FASILITATOR Rosnah Yusof. KETUA Azmah Ishak PASUKAN QIT PENGURUSAN. Harith Faruqi Sidek. Shamsudin Ibrahim. Norliah Sukarno.

Transcription

1 1

2 Shamsudin Ibrahim Harith Faruqi Sidek Norliah Sukarno FASILITATOR Rosnah Yusof Rohalia Mohd Rohani Fatimah Kamilah Awang Azhari Sahamir KETUA Azmah Ishak Nor Hamsiah Ahmad Hosaini Mohd Syamrooz Kamal Mhd Redza PASUKAN QIT PENGURUSAN Nor Ilyah Othman Liyana Jasman 2

3 PENGENALAN TINJAUAN LITERASI PAMERAN BUKU BAHARU PANDU-LALU@PTSL (DRIVE-THRU@PTSL) ANALISIS DATA PINJAMAN BUKU BAHARU RETURN ON INVESTMENT DAN COST BENEFIT RATIO KESIMPULAN 3

4 Perpustakaan Universiti Kebangsaan Malaysia (UKM) terletak di Bangi, Selangor dan ditubuhkan pada 18 Mei Mempunyai enam (6) buah Perpustakaan Cabang. Perpustakaan induk UKM dikenali sebagai Perpustakaan Tun Seri Lanang. 4

5 Koleksi Perpustakaan UKM pada tahun 2014 telah mencapai 1,181,913 buku/jurnal bercetak, 521,481 buku elektronik, 405,243 bahan media dan 24,584 jurnal elektronik Perpustakaan UKM menggunakan sistem Virtua (VTLS) bagi mengurus proses perolehan, pengkatalogan, pinjaman dan pemulangan buku 5

6 Jumlah transaksi pinjaman buku bercetak 2012 =378,466 transaksi 2013 =243,651 transaksi *Transaksi adalah bilangan kekerapan pinjaman atau pembaharuan pinjaman yang dilakukan oleh pelanggan 400, , , , , , ,000 50,000 0 Penurunan: 134,815 transaksi

7 KAJIAN QIT PENGURUSAN Pasukan QIT Pengurusan telah menjalankan kajian terhadap pinjaman 10,050 buah buku baharu dibeli Kajian mendapati hanya 4,864 (48.4%) sahaja buku pernah dipinjam. Manakala sebanyak 5,186 (51.6%) buku tidak pernah dipinjam Masalah ini perlu diatasi kerana jumlah pelaburan dianggarkan bernilai RM8.72 juta berbanding jumlah buku yang pernah dipinjam dianggarkan sebanyak RM4.5 juta 7

8 Breslin & McMenemy (2006) Breslin & McMenemy (2006) menyenaraikan beberapa faktor kemerosotan pinjaman buku bercetak di perpustakaan seperti kekinian koleksi; lokasi, peraturan dan waktu operasi perpustakaan; minat membaca; keupayaan pelanggan membeli buku sendiri serta faktor kekurangan masa. 8

9 Bodycomb & Baglivo (2012) Kemerosotan bilangan pinjaman buku menyebabkan perpustakaan sukar untuk mencapai pulangan atas pelaburan yang telah dibuat. Return On Investment (ROI) diterangkan oleh Bodycomb & Baglivo (2012) sebagai peratus kadar pulangan (benefit sama ada untung atau rugi ) berbanding dengan jumlah pelaburan (kos perbelanjaan) yang dikeluarkan. 9

10 Camacho (2014) Camacho (2014) telah berjaya meningkatkan peratus pinjaman buku di Brigham Young Universities Harold Lee Library sebanyak 58% apabila melaksanakan pameran buku dalam bidang ekonomi Jones et al. (2011) berjaya meningkatkan bilangan sirkulasi buku kepada 60% dengan menyusun rak pameran di lobi serta menyediakan penanda arah dan petunjuk dalam bentuk digital dan bercetak di James Madison University East Campus Library Jones (2011) 10

11 Dua (2) cadangan telah dilaksanakan oleh Kumpulan Inovatif dan Kreatif (KIK) KLIK pada 2014/2015 Pameran Buku Baharu Perkhidmatan Pinjaman Buku Secara Pandu Lalu 11

12 Konsep berbeza dan diluar kelaziman Disusun secara santai mengikut subjek Buku disusun di atas meja secara kreatif Menarik perhatian pelanggan Konsep biasa buku di rak, bercampur buku 12 lama dan buku baharu.

