendarios de LibrePlan Audiovisual coas particularidades transmitidas polos membros do CLAG. O comportamento xeral dos calendarios é valido agás para ter en conta as novas unidades de consumo de tempo. No caso habitual, os calendarios indican canto se traballo en horas cada día. A adaptación consiste en que se permite configurar os calendarios non en tempo senón coas unidades na que se estiman as actividades no cluster audiovisual: número de secuencias por día e páxinas de guión. O análise deste módulo identificou os seguintes casos de uso e tarefas a desenvolver: libreplan.igalia.com/twiki/bin/view/audiovisual/ana05modulocalendari os Cambio no modelo de datos de calendario para soporte unidades secuencias/guión Páxina 18

19 Adaptación de interface para soporte de novas unidades Adaptación interface para asignación de novo calendario a proxectos Modulo de planificación Neste módulo os principais puntos para facer a adaptación son dous. Por unha banda, decidiuse facer unha determinación da duración das tarefas a planificar en función do que determine o calendario asignado ao proxecto. Por outro lado, hai que cambiar o modelo de asignación de recursos baseado en traballadores como estaba inicialmente en LibrePlan e, en xeral, como ocorre nas ferramentas de planificación. É un modelo baseado en asignación a recursos humanos concretos de maneira que se rexistra a cada tarefa as horas que cada traballador fai en que data. No caso do cluster audiovisual non se queren xestionar os recursos humanos directamente senón que unicamente se quere realizar unha asignación de capacidade produtiva pero sen xestionar os recursos concretos. O feito de non desexar xestionar e controlar os recursos humanos directamente significa que non se quere seleccionar o actor concreto ao cal asignar unha parte da rodaxe, ao cámara, ao responsable de son, etc para as distintas actividades da planificación. As razóns disto son varias: En primeiro lugar, as empresas de produción audiovisual realizan practicamente unha subcontratación completa de todo o persoal necesario para levar a cabo unha produción. Tanto os actores, como os cámaras, os responsables de vestiario, dirección artística, etc.. son contratados expresamente para a produción. Por tanto, non son propiamente recursos humanos da empresa de produción audiovisual. Páxina 19

20 En segundo lugar, o CLAG non ten interese en xestionar os recursos do proxecto porque non se comparten entre varios proxectos. As empresas de produción contratan os recursos externos para un determinado proxecto e non teñen continuidade en outros proxectos. Tampouco se da a circunstancia de que poidan participar en varios proxectos da mesa empresa á vez. Isto último acontece debido a dúas causas: As empresas de produción audiovisual unicamente acometen un proxecto á vez e, como xa se dixo, os recursos se contratan por obra para a realización dun proxecto. O traballo analizado nesta parte consiste en realizar un modelo de asignación alternativa nas tarefas na que se rexistre o número de escenas por día que se teñen planificadas en cada data. Para elo proponse contemplar un modelo de asignación por tramos e asignación plana. Este modelo consistiría e especificar en determinados rangos canto é o numero de escenas por día que se planifican. Podería haber un único tramo inicialmente ou varios. Tamén se contemplaría neste punto proporcionar diversas estratexias para calcular a que número de escenas por día se debería rodar nunha determinada tarefa. Habería as seguintes estratexias: Calcular de data fin: Se introduce o número de escenas ou páxinas de guión que se teñen que queren rodar e o número de escenas por día é o programa calculará en que data se remataría. Calcular número de escenas: Se configura a data de fin e as escenas a facer por día laborable e o programa calcula cantas se farían. Calcular número de escenas por día. Se configura o número de escenas totais e a data a rematar e o programa calcula cantas se teñen que rodar por día. O análise deste módulo identificou os seguintes casos de uso e tarefas a desenvolver Páxina 20

21 libreplan.igalia.com/twiki/bin/view/audiovisual/ana06moduloplanificac ion Refactorización no proceso de creación de novas tarefas. Eliminación de modelo de asignación a recursos por dia Introdución de nova pantalla de asignación non baseada en recursos Modelo de datos produtividade Creación de estratexias de asignación de tarefas a tarefas de rodaxe Asignación por tramos Pantalla de visualización detallada de asignación Eliminación de horas imputadas en planificación Gantt Eliminación gráfico de carga de recursos global Gantt Pantalla de carga de recursos por proxecto desactivación Adaptación do método de MonteCarlo Pantalla de asignación avanzada desactivación Desactivación mecanismo de subcontratación de asignación de tarefas baseado en Módulo de custo Este módulo consiste en poder facer unha análise do custe no que se vai incorrendo no desenvolvemento da produción para saber se está incorrendo nun desvío positivo ou negativo. Actualmente LibrePlan unicamente pode realizar un análise do custo en base as horas que os recursos van dedicando ao proxecto mediante o reporte de partes de traballo. Agora, sen embargo, isto non se pode realizar nesta adaptación ao CLAG, xa que non se xestionas os recursos na asignación a tarefas concretas e tampouco se desexa rexistrar o traballo que van realizando os recursos. Por tanto, a análise de custe baseado nas horas reportadas polos recursos non será posible. Páxina 21

22 Hai que elaborar un novo modelo de custe para o CLAG sobre LibrePlan. Este modelo de custe utilizará dous pilares. O primeiro constitúeo o orzamento desenvolvido no módulo descrito. Para analizar o custe vaise a modificar o modelo do orzamento para que os ítems do mesmo se poidan ir gastando ao longo do tempo. Por tanto, cada ítem do orzamento terá o seguinte comportamento. Constará dunha serie de execucións de mesmo ao longo do tempo. Cada vez que se execute unha porcentaxe dun elemento do orzamento este feito suporá imputar ese custe na data especificada. O segundo é o custe operativo de cada día de rodaxe. Hai que permitir configurar na planificación un custe por día de rodaxe. Por tanto, este custe por día se irá imputando día a día. Que un proxecto teña máis días de rodaxe significa que custará máis que se tivese meses. Este módulo permitirá realizar unha serie de análises e informes, como o valor gañado, de maneira que se poida consultar como vai o proxecto en custe con respecto ao previsto. O análise deste módulo identificou os seguintes casos de uso e tarefas a desenvolver: libreplan.igalia.com/twiki/bin/view/audiovisual/ana06modulocusto Modelo de orzamento executado vs. non executado. Adaptación administración executado/non efectuado Modelo para introdución de custe asociado a dia de rodaxe por tarefa Modelo de análise de custe tendo en conta orzamento e dias de rodaxe Adaptación de valor gañado para quitar horas imputadas contemplar novo custo Modelo de vinculación de ítems de orzamento a tarefas de planificación orzamento e introdución de Páxina 22

23 Pantalla de visualización de desvío de custo con orzamento Adaptación modelo consolidación de progreso Informes de análise de custo Modelo de progreso e axuste orzamento Este módulo é o que permitirá ir realizando dous procesos paralelos para conseguir chegar a tempo á finalización do proxecto dentro dos límites do orzamento: Realizar medidas de progresos e consolidar os mesmos nas tarefas de rodaxe. Isto implica facer reasignacións das escenas a rodar no tramo das tarefas que faltan para rematar. Realizar modificacións nas cantidades non executadas do presuposto para entrar dentro do orzamentado inicialmente. O análise deste módulo identificou os seguintes casos de uso e tarefas a desenvolver: libreplan.igalia.com/twiki/bin/view/audiovisual/ana03moduloorzament o Adaptación modelo de progresos a CLAG Modelo de asignación en tramos non consolidados de tarefas Adaptación proceso de desconsolidación Modelo de introdución de cambios orzamentarios Módulo de personalización da interface LibrePlan posúe un conxunto de pantallas que non son necesarias para a adaptación a realizar para o CLAG. Non se pode contar con estas pantallas se non se poden usar. Por tanto, este módulo consiste en Páxina 23

24 realizar un cambio das interfaces para ocultar e desactivar estas pantallas. O análise deste módulo identificou os seguintes casos de uso e tarefas a desenvolver: libreplan.igalia.com/twiki/bin/view/audiovisual/ana09modulopersonali zacion Desactivación carga global empresa Desactivación maquinas Desactivación informes non necesarios Desactivación recursos limitantes Desactivación partes de traballo Desactivación de categorías de custo Módulo de probas A aplicación LibrePlan ten incorporados dous mecanismos de probas automáticas, os cales é interesante empregar para validar o correcto comportamento dos diferentes módulos desenvolvidos. Estes sistemas de probas cobren por unha banda, probas de unidade para as cales se emprega a ferramenta Junit, e probas funcionais empregando Sahi. Identifícase a realización de probas específicas dos seguintes subsistemas: libreplan.igalia.com/twiki/bin/view/audiovisual/ana10documentacionp robas Probas de modulo de orzamento Probas de modulo de adaptación EDT Probas de modulo de calendarios Probas de modulo de planificación Páxina 24

