MODULO O XOGO INFANTIL E A SÚA METODOLOXIA

Size: px
Start display at page:

Download "MODULO O XOGO INFANTIL E A SÚA METODOLOXIA"

Transcription

1 MODULO O XOGO INFANTIL E A SÚA METODOLOXIA PURIFICACIÓN DÍAS SILVA CURSO

2 COMPETENCIA XERAL - Unidade de Competencia número 3: Prepara, desenvolver e evaluar proxectos educativos formais e non formais. CUALIFICACIÓNS PROFESIONAIS RELACIONADAS CO MÓDULO - Establecer e manter relacións fluidas coa comunidade educativa e coordinación coas familias o equipo educativo e con outros profesionais. - Programar, organizar e levar a cabo procesos de intervención educativa de centro e de grupo dos nenos e nenas. - Promover e implementar situacións de xogo como eixe da actividade do desenvolvemento infantil. - Desenvolver accións para favorecer a exploración do entorno a través do contacto cos obxectos; relacións do neno e nena cos seus iguais e coas persoas adultas. - Definir, secuenciar e avaliar aprendizaxes, interpretadas no contexto do desenvolvemento infantil de cero a seis anos. OBXECTIVOS XERAIS DO CICLO QUE SE ALCANZAN CO MÓDULO Identificar e concretar os elementos da programación relacionadas coas características do grupo e do contexto para programar a intervención educativa e de atención social á infancia. Identificar e seleccionar os recursos didácticos, describindo as súas características e aplicacións para organizalos dacordo coa actividade e os destinatarios. 2

3 Seleccionar e aplicar recursos e estratexias metodolóxicas relacionadas coas características dos nenos e nenas, no contexto para levar a cabo as actividades programadas Seleccionar e aplicar técnicas e instrumentos de avaliación, relacionandoos coas variables relevantes e comparando os resultados co estándar establecido no proceso de intervención. Seleccionar e aplicar estratexias de transmisión de información en relación cos contidos e cos receptores, para mellorar a calidade do servicio. Identificar as características do traballo en equipo e valorar a súa importancia para mellorar a práctica educativa e lograr una intervención planificada, coherente e compartida. Analizar os espacios e os materiais para a intervención, e actualizar a lexislación en materia de prevención de riscos e seguridade, para preservar a saúde e a integridade física dos cativos/as. RESULTADOS DA APRENDIZAXE - Contextualiza o modelo lúdico na intervención educativa e valórao tendo en conta as teorias sobre o xogo, a súa evolución, a súa importancia no desenvolvemento infantil e o seu papel como eixe metodolóxico. - Deseña proxectos de intervención lúdicos en relación co contexto, co equipamento e co servizo en que se desenvolva, asi como cos principios da animación infantil. - Deseña actividades lúdicas en relación coas teorias do xogo e co momento evolutivo en que se ache o cativo ou a cativa. - Selecciona xoguetes para actividades lúdicas e relaciona as súas caracteristicas coas etapas do ndesenvolvemento infantil. - Pon en práctica actividades lúdicas en relación con obxectivos establecidos e os recursos necesarios. - Avalía proxectos e actividades de intervención lúdica, e xustifica as técnicas e os instrumentos de observación seleccionados. 3

4 DISTRIBUCIÓN E DESENVOLVEMENTO DAS UNIDADES DIDÁCTICAS POR AVALIACIÓNS A duración de este módulo é de 187 horas, que se convirten en 225 sesións repartidas nas tres avaliaciones do curso. 1º Trimestre: 64 sesións U.D. 1. O modelo lúdico na intervención educativa -22 sesións U.D. 2. Elaboración de proxectos lúdico-recreativos 22 sesións U.D.3. Panificación de actividades lúdicas 20 sesións 2º Trimestre: 57 sesións U.D.4. Os xoguetes e os recursos lúdicos -25 sesións U.D.5. As acti. lúdic. da anim. infan. e a súa implementación-32 sesións 3º Trimestre: 43 sesións U.D.6 Avaliación da actividade lúdica -20 sesións U.D.7. O xogo e a atención a diversidade -23 sesións 4