13 Mesin Pemulangan Layan Diri Lokasi pameran yang strategik Kaunter Perkhidmatan pelanggan Mesin Pinjaman Layan Diri Pintu Utama Perpustakaan Meja Penasihat Pembaca Memudahkan dan menjimatkan masa pelanggan 13

14 Aktiviti yang dilaksanakan Menyediakan senarai 1,022 buku baharu dalam pelbagai bidang Menetapkan tempoh pameran Mewujudkan laman web buku baharu Menetapkan teknik susunan buku mengikut subjek yang santai dan menarik Pengumpulan buku baharu untuk pameran Proses mengesan dan memindahkan buku dari rak asal dilakukan 14

15 Mewujudkan rekod lokasi dalam Sistem Virtua BUKU BAHARU P. TUN SERI LANANG (ARAS 4) Penampalan Pink spot di atas pelekat nombor panggilan buku Penampalan QR Code pada penjuru atas-kanan kulit buku Mempamerkan buku baharu di lokasi yang strategik 15

16 Perkhidmatan pinjaman dan pembekalan buku baharu kepada Pelanggan Buku yang ditempah akan dipinjam dan diserahkan kepada pelanggan di lokasi Pandu Lalu PTSL 16

17 Permohonan secara Waktu operasi 9.00 pagi petang 17

18 Memudahkan dan menjimatkan masa pelanggan Purata masa 35 minit kepada 5 minit Pelanggan tidak perlu mencari parkir Kaunter pandu lalu perpustakaan UA/ IPTS yang pertama beroperasi 18

19 Sampel projek 1,022 naskhah Kos pembelian RM334, Purata harga buku seunit RM Bidang Bilangan Buku Peratus (%) Industries Science Education 68 7 Language 78 8 Technology 49 5 Medicine 51 5 Sociology 45 4 Finance 48 5 Family 48 5 Commerce Others Jumlah 1, % Kos (RM) RM334, Jadual 1 : Bilangan dan peratus buku mengikut bidang yang digunakan sebagai sampel projek 19

20 56.7% 580 buah buku) Buku dipinjam Purata pinjaman sebulan (Mei 2014) (442 buah buku) 43.3% Buku tidak dipinjam 16 buah buku (1.6%) Bidang Judul Keseluruhan Jumlah Dipinjam Peratus Pinjaman (%) Industries Science Education Language Technology Medicine Sociology Finance Family Commerce Others Jumlah 1, Jadual 2 : Bilangan dan peratus buku yang dipinjam mengikut bidang pada Mei

21 Penandaarasan bertujuan melihat penetapan KPI pinjaman buku baharu 1 Penandaarasan dibuat melalui emel dan panggilan telefon ke Perpustakaan UPM, UiTM, UM dan USM. Walaubagaimanapun, tiada penetapan sasaran peratusan pinjaman buku baharu ditetapkan oleh perpustakaan tersebut. 2 Daripada artikel Leticia Camacho, Andy Spackman & David Cluff (2014). Face Out: The Effect of Book Displays on Collection Usage. Journal of Business & Finance Librarianship, 19, Petikan artikel after this books were featured in the displays, their usage per year increased by 58%. 1 tahun = 58% 1 bulan = 58% 12 bulan = 4.8% 21

22 MENINGKATKAN peratusan pinjaman buku baharu dari 1.6% kepada 4.8% sebulan BERDASARKAN ARTIKEL: Leticia Camacho, Andy Spackman & David Cluff (2014). Face Out: The Effect of Book Displays on Collection Usage. Journal of Business & Finance Librarianship, 19,

23 Sebelum pameran: 549 transaksi Selepas pameran: 2215 transaksi Purata Transaksi Buku (Sebelum Pameran) BilanganTransaksi Buku (Selepas Pameran) Bulan Bil. Transaksi Bulan Bil. Transaksi Feb Nov Mar Dis Apr Jan Mei Feb Jun Mac Jul Apr Ogo Mei Sep Jun Okt Jul Jumlah 549 Jumlah 2215 Jadual 3 : Perbandingan transaksi buku yang dipinjam sebelum dan selepas pameran dilaksanakan 23