25 Probas de modulo de custo Probas de modulo de progreso e reaxuste orzamento Probas de modulo de personalización da interface Sistema de permisos Unha das avantaxes de LibrePlan é ser un software despregable como unha aplicación web. Ó poder acceder diversos usuarios dende diferentes localizacións para consultar a planificación resolve moitas das problemáticas asociadas á elaboración incremental de presupostos. Para as empresas do CLAG é interesante contar duns permisos axeitados en LibrePlan para que recollan os distintos roles que poden ter os usuarios sobre os proxectos. Este módulo consiste en identificar e programar estes roles. Ademais, do mesmo modo que a importación dos pedidos ou outro tipo de entidades está soportado mediante servizos web, identifícase a necesidade de mellorar a capacidade de integración con outro tipo de servizos externos xa existentes nas empresas nas que se despregue a aplicación, polo que se considera necesario dotar a LibrePlan de soporte de autenticación con LDAP. Polo tanto, os elementos que resultan do análise deste módulo son os seguintes: libreplan.igalia.com/twiki/bin/view/audiovisual/ana09modulopersonali zacion Soporte de LDAP para a autenticación Integración de roles en LDAP Granulosidade de permisos por pestanas da interface Páxina 25

26 Tarefas de infraestrutura e xestión da comunidade Xeneralización do proxecto NavalPlan a LibrePlan Na proposta indicábase que a solución sectorial que se desenvolvería para o sector Audiovisual galego consistiría nunha adaptación da aplicación NavalPlan, software creado coa orientación inicial de solventar problemáticas de planificación e xestión de proxectos para o sector naval de Galicia. Para levar a cabo esta adaptación, o que se mencionaba na proposta realizada, era crear dita aplicación para o o sector Audiovisual como unha particularización dunha versión máis xeral do proxecto inicial que sería chamada LibrePlan. Este novo nome está baseado por unha banda polo carácter FLOSS da aplicación ( Libre é un termo que comeza a ser recoñecible internacionalmente no ámbito do software), e pola súa funcionalidade principal, fundamentalmente enfocada a ser unha ferramenta de planificación. O nome NavalPlan, se ben é adecuado a unha solución aplicable no dominio das empresas auxiliares do sector da construción industrial naval, limitado dende o punto de vista da comprensión da finalidade da aplicación, ó seu uso exclusivo para o sector Naval, o cal non se corresponde coas posibilidades de dita ferramenta. Polo tanto, foi necesario facer ese traballo previo de abstracción fundamentalmente da imaxe e mecanismos de comunicación de Páxina 26

27 NavalPlan para a súa evolución no proxecto de carácter xenérico LibrePlan, sobre o que se construiría LibrePlan Audiovisual. Este escenario, permite a convivencia dun ecosistema coherente no que coexisten a versión de carácter xeral do proxecto, LibrePlan, coas solucións adaptadas de carácter sectorial NavalPlan e LibrePlan Audiovisual, baixo a marca paraugas xeral. Deste modo obtense un beneficio en varios sentidos, grazas fundamentalmente ó carácter de Software Libre de todos os elementos mencionados: O estar integrado coa solución xenérica, LibrePlan Audiovisual poderá beneficiarse de todo o traballo realizado pola comunidade no proxecto xenérico (corrección de erros ou bugs, melloras, difusión) O proxecto LibrePlan poderá integrar as funcionalidades que se desenvolvan para LibrePlan Audiovisual e que sexan procedentes na versión da ferramenta de propósito xeral, co que o mantemento e evolución de ditas características poderá ser levado a cabo así mesmo pola propia comunidade. A maior expansión no uso dunha solución de carácter xeral, permite facer unha mellor difusión das funcionalidades das versións sectoriais da mesma. A primeira versión de dita solución xeral, necesaria para o desenvolvemento de LibrePlan Audiovisual foi feita en Novembro de 2011, coincidindo coa publicación da nova web do proxecto Páxina 27

28 Xestión da comunidade Durante todo o proceso de desenvolvemento das tarefas necesarias para LibrePlan Audiovisual, estanse a levar a cabo as tarefas transversais de xestión da comunidade necesarias para o correcto mantemento do carácter de Software Libre da aplicación, o cal implica o manexar as incidencias ou bugs que se reportan no proxecto, responder os comentarios nas canles públicas de comunicación existentes no proxecto, e levar a cabo tarefas de coordinación co resto dos membros da comunidade de desenvolvedores. No wiki central do proxecto LibrePlan, recompílanse as reunións de comunidade mantidas no intervalo: November 29, 2011 libreplan coordination meeting txt November 21, 2011 navalplan coordination meeting txt Páxina 28

29 November 07, 2011 navalplan coordination meeting txt October 24, 2011 navalplan coordination meeting txt October 10, 2011 navalplan coordination meeting txt September 26, 2011 navalplan coordination meeting txt September 12, 2011 navalplan coordination meeting txt August 29, 2011 navalplan coordination meeting txt August 16, 2011 navalplan coordination meeting txt July 18, 2011 navalplan coordination meeting txt July 4, 2011 navalplan coordination meeting txt June 20, 2011 navalplan coordination meeting txt June 13, 2011 navalplan roadmap meeting txt June 1, 2011 navalplan roadmap meeting txt Montaxe da infraestrutura de xestión de proxecto de LibrePlan Audiovisual Ademais dos recursos xenéricos do proxecto que se empregan durante as diferentes etapas do proceso, creáronse recursos específicos tanto para levar a cabo a coordinación e análise do proxecto, coma para xestionar toda a parte administrativa e documental na que engadir a información que se fose producindo. Páxina 29

30 Creáronse ademais novas contornas de desenvolvemento nos equipos de traballo dos desenvolvedores participantes no proxecto, así como unha contorna de integración onde se ían probando e poñendo en común características a medida que se dispuña de comportamentos desenvolvidos. Dita contorna de integración está accesible en: Información adicional sobre as contornas proporcionadas dentro do ámbito de traballo pode consultarse no modelo 19F, sobre Acceso, desenvolvemento, licencia, manuais, etc. Páxina 30

31 Tarefas de desenvolvemento realizadas Migración de ZK 3.6 a ZK 5.0 Identificouse que para poder aplicar os cambios no modelo de datos que se necesitaban en LibrePlan Audiovisual da forma máis natural posible, así como utilizar os elementos de creación de gráficas e informes que se empregarían nesta particularización do proxecto, sería necesario utilizar unha serie de compoñentes de ZK (o framework de desenvolvemento sobre o que se construíu LibrePlan), que estaban a piques de ser marcados como deprecados na seguinte versión de dito marco de desenvolvemento. Foi por iso que se determinou que para continuar co proxecto sería necesario facer una migración na versión que se estaba a empregar, de ZK a ZK 5. A maiores, dita migración está a aportar melloras nos seguintes ámbitos: Incremento no rendemento da aplicación, así como melloras na escalabilidade da mesma ó empregar no HTML compoñentes máis lixeiros. Melloras visuais no aspecto dos compoñentes gráficos (widgets) que se estaban a empregar. Permite unha integración directa con código JQuery o cal facilita a incorporación de efectos adicionais e a simplificación do código JavaScript do resto dos compoñentes. Dita migración completouse completamente como paso previo á publicación de LibrePlan 1.2, o cal é a versión da que parte a rama de LibrePlan Audiovisual Desenvolvemento do módulo de orzamentos Páxina 31

32 Para a problemática existente no CLAG, dende o punto de vista das ferramentas de xestión de proxectos, non é tanto a planificación temporal da execución do proxecto, se non o avance en canto a consumo dos elementos do presuposto aprobados nun proxecto de elaboración de contidos audiovisuais. Para o primeiro dos requirimentos, relacionado con proporcionar un sistema de creación normalizada de presupostos, cunha estrutura predefinida configurable, desenvolveuse unha solución baseada no sistema de modelos de LibrePlan o cal foi evolucionado con esta fin, e mediante o cal, á hora de crear novas entidades, é posible seleccionar no momento da creación de novos presupostos/proxectos cal e o modelo de partida do mesmo. Deste xeito, tanto a versión actual da aplicación como as tarefas que se atopan en proceso de desenvolvemento e o traballo evolutivo que se realice nun futuro terá o soporte das últimas versións do framework na capa inferior, e facilitará o traballo de futuras actualizacións de versión Desenvolvemento do módulo de usuarios No punto do documento de análise, identificouse que unha área importante na que desenvolver traballo era a de adecuar a solución baseada en LibrePlan á problemática de usuarios, roles e permisos Páxina 32

33 necesarios para ter o nivel de detalle necesario na planificación e xestión de proxectos audiovisuais. O feito de que LibrePlan sexa unha aplicación web centralizada, soluciona completamente a problemática do acceso multiusuario remoto e itinerante ó sistema. Para mellorar o despregue e integración coas plataformas actuais de usuarios e permisos que xa están sendo empregadas por membros do CLAG levouse a cabo o desenvolvemento dun completo sistema de incorporación ó sistema para o acceso de usuarios e configuración de permisos e roles baseado en LDAP, que cobre completamente tanto a problemática dende un punto de vista funcional, como técnico. Ademais, creáronse novos permisos para asociar os roles, que permitirán controlar a granulosidade de acceso ás seguintes operacións: ACCESO_PRESUPOSTACIÓN CREAR_PRESUPOSTACIÓN, BORRAR_PRESUPOSTACIÓN, Compartimento de estado Para a integración do sistema de presupostos co módulo de avances, era necesario facilitar a navegación entre as dúas perspectivas, e evitar a perda das modificacións realizadas en memoria o manipular os datos do presuposto. Foi desenvolvido un mecanismo que gardaba a información que estaba a ser editada na sesión asociada ó usuario no servidor, e que era mantida en memoria o facer operacións que implicaban o cambio de perspectiva (o cal se produce ó alternar entre a vista de edición do EDT e a de planificación e avances, ou asignación avanzada, por exemplo). Páxina 33