5 ESTRUCTURA E ORGANIZACIÓN DOS CONTIDOS DO MÓDULO EN UNIDADES DIDÁCTICAS CONTIDOS: CONCEPTUAIS,PROCEDEMENTAIS E ACTITUDINAIS UNIDADE DIDÁCTICA Nº1 O MODELO LÚDICO NA INTERVENCIÓN EDUCATIVA 1. CONCEPTO DE XOGO : ETIMOLOGIA.DEFINICIÓN. 2. CARACTERISTICAS DO XOGO INFANTIL 3. TEORIAS SOBRE O XOGO: - TEORIAS CLÁSICAS - TEORIAS MODERNAS 4. O XOGO A TRAVES DA HISTORIA 5. XOGO, APRENDIZAXE E DESENVOLVEMENTO INFANTIL: - A IMPORTANCIA DO XOGO - O XOGO E AS DIMENSIÓNS AFECTIVA, SOCIAL, COGNITIVA E MOTORA. 6. O XOGO NA INTERVENCIÓN EDUCATIVA. - OBXECTIVOS DA INTERVENCIÓN - O MODELO LÚDICO: -ELEMENTOS. - ESPACIOS EDUCATIVOS:CRITERIOS. -CENTROS DE INTERÉS. 5

6 Establecer similitudes e diferenzas entre as teorías do xogo tendo en conta a súa evolución e a súa importancia no desenvolvemento infantil. Valorar a incorporación de aspectos lúdicos nas teorías e a súa incorporación na intervención educativa Análise das características do xogo infantil con respeto a outras etapas Clasificación dos xogos en función do desenvolvemento que estes favorezan. Identificación e selección de xogos para actividades lúdicas relacionándoos coas etapas de desenvolvemento infantil Valorar a importancia dá contribución do xogo no desenvolvemento integral dous nenos e nenas. Relacion do xogo coas dimensións afectiva, social, cognitiva e sensomotora. Valorar a importancia do modelo lúdico con respeto a intervención educativa. Toma de conciencia da importancia do xogo nos diferentes ámbitos do desenvolvemento infantil por parte dos pais. Fomento dos diferentes xogos que impliquen o desenvolvemento integral dos nenos/as. Análise do modelo lúdico como modelo da conducta que caracteriza o aprendizaje na infancia. Establecer relacións entre xogo e o modelo lúdico na intervención educativa. 6

7 ACTIVIDADES DE ENSINANZA APRENDIZAXE UNIDADE DIDÁCTICA Nº1 O MODELO LÚDICO NA INTERVENCIÓN EDUCATIVA - Elabora unha definición propia de xogo antes de comezar o tema e outra o final e comparala coa anterior. (Individual) -Estudio dun caso como introducción o tema (Todo o grupo) - Realiza unha táboa resumen que conteña a síntese das teorias de cada autor estudado coas seguintes columnas: autor-ano- teoria e ideas clave (Individual) -Busca información e imaxenes sobre os xogos antigos, analizaos e comparaos e sinala si se parecen os desta época. (Grupo pequeno) - Cada alumno seleccionará dous xogos para de cada un dos ámbitos do desenvolvemento infantil, 2 d. motor, 2 d. cognitivo, e 2 d. afectivo e levarao a cabo no taller ante os seus compañeiros.(individual) - Dividir a aula en 6 grupos e que cada un deles escollera 2 xogos para unha idade determinada entre 0 e 6 anos (Grupo pequeño) - Visionar videos sobre os xogos infantis e comentarlos entre todos (Todo o grupo). 7

8 CONTIDOS CONCEPTUAIS, PROCEDEMENTAIS E ACTITUDINAIS UNIDADE DIDÁCTICA Nº2 ELABORACIÓN DE PROXECTOS LÚDICO-RECREATIVOS 1. O TEMPO LIBRE E ANIMACIÓN INFANTIL: -OBXECTIVOS PRINCIPIOS FUNDAMENTAIS -MODALIDADES 2. ELEMENTOS DA PLANIFICACIÓN DE PROXETOS LÚDICOS: - PASOS O FASES DUN PROXETO. - ELEMENTOS 3. A SEGURIDADE NOS ESPACIOS LÚDICO-RECREATIVOS. A NORMATIVA VIXENTE: - ESPACIOS (Requisitos.R.D.2004) - NORMATIVA DIN PARA PARQUES. - NORMATIVA SOBRE SEGURIDADE (UNE-EN) - REQUISITOS PARA PARQUES. 4. AS LUDOTECAS. - DEFINICIÓN. REQUISITOS. - TIPOS DE PRÉSTAMO. - FUNCIONES 5. OUTROS ESPAZOS DE OCIO INFANTIL. 6. DISEÑO E ORGANIZACIÓN DE RINCÓNS NA E.I. 7. TÉCNICAS E RECURSOS LÚDICOS. 8