24 Sebelum pameran: Purata 4.8% sebulan Selepas pameran: Nov 2014 (46.8%) Purata Judul Buku Dipinjam (Sebelum Projek) Bulan Peratus Sasaran (%) Peratus Judul Buku Dipinjam (Selepas Projek) Bulan Peratus Pencapaian (%) Feb Nov Mar Dis Apr Jan Mei Feb Jun Mac Jul Apr Ogo Mei Sep Jun Okt Jul Jadual 4 : Peratus pencapaian pinjaman buku baharu dan selepas pameran dilaksanakan 24

25 Bodycomb & Baglivo (2012) Peratus kadar pulangan (benefit sama ada untung atau rugi ) berbanding dengan jumlah pelaburan (kos perbelanjaan) yang dikeluarkan. 25

26 Formula dan e-kalkulator Return on Investment (ROI) dan Cost Benefit Ratio (CBR) digunakan untuk mengira impak pinjaman buku. Dibangunkan oleh The National Network of Libraries of Medicine (NN/LM), Mid Continental Region Kalkulator elektronik juga telah digunakan oleh Aphrodite Bodycomb & Megan Del Baglivo (2012) bagi mengira ROI dan CBR. 26

27 Formula pengiraan ROI [(Jumlah benefit jumlah kos) / jumlah kos] x 100 Pengiraan jumlah kos untuk CBR Bajet buku bercetak + (bayaran gaji pekerja x peratus masa digunakan untuk memproses buku baharu) Pengiraan benefit untuk CBR (bilangan pinjaman x harga buku) + [pendapatan pelanggan/bilangan jam bekerja atau belajar (sehari)] x (bilangan pinjaman x masa dijimatkan per pinjaman) 27

28 28

29 Indikator 1 Purata pendapatan pelanggan setahun 2 Purata jam bekerja pelanggan setahun 3 Bajet Perpustakaan untuk bayaran gaji 4 Bilangan transaksi (pinjaman) buku 5 Purata harga buku 6 Purata penjimatan masa pelanggan 7 Bajet pembelian buku 8 Masa kakitangan menguruskan buku CBR: 0.54:1 ROI=0.46% Data sebelum pameran dilaksanakan 29

30 Indikator 1 Purata pendapatan pelanggan setahun 2 Purata jam bekerja pelanggan setahun 3 Bajet Perpustakaan untuk bayaran gaji 4 Bilangan transaksi (pinjaman) buku 5 Purata harga buku 6 Purata penjimatan masa pelanggan 7 Bajet pembelian buku 8 Masa kakitangan menguruskan buku CBR: 2.20:1 ROI=120% Data selepas pameran dilaksanakan 30

31 Pencapaian ROI &CBR sebelum pameran Setiap RM1.00 yang dibelanjakan, manfaat yang diterima ialah RM0.54 atau ia menyebabkan kerugian sebanyak RM0.46. ROI sebelum pameran adalah bersamaan -46%. Pencapaian ROI &CBR selepas pameran Setiap RM1.00 telah berjaya menjana manfaat (benefit) sebanyak RM2.20. Pencapaian ROI selepas pameran ialah 120%. 31

32 Meningkatkan transaksi pinjaman daripada 1.6% kepada 46.8% dalam tempoh sembilan (9) bulan. Memberikan Return on Investment (ROI) sebanyak 120% dan Cost Benefit Ratio (CBR) 2.20 : 1. Meningkatkan visibiliti koleksi buku baharu dengan menukar konsep di luar kelaziman Mengangkat imej Perpustakaan di kalangan warga Universiti. 32

33 YBhg. Prof. Datuk Dr. Noor Azlan Ghazali (Naib Canselor UKM) That s good. That s good, you try Saya suka you eksperimen cara baru. Tingkatkan penggunaan dan memudahkan pelajar. Konsep lama buku biasa dok kat rak tu kan. Mana orang tahu nak cari. Sekarang ni you punya konsep bukubuku baharu letak di sini, that you can see the challenge. Betullah tu, pelajar dapat tengok buku baharu. Inilah innovation, ini innovation. Always fikir Kadang-kadang innovation tak payah rocket size. You all punya convention, bukan rocket size. You challenge the convention, itu modal dia. Convention benda tu buku tu duduk33 di rak. You challenge the convention! NO! You put on the table!

34 Kumpulan KIK KLIK, Unit Sistem dan Teknologi Maklumat, Unit Perolehan, Unit Katalog dan Unit Perkhidmatan Pelanggan, Perpustakaan Tun Seri Lanang serta Pusat Teknologi Maklumat UKM. 34

35 35