34 Tipos de avances Foi necesario abstraer o modelo de datos empregado en LibrePlan para permitir outros tipos de avance diferentes de horas, e que deste modo sexa posible reportar avances en escenas, Adaptación calendarios Levouse a cabo unha xeneralización do sistema para engadir información os calendarios que non permita facer sobreasignacións dos recursos superiores a un umbral máximo, o cal non era tido en conta na versión de partida de NavalPlan, e que era necesario neste escenario para impedir sobreplanificacións superiores a un máximo absoluto. Estas planificacións superiores ó 100% son posibles dende un punto de vista teórico, e en escenarios nos que é posible traballar con recursos virtuais, ou para reflectir situacións nas que recursos poderían ter asignacións superiores a 24h/día. Esta situación non é realizable no ámbito de uso levado a cabo polos membros do CLAG, polo que foi modificado o sistema de calendarios para engadir esta limitación Personalización No punto da proposta, defínese que se incorporarán mecanismos de simplificación das interfaces con funcionalidades que non serán utilizadas en LibrePlan Audiovisual. Dotouse ó núcleo da aplicación dun sistema para habilitar ou deshabilitar interfaces, no que xa se permitiría simplificar a intererface de funcións non empregables no CLAG. Integrouse este mecanismo gráfico con funcións como simulación de escenarios (o cal non procede no Páxina 34

35 CLAG, tendo en conta que os presupostos non son virtualizables), e o Método estatístico de MonteCarlo para cálculo de data fin, tampouco válido nesta área de aplicación Tarefas de coordinación no proxecto participou nas reunións de coordinación do proxecto cos interlocutores do CLAG e membros do proxecto de Wireless Galicia, nas que se obtivo a información necesaria para facer o refinamento dos requirimentos necesario durante o proceso de análise. A información de ditas reunión figuran no wiki común para a coordinación do proxecto, concretamente en: libreplan.igalia.com/twiki/bin/view/audiovisual/webcoordination#actas _de_reuni_ns Páxina 35

36 No referente ó traballo de formación asociado a esta fase de proxecto, indícase que levou a cabo unha sesión na que impartiu unha sesión de introdución o uso da aplicación LibrePlan (NavalPlan no momento no que se realizou). Esta sesión de formación foi levada a cabo entre os días 18 e 20 de Maio na sede do CLAG en Santiago de Compostela, e osobxectivos que pretendía cubrir esta sesión de formación eran os seguintes: Capacitar ó equipo de traballo de proxecto no coñecemento da aplicación. Dar a coñecer os conceptos básicos de planificación relacionados cos algoritmos proporcionados pola ferramenta. Revisar casos prácticos de uso de NavalPlan. Páxina 36

37 3. DESCRICIÓN DOS MEDIOS E CAPACIDADES EMPREGADOS 3.1. Recursos humanos Os recursos empregados no proxecto son tres enxeñeiros informáticos con máis de 1 ano de experiencia no desenvolvemento de NavalPlan, tanto dende o punto de vista do puro desenvolvemento de código como de análise de funcionalidades e membros da comunidade de Software Libre ó redor do proxecto. Os membros do equipo que está a levar o proxecto, e os cales cumpren os requirimentos indicados anteriormente son os seguintes: Manuel Rego Casasnovas, desenvolvedor e community manager, ou responsable das comunicacións co resto de membros das comunidades de NavalPlan/LibrePlan Jacobo Aragunde Pérez, desenvolvedor e analista. Diego Pino García: desenvolvedor Ocasionalmente, ditos recursos humanos contaron co apoio puntual de persoal de sistemas e de coordinación de, non membros permanentes do equipo de desenvolvemento do proxecto Recursos técnicos Dado que os recursos humanos xa dispuñan dos elementos técnicos necesarios tanto para levar a cabo o proxecto dende o punto de vista Páxina 37

38 Descrición dos medios e capacidades empregados software (todos eles empregaban recursos hardware propios da empresa ), como de infraestrutura software para despegar as contornas de integración, desenvolvemento e coordinación do proxecto, non é necesario xustificar ningún custo en recursos técnicos no presente documento. Páxina 38

39 NORMALIZACIÓN NA EXECUCIÓN 4. DO PROXECTO 4.1. Metodoloxías seguidas no proxecto Estes puntos está detallados nos documentos DESENVOLVEMENTO, LICENZA, METODOLOXÍA Documentación xerada durante o proxecto Estes puntos está detallados nos DOCUMENTACIÓN DETALLADA REVISIÓN F.ACCESO documentos 19G. Aplicacións informáticas implantadas para a execución e control continuo do proxecto Para a xestión e desenvolvemento do proxecto empregáronse as seguintes aplicacións: Git: git é unha ferramenta libre de control de versións. TWiki e XPTRacker: Twiki é un entorno de colaboración e sistema de xestión de coñecemento. É un wiki estruturado. O plugin XPTRacker dota a Twiki permite xestionar seguindo a metodoloxía extremme Programming. Páxina 39

40 Normalización na execución do proxecto Eclipse: Entorno de desenvolvemento suficientemente flexible e potente como para poder empregalo nun entorno complexo de traballo. Javadoc: Con respecto á documentación do código, a ferramenta proposta é Javadoc, estándar aceptado pola comunidade para documentar o código das aplicacións desenvolvidas sobre a plataforma J2EE. Jabber: Jabber é un protocolo libre para mensaxería instantánea, baseado no estándar XML e xestionado por XMPP Standards Foundation. phpreport: O phpreport é unha ferramenta de _*time* tracking, a cal permite o seguimento das tarefas desenvolvidas polo persoal dunha empresa a nivel de minutos, e permite a xeración de estadísticas para o seu análise e toma de decisións. Hudson: Hudson monitoriza execucións de traballos repetidos, tal como construción de proxectos ou programación de tarefas vía cron. Entre estas tarefas Hudson enfócase en integrar os despregue e testeo de proxectos e monitorización de tarefas externas Publicidade do cofinanciamento Este elemento está detallado no documento 19J PUBLICIDADE E COFINANCIAMENTO. Páxina 40

41 5. EMPREGO E RESULTADOS DE CÓDIGO LIBRE E DE SOFTWARE DE FONTES ABERTAS 5.1. (FLOSS) Identificación e relevancia no uso de ferramentas FLOSS para a execución do proxecto coma empresa adicada á promoción de uso e desenvolvemento de Software Libre prioriza tamén o emprego de ferramentas FLOSS en tódolos seus traballos. Neste caso como noutros moitos, as ferramentas empregadas contan todas con licencias FLOSS. git outra ferramenta libre de control de versións. Trátase dun sistema distribuído onde non existe o concepto de servidor central. O proxecto GNOME emprega este sistema. scm.com/. Ademáis, utilizaranse as seguintes ferramentas: OpenJDK (implementación libre do entorno de desenvolvemento Java), TWiki e XPTracker, Umbrello, Jabber, Javadoc, Hudson ou Eclipse. En resumo, no proxecto, todas as ferramentas utilizadas serán FLOSS. Páxina 41

42 Emprego e resultados de código libre e de software de fontes abertas (FLOSS) 5.2. Desenvolvemento e xeración de resultados en FLOSS así como en estándares abertos, e licencias dos resultados do proxecto Este punto está detallado no documento DESENVOLVEMENTO, LICENZA, METODOLOXÍA F.ACCESO Identificación da publicación de resultados (informes, manuais, códigos, aplicacións, etc) na web do solicitante ou repositorios públicos de FLOSS Este elemento está detallado no DOCUMENTACIÓN DETALLADA REVISIÓN. documento 19G. Páxina 42

Acceso web ó correo Exchange (OWA)

Acceso web ó correo Exchange (OWA) Acceso web ó correo Exchange (OWA) Uso do acceso web ó correo de Exchange (Outlook Web Access, OWA) Contenido Uso do acceso web ó correo para usuarios do servidor Exchange Entorno da interfaz web (OWA)

More information

GUÍA DE MIGRACIÓN DE CURSOS PARA PLATEGA2. Realización da copia de seguridade e restauración.

GUÍA DE MIGRACIÓN DE CURSOS PARA PLATEGA2. Realización da copia de seguridade e restauración. GUÍA DE MIGRACIÓN DE CURSOS PARA PLATEGA2 Platega vén de actualizarse da versión de Moodle 1.8.6 á 2.6. Como a exportación e importación de cursos entre estas dúas versións non é 100% compatible, esta

More information

COMO XOGAR A KAHOOT Se vas xogar por primeira vez, recomendámosche que leas este documento QUE É KAHOOT?

COMO XOGAR A KAHOOT Se vas xogar por primeira vez, recomendámosche que leas este documento QUE É KAHOOT? COMO XOGAR A KAHOOT Dentro das novidades desta edición propoñémosche unha aplicación que che axudará a conectar máis cos alumnos e facilitar o coñecemento do tema deste ano. Se vas xogar por primeira vez,

More information

O SOFTWARE LIBRE NAS ENTIDADES DE GALIZA

O SOFTWARE LIBRE NAS ENTIDADES DE GALIZA O SOFTWARE LIBRE NAS ENTIDADES DE GALIZA 2008 O SOFTWARE LIBRE NAS ENTIDADES DE GALIZA FICHA TÉCNICA Universo: 8.652 pequenas e medianas empresas, 710 empresas informáticas, 588 centros de ensino e 117

More information

Silencio! Estase a calcular

Silencio! Estase a calcular Silencio! Estase a calcular 1. Introdución 2. Obxectivos 3. Concepto e consideracións previas. Ruído. Decibelio (db) Sonómetro. Contaminación acústica. 3. Concepto e consideracións previas. That quiz:

More information

R/Ponzos s/n Ferrol A Coruña Telf Fax

R/Ponzos s/n Ferrol A Coruña Telf Fax Día do libro 2009 Coa mostra das diferentes actividades realizadas ao longo deste mes do libro e a entrega de agasallos a todo o alumnado, en especial a o que tivo unha aportación destacada nestas actividades

More information

Síntesis da programación didáctica

Síntesis da programación didáctica Síntesis da programación didáctica o Contidos 1º Trimestre - REVIEW GRAMMAR 1º BACH - UNIT 4: ON THE BALL Modals. Modal perfects. Vocabulary: Words from the text. Word families. Sport. Expressions taken

More information

O Software Libre nas Empresas de Galicia

O Software Libre nas Empresas de Galicia SI O Software Libre nas Empresas de Galicia EDICIÓN 216. RESUMO EXECUTIVO 1 Í N D I C E Presentación Principais resultados I. Posición global II. Tipoloxías de Software Libre III. Motivos para non empregar

More information

Obradoiro sobre exelearning. Pilar Anta.

Obradoiro sobre exelearning. Pilar Anta. Algún dos integrantes da mesa redonda sobre software libre en Galicia: Miguel Branco, Roberto Brenlla e Francisco Botana. Obradoiro sobre exelearning. Pilar Anta. Obradoiro para coñecer e introducirnos

More information

Manual de usuario CENDES. Centro de descargas da Xunta de Galicia

Manual de usuario CENDES. Centro de descargas da Xunta de Galicia MU Manual de usuario CENDES Centro de descargas da Xunta de Galicia CLÁUSULA DE CONFIDENCIALIDADE Este documento é propiedade da Amtega (Axencia para a Modernización Tecnolóxica de Galicia). Deberá empregar

More information

VIGOSÓNICO V C O N C U R S O V I D E O C L I P S Calquera proposta estética para o vídeo: cine, animación, cor, branco e negro,...

VIGOSÓNICO V C O N C U R S O V I D E O C L I P S  Calquera proposta estética para o vídeo: cine, animación, cor, branco e negro,... WWW.VIGOSÓNICO.ORG VIGOSÓNICO V C O N C U R S O V I D E O C L I P S Un espazo para a túa creatividade PARA GRUPOS Calquera estilo musical: rock, rap, clásica, jazz, latina,... SOLISTAS Calquera proposta

More information

Sede Electrónica Concello de Cangas

Sede Electrónica Concello de Cangas Sede Electrónica Concello de Cangas Cumpra con toda a lexislación Lei 11/2017, de 22 de xuño, de Acceso Electrónico da Cidadanía aos Servizos Públicos. Lei 39/2015, de 1 de outubro, do Procedemento Administrativo

More information

Anexo IV: Xestionar o currículum da etapa:

Anexo IV: Xestionar o currículum da etapa: Anexo IV: Xestionar o currículum da etapa: Para acceder á xestión do currículum de cada etapa (introducir áreas de LE de primaria, ou as de ESO e Bacharelato) que emprega prográmame, deberás ter un acceso

More information

Manual de usuario do módulo de control horario do sistema OPAX

Manual de usuario do módulo de control horario do sistema OPAX Manual de usuario do módulo de control horario do sistema OPAX Marzo 2013 CONTROL DE VERSIÓNS E DISTRIBUCIÓN NOME DO DOCUMENTO: COD. DO DOCUMENTO: Guia_control_horario_funcionarios ELABORADO POR: VALIDADO

More information

REUNIÓN CONVOCATORIAS SUBVENCIÓNS 2018 SECCIÓN DE SERVIZOS SOCIAIS SERVIZO DE ACCIÓN SOCIAL, CULTURAL E DEPORTES

REUNIÓN CONVOCATORIAS SUBVENCIÓNS 2018 SECCIÓN DE SERVIZOS SOCIAIS SERVIZO DE ACCIÓN SOCIAL, CULTURAL E DEPORTES REUNIÓN CONVOCATORIAS SUBVENCIÓNS 2018 SECCIÓN DE SERVIZOS SOCIAIS SERVIZO DE ACCIÓN SOCIAL, CULTURAL E DEPORTES PUBLICACIÓN DAS BASES BASES REGULADORAS XERAIS http://bop.dicoruna.es/bopportal/publicado/2018/03/21/2018_0000002149.pdf

More information

Fondo de Acción Social. Manual do Usuario de presentación de solicitudes do FAS

Fondo de Acción Social. Manual do Usuario de presentación de solicitudes do FAS Fondo de Acción Social Manual do Usuario de presentación de solicitudes do FAS Fondo de Acción Social 2 Táboa de contidos Introducción 3 Moi importarse 4 Pasos a seguir para a presentación de solicitudes

More information

PROGRAMA FORMATIVO DA ESPECIALIDADE FORMATIVA TÉCNICAS DE MARKETING ON LINE, BUSCADORES, SOCIAL MEDIA E MÓBIL COMM049PO

PROGRAMA FORMATIVO DA ESPECIALIDADE FORMATIVA TÉCNICAS DE MARKETING ON LINE, BUSCADORES, SOCIAL MEDIA E MÓBIL COMM049PO PROGRAMA FORMATIVO DA ESPECIALIDADE FORMATIVA TÉCNICAS DE MARKETING ON LINE, BUSCADORES, SOCIAL MEDIA E MÓBIL COMM049PO PLANS DE FORMACIÓN DIRIXIDOS PRIORITARIAMENTE PARA TRABALLADORES OCUPADOS PLANS DE

More information

Rede CeMIT Cursos Gratuítos de Alfabetización Dixital NOVEMBRO Aula CeMIT de Cuntis

Rede CeMIT Cursos Gratuítos de Alfabetización Dixital NOVEMBRO Aula CeMIT de Cuntis Rede CeMIT Cursos Gratuítos de Alfabetización Dixital NOVEMBRO 2017 Aula CeMIT de Cuntis APRENDE A USAR O SMARTPHONE Días: 2, 3, 6, 14, 16, 17, 21 e 23 de novembro Horario: 12:00h a 14:00h Nº de Prazas:

More information

ANÁLISE DO SECTOR TÉXTIL, CONFECCIÓN E CALZADO

ANÁLISE DO SECTOR TÉXTIL, CONFECCIÓN E CALZADO ANÁLISE DO SECTOR TÉXTIL, CONFECCIÓN E CALZADO Actividade de interese estatístico (AIE13): Análise estatística de sectores produtivos e da estrutura económica en xeral recollida no Programa estatístico

More information

1. Introducción e obxectivos do documento 1.1 Introducción Estrutura do informe Unha visión colaborativa 8

1. Introducción e obxectivos do documento 1.1 Introducción Estrutura do informe Unha visión colaborativa 8 ÍNDICE 1. Introducción e obxectivos do documento 1.1 Introducción 5 1.2 Estrutura do informe 8 1.3 Unha visión colaborativa 8 2. Valor do mercado de contidos dixitais e tendencias 2.1 O mercado global

More information

CURSO UNIVERSITARIO CON APROBACIÓN PROVISONAL DE HOMOLOGACIÓN POR PARTE DA CONSELLERÍA DE CULTURA, EDUCACIÓN E O.U.

CURSO UNIVERSITARIO CON APROBACIÓN PROVISONAL DE HOMOLOGACIÓN POR PARTE DA CONSELLERÍA DE CULTURA, EDUCACIÓN E O.U. CURSO UNIVERSITARIO CON APROBACIÓN PROVISONAL DE HOMOLOGACIÓN POR PARTE DA CONSELLERÍA DE CULTURA, EDUCACIÓN E O.U. RECOMENDADO POLO ALTO COMISIONADO DAS NACIÓNS UNIDAS PARA O CAMBIO CLIMÁTICO www.climantica.org

More information

PLAN DE COMUNICACIÓN DO PROGRAMA OPERATIVO DO FSE DE GALICIA

PLAN DE COMUNICACIÓN DO PROGRAMA OPERATIVO DO FSE DE GALICIA FONDO SOCIAL EUROPEO O FSE inviste no teu futuro UNIÓN EUROPEA PLAN DE COMUNICACIÓN DO PROGRAMA OPERATIVO DO FSE DE GALICIA 2007-2013 1 Índice de Contidos 1. PRESENTACIÓN...3 2. INTRODUCIÓN...5 2.1. Resultados

More information

Facultade de Fisioterapia

Facultade de Fisioterapia Normas e Avaliación do Traballo de Fin de Grao Curso 2017-2018 Co fin de acadar unha carga de traballo semellante nos Traballos de Fin de Grao (TFG) que deben facer o alumnado ao ser estes titorizados

More information

A OUTRA CRISE: ENERXÍA, CAMBIO CLIMÁTICO E ECONOMÍA

A OUTRA CRISE: ENERXÍA, CAMBIO CLIMÁTICO E ECONOMÍA A OUTRA CRISE: ENERXÍA, CAMBIO CLIMÁTICO E ECONOMÍA Xavier Labandeira Economics for Energy e Rede, Universidade de Vigo CLUB FARO DE VIGO 26 de novembro de 2013 Sandy, camiño de Nova Iorque: 29 outubro

More information

viveiros en Galicia de empresa O papel dos económica e xeración de emprego

viveiros en Galicia de empresa O papel dos económica e xeración de emprego viveiros O papel dos de empresa en Galicia c o m o axe n t e s d e p ro m o c i ó n económica e xeración de emprego O papel dos viveiros de empresa en Galicia como axentes de promoción económica e xeración

More information

Informe do estudo de CLIMA LABORAL do Sergas

Informe do estudo de CLIMA LABORAL do Sergas Clima laboral - Sergas Informe do estudo de CLIMA LABORAL do Sergas Elaborado por: Servizo central de prevención de riscos laborais Subdirección xeral de Políticas de Persoal División de Recursos Humanos

More information

Narrador e Narradora Narrador Narradora Narrador

Narrador e Narradora Narrador Narradora Narrador 1. Family dinner Soa unha música futurista. Narrador e Narradora: Aquí estamos, here we are, en Galicia, in Galicia, no ano 2050, in the year 2050, e temos unha historia que contarvos, and we have a story

More information

CONTROL DE VERSIÓNS E DISTRIBUCIÓN

CONTROL DE VERSIÓNS E DISTRIBUCIÓN CONTROL DE VERSIÓNS E DISTRIBUCIÓN NOME DO DOCUMENTO: VERSIÓN: 1.0 COD. DO DOCUMENTO: ELABORADO POR: Xerencia MATI-AMTEGA DATA: 28/02/18 VALIDADO POR: IGVS DATA: 28/02/18 APROBADO POR: DATA: CLÁUSULA DE

More information

Problema 1. A neta de Lola

Problema 1. A neta de Lola Problema 1 A neta de Lola A neta de Lola da Barreira estuda 6º de Educación Primaria na Escola da Grela. A súa mestra díxolle que escribira todos os números maiores ca cen e menores ca catrocentos, sempre

More information

plan estratéxico 2016 >> 2020

plan estratéxico 2016 >> 2020 plan estratéxico 2016 >> 2020 ÍNDICE INTRODUCIÓN A. MISIÓN, VISIÓN, VALORES MISIÓN VISIÓN VALORES B. QUEN, COMO, CON QUE EIXE DA CALIDADE INTERNA EIXE DA DIRECCIÓN ESTRATÉXICA EIXE DO PERSOAL EIXE DOS

More information

marcoeuropeocomún de referencia para as linguas: aprendizaxe, ensino, avaliación

marcoeuropeocomún de referencia para as linguas: aprendizaxe, ensino, avaliación marcoeuropeocomún de referencia para as linguas: aprendizaxe, ensino, avaliación Marco europeo común de referencia para as linguas: aprendizaxe, ensino, avaliación 2005 Xunta de Galicia, Secretaría

More information

Programación Proxecto empresarial

Programación Proxecto empresarial Programación Proxecto empresarial 1. Identificación da programación... 3 Centro educativo... 3 Ciclo formativo... 3 Módulo profesional e unidades formativas de menor duración (*)... 3 Profesorado responsable...

More information

Orzamentos Xerais do Estado para 2016: Novidades en materia de Seguridade Social que xestionan as mutuas

Orzamentos Xerais do Estado para 2016: Novidades en materia de Seguridade Social que xestionan as mutuas Orzamentos Xerais do Estado para 2016: Novidades en materia de Seguridade Social que Pensións públicas Art. 36.- Índice de revalorización de pensións. As pensións do sistema da Seguridade Social experimentarán

More information

Guía para a elaboración das Estratexias de desenvolvemento local das zonas pesqueiras FEMP

Guía para a elaboración das Estratexias de desenvolvemento local das zonas pesqueiras FEMP Guía para a elaboración das Estratexias de desenvolvemento local das zonas pesqueiras FEMP 2014-2020 Guía para a elaboración das Estratexias de desenvolvemento local das zonas pesqueiras. Recoñecemento

More information

6. O proceso técnico. 1. Introducción. 2. Introdución ás fases da cadea documental ISABEL PEMÁN PÉREZ

6. O proceso técnico. 1. Introducción. 2. Introdución ás fases da cadea documental ISABEL PEMÁN PÉREZ 105 6. O proceso técnico CAH da Rede de Bibliotecas de Galicia 1. Introducción O nacemento dunha biblioteca escolar ou centro de documentación escolar xurde da necesidade de ofrecer o acceso a unha información

More information

A cultura do código. Retos para a identidade galega na época dos algoritmos

A cultura do código. Retos para a identidade galega na época dos algoritmos 92 Galicia 21 Guest article A cultura do código. Retos para a identidade galega na época dos algoritmos Universidade de Santiago de Compostela Nun recente artigo en Slate, Virginia Eubanks puña sobre a

More information

PARTE I. VIVALDI: Concierto en MI M. op. 3 n.12

PARTE I. VIVALDI: Concierto en MI M. op. 3 n.12 SEGUNDO DE GRAO PROFESIONAL PARTE I PROBA DE VIOLÍN Interpretaranse en todos os cursos tres obras, escollendo unha de cada un dos tres grupos propostos, sendo polo menos unha delas de memoria. É obrigado

More information

Implantación dunha tenda online: venda de produtos de artesanía

Implantación dunha tenda online: venda de produtos de artesanía Facultade de Economía e Empresa Traballo de fin de grao Implantación dunha tenda online: venda de produtos de artesanía Autora: Titores/a: Antonio García Lorenzo/ Fernando J. Aguiar Maragoto/ Mayte Fernández

More information

12352 LEI 11/2007, do 22 de xuño, de acceso electrónico dos cidadáns aos servizos públicos. («BOE» 150, do )

12352 LEI 11/2007, do 22 de xuño, de acceso electrónico dos cidadáns aos servizos públicos. («BOE» 150, do ) 2242 Luns 2 xullo 2007 Suplemento núm. 17 As disposicións contidas no artigo 6.1, na sección 2.ª do capítulo III do título II e no capítulo II do título III, salvo o establecido no parágrafo segundo do

More information

Probas de validación de Críticos de Arte Artificiais.

Probas de validación de Críticos de Arte Artificiais. T. Chambel, A. Ariza, G. Perin, M. Tavares, J. Bidarra, M. Figueiredo (Editors) 211 Probas de validación de Críticos de Arte Artificiais. Mª Luz Castro Pena a (maria.luz.castro@udc.es), Juan Jesús Romero

More information

CRÉDITOS Edita: Dirección Xeral de Traballo e Economía Social Conselleria de Traballo e Benestar

CRÉDITOS Edita: Dirección Xeral de Traballo e Economía Social Conselleria de Traballo e Benestar O BOLETÍN DO OBSERVATORIO GALEGO DA RESPONSABILIDADE SOCIAL EMPRESARIAL Conselleria de Traballo e Benestar - Nº 3-2015 Contido: Estratexia de inclusión social Programa Start Up, Stand Up! Guía de boas

More information

2.1. O PROXECTO LINGÜÍSTICO DE CENTRO

2.1. O PROXECTO LINGÜÍSTICO DE CENTRO 2.1. O PROXECTO LINGÜÍSTICO DE CENTRO Fernando Trujillo Sáez Universidade de Granada En educación hai propostas que aparecen e reaparecen ao longo do tempo. Este fenómeno é propio das Ciencias Sociais

More information

Segunda lingua estranxeira: inglés

Segunda lingua estranxeira: inglés Dirección Xeral de Formación Profesional e Ensinanzas Especiais Probas de acceso a ciclos formativos de grao superior Parte específica Segunda lingua estranxeira: inglés Páxina 1 de 6 Índice 1.Formato

More information

Curso: Creación de Páxinas Web Persoais. novembro 2005

Curso: Creación de Páxinas Web Persoais. novembro 2005 Curso: Creación de Páxinas Web Persoais novembro 2005 Índice de contidos 1 Obxectivos... 3 2 Entidades Participantes... 3 3 Duración, datas e lugares de celebración... 3 4 Horarios... 3 5 Límite de prazas...

More information

ICEDE Working Paper Series

ICEDE Working Paper Series Nº 3, decembro 2012 ICEDE Working Paper Series UNHA APROXIMACIÓN ÁS PAUTAS DE INNOVACIÓN DO SECTOR EÓLICO GALEGO Pedro Varela Vázquez e María del Carmen Sánchez Carreira Nº 3, decembro 2012 ICEDE Working

More information

vista Galega de Bloque temático ECONOMÍA, EMPRESA E MEDIO AMBIENTE Coordinadora MARÍA ROSARIO DÍAZ VÁZQUEZ

vista Galega de Bloque temático ECONOMÍA, EMPRESA E MEDIO AMBIENTE Coordinadora MARÍA ROSARIO DÍAZ VÁZQUEZ vista Galega de Publicación Interdisciplinar da Facultade de Ciencias Económicas e Empresariais Bloque temático ECONOMÍA, EMPRESA E MEDIO AMBIENTE Coordinadora MARÍA ROSARIO DÍAZ VÁZQUEZ 2011 Universidade

More information

INFORME DE AVALIACIÓN DOS BANCOS DO TEMPO DO PROXECTO CONTA CON ELAS

INFORME DE AVALIACIÓN DOS BANCOS DO TEMPO DO PROXECTO CONTA CON ELAS UNIVERSIDADE DE VIGO INFORME DE AVALIACIÓN DOS BANCOS DO TEMPO DO PROXECTO CONTA CON ELAS Luz Varela Caruncho Amada Traba Díaz Universidade de Vigo ÍNDICE Introdución... 3 Os Bancos do Tempo... 4 Os Bancos

More information

AS POLÍTICAS DE I+D+i ANTE A CRISE 1

AS POLÍTICAS DE I+D+i ANTE A CRISE 1 AS POLÍTICAS DE I+D+i ANTE A CRISE 1 MATILDE MAS / JAVIER QUESADA Universidade de Valencia Recibido: 2 de xullo de 2010 Aceptado: 26 de xullo de 2010 Resumo: Xunto ás reformas estruturais no ámbito financeiro,

More information

Procedimientos Auditivos e Instrumentais DEPARTAMENTO COORDINADOR/A DA DISCIPLINA. CURSOS 1º curso 2º curso 3º curso 4º curso.

Procedimientos Auditivos e Instrumentais DEPARTAMENTO COORDINADOR/A DA DISCIPLINA. CURSOS 1º curso 2º curso 3º curso 4º curso. PROGRAMACIÓN DOCENTE DE RITMO E LECTURA (I-II) CONSERVATORIO SUPERIOR DE MÚSICA DE A CORUÑA TÍTULO SUPERIOR DE MÚSICA (ENSINANZAS REGULADAS POLO DECRETO16/2015) 1. IDENTIFICACIÓN E CONTEXTUALIZACIÓN DISCIPLINA

More information

IMPLICACIÓNS FINANCEIRAS DA XESTIÓN DO MEDIO NATURAL PARA AS EMPRESAS E PARA OS MERCADOS DE CAPITAIS

IMPLICACIÓNS FINANCEIRAS DA XESTIÓN DO MEDIO NATURAL PARA AS EMPRESAS E PARA OS MERCADOS DE CAPITAIS IMPLICACIÓNS FINANCEIRAS DA XESTIÓN DO MEDIO NATURAL PARA AS EMPRESAS E PARA OS MERCADOS DE CAPITAIS NOELIA ROMERO CASTRO* / JUAN PIÑEIRO CHOUSA** *Departamento de Economía Financeira e Contabilidade Facultade

More information

CUESTIÓNS XERAIS A AMBOS PROCEDEMENTOS

CUESTIÓNS XERAIS A AMBOS PROCEDEMENTOS CUESTIÓNS XERAIS A AMBOS PROCEDEMENTOS 1. Cal é o PRAZO de presentación das solicitudes? O programa bonos de innovación ten carácter plurianual e aberto ata o esgotamento dos fondos asignados polo que

More information

OS VIVEIROS GALEGOS COMO INSTRUMENTO DE DESENVOLVEMENTO LOCAL: SITUACIÓN ACTUAL E LIÑAS FUTURAS DE MELLORA

OS VIVEIROS GALEGOS COMO INSTRUMENTO DE DESENVOLVEMENTO LOCAL: SITUACIÓN ACTUAL E LIÑAS FUTURAS DE MELLORA OS VIVEIROS GALEGOS COMO INSTRUMENTO DE DESENVOLVEMENTO LOCAL: SITUACIÓN ACTUAL E LIÑAS FUTURAS DE MELLORA ALBERTO VAQUERO GARCÍA* / FRANCISCO JESÚS FERREIRO SEOANE** 1 *Universidade de Vigo **Universidade

More information

II PLAN PARA A IGUALDADE DE OPORTUNIDADES ENTRE MULLERES E HOMES DE VIMIANZO ( )

II PLAN PARA A IGUALDADE DE OPORTUNIDADES ENTRE MULLERES E HOMES DE VIMIANZO ( ) II PLAN PARA A IGUALDADE DE OPORTUNIDADES ENTRE MULLERES E HOMES DE (2010-2013) Título: II Plan para a Igualdade de Oportunidades entre Mulleres e Homes de Vimianzo (2010 2013) Promove: Concello de Vimianzo.

More information

Revista Galega de Economía Vol (2016)

Revista Galega de Economía Vol (2016) REFLEXIÓNS SOBRE RESPONSABILIDADE SOCIAL EMPRESARIAL, RESPONSABILIDADE PÚBLICA E A SUSTENTABILIDADE MEDIOAMBIENTAL Elena Inglada Galiana (elenaig@eco.uva.es) José Manuel Sastre Centeno (manolo@eco.uva.es)

More information

Guía para autoarquivo en Minerva Repositorio Institucional da USC. 16/04/2018 Biblioteca Universitaria da USC

Guía para autoarquivo en Minerva Repositorio Institucional da USC. 16/04/2018 Biblioteca Universitaria da USC Guía para autoarquivo en Minerva Repositorio Institucional da USC 16/04/2018 Biblioteca Universitaria da USC Contido 1. Rexistro e acceso... 1 1.1. Rexistro novos usuarios... 1 1.2 Autorización para autoarquivar...

More information

Revista Galega de Economía Vol (2017)

Revista Galega de Economía Vol (2017) A EVOLUCIÓN DO MIX ELÉCTRICO EN DIVERSOS PAÍSES EUROPEOS, 1995-2014: ALEMAÑA, FRANCIA, REINO UNIDO, DINAMARCA, ITALIA E ESPAÑA Adrián DIOS VICENTE Universidade de Santiago de Compostela Departamento de

More information

I. PRESENTACIÓN. 1. Administración e recursos humanos

I. PRESENTACIÓN. 1. Administración e recursos humanos 3 I. PRESENTACIÓN 1. Administración e recursos humanos Os procesos de cambio aos que continuamente están sometidas as administracións públicas esixen flexibilidade, capacidade de adaptación e anticipación.

More information

A comunicación externa nas organizacións

A comunicación externa nas organizacións Comunicación Organizacional 3 A comunicación externa nas organizacións Miguel Túñez López Departamento de Ciencias da Comunicación Facultade de Ciencias da Comunicación Vicerreitoría de estudantes, cultura

More information

MEMORIA DE AVALIACIÓN DA CALIDADE: INFORME DE RESULTADOS PROGRAMACIÓN: ACCIÓNS FORMATIVAS DIRIXIDAS PRIORITARIAMENTE ÁS PERSOAS TRABALLADORAS

MEMORIA DE AVALIACIÓN DA CALIDADE: INFORME DE RESULTADOS PROGRAMACIÓN: ACCIÓNS FORMATIVAS DIRIXIDAS PRIORITARIAMENTE ÁS PERSOAS TRABALLADORAS MEMORIA DE AVALIACIÓN DA CALIDADE: INFORME DE RESULTADOS PROGRAMACIÓN: ACCIÓNS FORMATIVAS DIRIIDAS PRIORITARIAMENTE ÁS PERSOAS TRABALLADORAS DESEMPREGADAS CORRESPONDENTE AO EERCICIO 2016. CURSO: 1597 ADGD0208

More information

Linux para seres humanos

Linux para seres humanos - Ubuntu Linux para seres humanos ASI 1 Curso 2007/08 15/10/2007 Páxina 1 de 10 Ubuntu Linux para seres humanos! Índice Ubuntu Linux para seres humanos!......2 Sobre o nome......3 Software libre......4

More information

Guía para a elaboración da planificación estratéxica dos centros da USC

Guía para a elaboración da planificación estratéxica dos centros da USC Guía para a elaboración da planificación estratéxica dos centros da USC Índice 1. Introdución... 2 2. Procedemento para a elaboración do plan estratéxico... 4 2.1 Fase 1. Analizar a situación... 4 2.2

More information

Guía para autoarquivo en Minerva. Repositorio Institucional da USC

Guía para autoarquivo en Minerva. Repositorio Institucional da USC Guía para autoarquivo en Minerva Repositorio Institucional da USC 2016 Táboa de contidos 1. Rexistro e acceso... 1 1.1. Rexistro novos usuarios... 1 1.2 Autorización para autoarquivar... 2 1.3 Acceso...

More information

Concello de Baralla DENOMINACIÓN DA PRAZA/POSTO/EMPREGO: PERSOAL DE APOIO NO PAI. Concello de Baralla

Concello de Baralla DENOMINACIÓN DA PRAZA/POSTO/EMPREGO: PERSOAL DE APOIO NO PAI. Concello de Baralla BASES ESPECÍFICAS POLAS QUE SE ESTABLECEN AS NORMAS PARA A SELECCIÓN DE PERSOAL CON CARÁCTER PROVISIONAL OU TEMPORAL, A TRAVÉS DO SISTEMA DE CONCURSO-OPOSICIÓN, PARA PRESTAR SERVIZOS NO CONCELLO DE BARALLA

More information

DOG Núm. 34 Venres, 16 de febreiro de 2018 Páx

DOG Núm. 34 Venres, 16 de febreiro de 2018 Páx DOG Núm. 34 Venres, 16 de febreiro de 2018 Páx. 10526 III. Outras disposicións Escola Galega de Administración Pública RESOLUCIÓN do 7 de febreiro de 2018 pola que se convocan as actividades formativas

More information

CENTRAL DE CARÁCTER CONSULTIVO ELECCIÓNS

CENTRAL DE CARÁCTER CONSULTIVO ELECCIÓNS . 11XUNTA D CONSELLERiA DE SANIDADE \ '"" SERVIZO Dirección de Recursos Humanos GALEGO COMISiÓN CENTRAL DE CARÁCTER CONSULTIVO ELECCIÓNS 2011 ASISTENTES: Polo Servizo Galego e Saúde: Francisco Javier Pena

More information

BOLETÍN OFICIAL DEL ESTADO

BOLETÍN OFICIAL DEL ESTADO Suplemento en lingua galega ao núm. 308 Luns 24 de decembro de 2012 Sec. I. Páx. 1 I. DISPOSICIÓNS XERAIS MINISTERIO DE ECONOMÍA E COMPETITIVIDADE 15499 Orde ECC/2741/2012, do 20 de decembro, de desenvolvemento

More information

Programación Percusión

Programación Percusión Dirección Xeral de Educación, Formación Profesional e Innovación Educativa REDE DE CONSERVATORIOS DE MÚSICA E DANZA DE GALICIA Programación Percusión Mo del o. Pr og ra ma ció n. M D. 75. PR O. 01. Ve

More information

BILINGÜISMO, DESENVOLVEMENTO E APRENDIZAXE ESCOLAR: UNHA PROPOSTA DE INTERVENCIÓN NA ESCOLA

BILINGÜISMO, DESENVOLVEMENTO E APRENDIZAXE ESCOLAR: UNHA PROPOSTA DE INTERVENCIÓN NA ESCOLA ..L REVISTA GALEGO-PORTUGUESA DE PSICOLOXÍA E EDUCACIÓN N 7 (Vol. 8) Ano 7-2003 ISSN: 1138-1663 BILINGÜISMO, DESENVOLVEMENTO E APRENDIZAXE ESCOLAR: UNHA PROPOSTA DE INTERVENCIÓN NA ESCOLA Manoel BAÑA CASTRO

More information

ACCESO LIBRE Ó COÑECEMENTO? POLÍTICAS NEOLIBERAIS NAS BIBLIOTECAS UNIVERSITARIAS GALEGAS. Concha Varela Orol

ACCESO LIBRE Ó COÑECEMENTO? POLÍTICAS NEOLIBERAIS NAS BIBLIOTECAS UNIVERSITARIAS GALEGAS. Concha Varela Orol ACCESO LIBRE Ó COÑECEMENTO? POLÍTICAS NEOLIBERAIS NAS BIBLIOTECAS UNIVERSITARIAS GALEGAS Concha Varela Orol A COMUNICACIÓN CIENTÍFICA NUN MUNDO GLOBALIZADO Dende a difusión da imprenta o coñecemento científico

More information

Expediente: 5193/2017

Expediente: 5193/2017 Expediente: 5193/2017 Asunto: BASES PARA A SELECCIÓN DE DÚAS/DOUS TÉCNICOS/AS DE PROSPECCIÓN LABORAL PARA O PLAN DE EMPREGO DE REDONDELA VII (PER VII), PROGRAMA INTEGRADO DE EMPREGO FINANCIADO POLA CONSELLERÍA

More information

Se (If) Rudyard Kipling. Tradución de Miguel Anxo Mouriño

Se (If) Rudyard Kipling. Tradución de Miguel Anxo Mouriño Se (If) Rudyard Kipling Tradución de Miguel Anxo Mouriño IF -- SE NOTA DO TRADUTOR Para facer a versión deste famoso poema de RudyardKipling impúxenme a obriga de respectar algunhas das características

More information

Inferencia estatística

Inferencia estatística Estatística 3 Inferencia estatística Rosa Mª Crujeiras Casais Departamento de Estatística e Investigación Operativa Escola Técnica Superior de Enxeñaría Grao en Enxeñaría Informática Vicerreitoría de ESTUDANTES,

More information

A ADMINISTRACIÓN ELECTRÓNICA DESDE UNHA PERSPECTIVA COMPARADA

A ADMINISTRACIÓN ELECTRÓNICA DESDE UNHA PERSPECTIVA COMPARADA 3 A ADMINISTRACIÓN ELECTRÓNICA DESDE UNHA PERSPECTIVA COMPARADA Coordinadores da publicación Xosé Mahou Doutor en Ciencia Política e da Administración, profesor da Universidade de Vigo Alexander Heichlinger

More information

LLP PT-KA3-KA3MP. ecity Guías Pedagóxicas

LLP PT-KA3-KA3MP. ecity Guías Pedagóxicas ecity Guías Pedagóxicas 20 de Abril de 2015 1 Contido Contido... 2 1. Cobertura móbil... 4 1.1. Descrición... 4 1.2. Como xogar ao escenario (e intentar gañalo)... 5 1.3. Actividade 1 (Sesión 1): Presentación

More information

1. DATOS IDENTIFICATIVOS DA DISCIPLINA CÓDIGO Teorías do espectáculo e da comunicación Teorías do espectáculo II

1. DATOS IDENTIFICATIVOS DA DISCIPLINA CÓDIGO Teorías do espectáculo e da comunicación Teorías do espectáculo II 1. DATOS IDENTIFICATIVOS DA DISCIPLINA CÓDIGO MATERIA Teorías do espectáculo e da comunicación DISCIPLINA Teorías do espectáculo II TITULACIÓN Arte dramática ESPECIALIDADE Dirección escénica e dramaturxia

More information

RECURSOS PARA O TRABALLO COS VOLUNTARIOS E VOLUNTARIAS NUNHA ENTIDADE DE VOLUNTARIADO. Módulo IV Traballando por proxectos

RECURSOS PARA O TRABALLO COS VOLUNTARIOS E VOLUNTARIAS NUNHA ENTIDADE DE VOLUNTARIADO. Módulo IV Traballando por proxectos RECURSOS PARA O TRABALLO COS VOLUNTARIOS E VOLUNTARIAS NUNHA ENTIDADE DE VOLUNTARIADO Módulo IV Traballando por proxectos 1 2016. Xunta de Galicia. Curso en liña Recursos para o traballo coas persoas voluntarias

More information

CADERNO Nº 9 NOME: DATA: / / Funcións e gráficas. Recoñecer se unha relación entre dúas variables é función ou non.

CADERNO Nº 9 NOME: DATA: / / Funcións e gráficas. Recoñecer se unha relación entre dúas variables é función ou non. Funcións e gráficas Contidos 1. Relacións funcionais Concepto e táboa de valores Gráfica dunha función Imaxe e antiimaxe Expresión alxébrica Relacións non funcionais 2. Características dunha función Dominio

More information

Procesos preventivos e carteira de servizos en materia de prevención do Plan de Galicia sobre Drogas

Procesos preventivos e carteira de servizos en materia de prevención do Plan de Galicia sobre Drogas Procesos preventivos e carteira de servizos en materia de prevención do Plan de Galicia sobre Drogas Listaxe da carteira de servizos ÁMBITO/ COLECTIVO PROGRAMA DESTINATARIOS TIPO SAÚDE NA ESCOLA 5-18

More information

Lingua e Docencia Universitaria V Xornadas sobre Lingua e Usos

Lingua e Docencia Universitaria V Xornadas sobre Lingua e Usos 1 2 3 Lingua e Docencia Universitaria V Xornadas sobre Lingua e Usos Edición a cargo de Xesús M. Mosquera Carregal e Sara Pino Ramos A Coruña 2009 Servizo de Normalización Lingüística Servizo de Publicacións

More information

Blink: SIP conferencing done right Saúl Ibarra Corretgé AG Projects

Blink: SIP conferencing done right Saúl Ibarra Corretgé AG Projects Saúl Ibarra Corretgé Yo @saghul Con SIP y VoIP desde el 2005 Vivo en la mejor ciudad del mundo después de Bilbo: Amsterdam Me encanta cualquier cosa que hable SIP Si está escrita en Python mejor :-) Infraestructuras

More information

Revista Galega de Economía ISSN: Universidade de Santiago de Compostela España

Revista Galega de Economía ISSN: Universidade de Santiago de Compostela España Revista Galega de Economía ISSN: 1132-2799 mcarmen.guisan@gmail.com Universidade de Santiago de Compostela España FERNÁNDEZ LÓPEZ, SARA; VAQUERO GARCÍA, ALBERTO O MODELO DE FINANCIAMENTO DA UNIVERSIDADE

More information

Grao en Química. 2 0 Curso QUIMICA INORGÁNICA III. Guía Docente

Grao en Química. 2 0 Curso QUIMICA INORGÁNICA III. Guía Docente Grao en Química 2 0 Curso QUIMICA INORGÁNICA III Guía Docente Guía Docente. 1. Datos descritivos da materia. Carácter: Formación básica Convocatoria: 2 O cuadrimestre Créditos: 6 ECTS (5 teórico-prácticos

More information

Metodoloxía copyleft en educación

Metodoloxía copyleft en educación Metodoloxía copyleft en educación Xosé Luis Barreiro Cebey (xoseluis@edu.xunta.es) Pablo Nimo Liboreiro (pablonimo@edu.xunta.es) Que son as licenzas de autor? Algún concepto previo, as obras orixinais

More information

ANIMAR-T / LAIA, APRENDIZ DE MAGA

ANIMAR-T / LAIA, APRENDIZ DE MAGA ANIMAR-T 653288267 / 677714319 LAIA, APRENDIZ DE MAGA W W W. A N I M A R - T. C O M c o n t r a t a c i o n @ a n i m a r - t. e s 1 índice Breve historia da compañía PÁXINA 2 Descrición e Sipnose PÁXINA

More information

NOME DO CENTRO: IES CANIDO CURSO ESCOLAR: 2016/2017 INGLÉS 1º ESO

NOME DO CENTRO: IES CANIDO CURSO ESCOLAR: 2016/2017 INGLÉS 1º ESO NOME DO CENTRO: IES CANIDO CURSO ESCOLAR: 2016/2017. INGLÉS 1º ESO XEFA DE DEPARTAMENTO: CARMEN BLANCO PÉREZ OTROS COMPONENTES: ALBERTO FERNÁNDEZ DÍAZ MARTA FERNÁNDEZ VARGAS IRMA INSUA GRANDÍO CURSO 1º

More information

Carlos Servando MEMORIAL SALVAMENTO DEPORTIVO. 10 de outubro as 16:00. Piscina Carballo Calero Carballo. Organiza

Carlos Servando MEMORIAL SALVAMENTO DEPORTIVO. 10 de outubro as 16:00. Piscina Carballo Calero Carballo. Organiza Carlos Servando MEMORIAL 2015 SALVAMENTO DEPORTIVO 10 de outubro as 16:00 Piscina Carballo Calero Carballo Organiza PRESENTACIÓN Coa súa primeira edición no ano 1992, o Memorial Carlos Servando é o evento

More information

Apertura dos centros de formación profesional á contorna local: percepción dos axentes sociais

Apertura dos centros de formación profesional á contorna local: percepción dos axentes sociais REVISTA DE ESTUDIOS E INVESTIGACIÓN EN PSICOLOGÍA Y EDUCACIÓN eissn: 2386-7418, 2015, Vol. Extr., No. 7. DOI: 10.17979/reipe.2015.0.07.351 Apertura dos centros de formación profesional á contorna local:

More information

Os proxectos na Educación Infantil. Análise dunha experiencia sobre os dinosauros

Os proxectos na Educación Infantil. Análise dunha experiencia sobre os dinosauros FACULTADE DE CIENCIAS DA EDUCACIÓN Mestre/a en Educación Infantil Mención en Linguaxes Artísticas Traballo Fin de Grao Os proxectos na Educación Infantil. Análise dunha experiencia sobre os dinosauros

More information

Grao en Química. 2 0 Curso QUIMICA INORGÁNICA III. Guía Docente

Grao en Química. 2 0 Curso QUIMICA INORGÁNICA III. Guía Docente Grao en Química 2 0 Curso QUIMICA INORGÁNICA III Guía Docente Guía Docente. 1. Datos descritivos da materia. Carácter: Formación básica Convocatoria: 2 O cuadrimestre Créditos: 6 ECTS (5 teórico-prácticos

More information

LEI 18/2011, DO 5 DE XULLO, REGULADORA DO USO DAS TECNOLOXÍAS DA INFORMACIÓN E DA COMUNICACIÓN NA ADMINISTRACIÓN DE XUSTIZA

LEI 18/2011, DO 5 DE XULLO, REGULADORA DO USO DAS TECNOLOXÍAS DA INFORMACIÓN E DA COMUNICACIÓN NA ADMINISTRACIÓN DE XUSTIZA LEI 18/2011, DO 5 DE XULLO, REGULADORA DO USO DAS TECNOLOXÍAS DA INFORMACIÓN E DA COMUNICACIÓN NA ADMINISTRACIÓN DE XUSTIZA (BOE núm. 160, do 06/07/2011) (Última actualización do 06/10/2015: o texto foi

More information

DOG Núm. 82 Luns, 29 de abril de 2013 Páx

DOG Núm. 82 Luns, 29 de abril de 2013 Páx DOG Núm. 82 Luns, 29 de abril de 2013 Páx. 13265 III. OUTRAS DISPOSICIÓNS CONSELLERÍA DE TRABALLO E BENESTAR ORDE do 25 de abril de 2013 pola que se establecen as bases que rexen as axudas para o programa

More information

ESTUDO SOBRE O SECTOR DOS MATADOIROS EN GALICIA DENDE O PUNTO DE VISTA DA COMPETENCIA

ESTUDO SOBRE O SECTOR DOS MATADOIROS EN GALICIA DENDE O PUNTO DE VISTA DA COMPETENCIA ESTUDO SOBRE O SECTOR DOS MATADOIROS EN GALICIA DENDE O PUNTO DE VISTA DA COMPETENCIA TRABALLO ENCARGADO POLO TRIBUNAL GALEGO DE DEFENSA DA COMPETENCIA Autores: Francisco Sineiro García, Roberto Lorenzana

More information

ÁMBITO DE COMUNICACIÓN Lengua extranjera: Inglés

ÁMBITO DE COMUNICACIÓN Lengua extranjera: Inglés PRUEBAS LIBRES PARA LA OBTENCIÓN DIRECTA DEL TÍTULO DE GRADUADO EN EDUCACIÓN SECUNDARIA OBLIGATORIA POR LAS PERSONAS MAYORES DE 18 AÑOS (Convocatoria mayo 2013) APELLIDOS NOMBRE DNI/NIE/Pasaporte FIRMA

More information

Sobre as subvencións públicas á tradución editorial galega ( )

Sobre as subvencións públicas á tradución editorial galega ( ) ARTIGOS Madrygal. Revista de Estudios Gallegos ISSN: 1138-9664 http://dx.doi.org/10.5209/madr.57632 Sobre as subvencións públicas á tradución editorial galega (2008-2016) Silvia Montero Küpper 1 Recibido:

More information

Conservatorio Profesional de Música de Vigo. Programación OPTATIVA DE MÚSICA MODERNA (historia do rock&roll)

Conservatorio Profesional de Música de Vigo. Programación OPTATIVA DE MÚSICA MODERNA (historia do rock&roll) Programación OPTATIVA DE MÚSICA MODERNA (historia do rock&roll) Índice 1. Introdución... 3 1.1 Marco Legal... 3 1.2 Características do centro... 4 1.3 Características do alumnado... 5 2. Obxectivos xerais

More information

Xogos e obradoiros sobre o cambio climático que Climántica desenvolve en centros educativos

Xogos e obradoiros sobre o cambio climático que Climántica desenvolve en centros educativos 02 Xogos e obradoiros sobre o cambio climático que Climántica desenvolve en centros educativos 0OINFORMACIÓN PARA O DOCENTE 02 Climántica desenvolve estes obradoiros en aulas de centros educativos. Pode

More information

La industria maquieira de exportacion mexicana hai 40 anos

La industria maquieira de exportacion mexicana hai 40 anos La industria maquieira de exportacion mexicana hai 40 anos Delphine Mercier To cite this version: Delphine Mercier. La industria maquieira de exportacion mexicana hai 40 anos. Revista Galega de Economía,

More information

Xénero e discapacidade, unha dupla invisibilidade. Situación actual

Xénero e discapacidade, unha dupla invisibilidade. Situación actual 313 Xénero e discapacidade, unha dupla invisibilidade. Situación actual Gender and disability, a double invisibility. Current situation MANUELA DEL PILAR SANTOS PITA Profesora contratada doutora de Dereito

More information

EFECTOS SOCIOECONÓMICOS DO ACTUAL PROCESO DEMOGRÁFICO EN GALICIA

EFECTOS SOCIOECONÓMICOS DO ACTUAL PROCESO DEMOGRÁFICO EN GALICIA EFECTOS SOCIOECONÓMICOS DO ACTUAL PROCESO DEMOGRÁFICO EN GALICIA CARLOS DE MIGUEL PALACIOS / MARÍA MONTERO MUÑOZ XAVIER SIMÓN FERNÁNDEZ Universidade de Vigo Recibido: 6 de xuño de 2011 Aceptado: 14 de

More information

Name: Surname: Presto= very fast Allegro= fast Andante= at a walking pace Adagio= slow Largo= very slow

Name: Surname: Presto= very fast Allegro= fast Andante= at a walking pace Adagio= slow Largo= very slow Name: Surname: Remember: the TEMPO is the speed of the music. Presto= very fast Allegro= fast Andante= at a walking pace Adagio= slow Largo= very slow Accelerando (acc.) = speed up (cada vez más rápido).

More information