9 Definición dos espazos de xogo tendo en conta os materiais, e as idades dos nenos da aula Organización dos espazos para a realización de actividades ludicas. Deseño de diferentes espazos lúdicos. Interese polas distintas necesidades lúdicas dos nenos e nenas organizando diferentes espazos lúdicos. Valoración dos diferentes espazos lúdicos segundo a idade e os obxetivos perseguidos. Interese polos recursos que o entorno ofrece para o xogo dos nenos/as Organizar a distribución de espazos en distintos programas de intervención á hora de deseñar un proxeto lúdico. Organización de diferentes propostas de xogo e animación infantil adaptadas ás posibilidades e recursos do medio, tendo en conta os elementos de seguridade Funcionamento dunha ludoteca: Planificación : Funcións. Requisitos. Xestión dá organización de recursos humans e materiais non deseño do proxecto lúdico. Valoración e gusto polo tempo libre. Fomento das actividades en contacto coa Natureza e da vida cultural e social da túa comunidade favorecendo relacións persoais e de grupo Xestión dá organización de recursos humans e materiais non deseño do proxecto lúdico 9

10 ACTIVIDADES DE ENSINANZA APRENDIZAXE UNIDADE DIDÁCTICA Nº2 ELABORACIÓN DE PROXECTOS LÚDICO-RECREATIVOS -Fai un esquema co horario habitual das actividades dun dia enteiro dun neno/a, que se leera na aula e se fara un debate sobre o tempo que teñen para xogar (Individual) - Organiza 3 recunchos dunha aula tendo en conta a idade, materiais e recursos, e desarolla 5 actividades para cada un dos recunchos (Grupo pequeno). - Busca en internet páxinas web de empresas que se dediquen a servicios de ocio infantis (Grupo pequeno) - Distribuír un patio escolar en zonas de xogos (Individual). - Visita unha ludoteca e fai un informe (Individual) - Elaboración dun RRI dunha ludoteca onde conste: horario, días de atención ao público- préstamos (Individual) -Visita un parque da tua localidade e analiza si sigue a normativa(individual) -Fai un listado de centros infantis de ocio onde vives.(grupo o individual). CONTIDOS CONCEPTUAIS, PROCEDEMENTAIS E ACTITUDINAIS UNIDADE DIDÁCTICA Nº3 PLANIFICACIÓN DE ACTIVIDADES LÚDICAS 1. O XOGO COMO RECURSO EDUCATIVO. -FAMILIA, ESCOLA E XOGO. 2. ANALISIS DOS DESTINATARIOS : -INFOMACIÓN A RECOLLER -CONCLUSIÓNS. 10

11 3. A PLANIFICACIÓN ORGANIZATIVA: - ASPECTOS. PLANIFICACIÓN EDUCATIVA - FICHAS DE XOGOS. - MATERIAIS E RECURSOS: CRITERIOS. 4. TIPOS DE XOGOS. CLASIFICACIÓN DE XOGOS: -EDUCATIVO -TRADICIONAL -MULTICULTURAL -COOPERATIVO -CESTA DOS TESOUROS -XOGO HEURISTICO. 5. XOGOS PARA ESPAZOS ABERTOS E PECHADOS Selección de materiais e recursos para actividades lúdicas no interior e exterior. Planificación de espazos adaptados ás diferentes actividades e necesidades lúdicas. Distribución de espazos abertos e pechados con criterios pedagóxicos, adaptándoos ás diferentes idades e obxetivos perseguidos. Clasificación dos xoguetes tendo en conta criterios de idade, espazos abertos ou pechados, número de participantes. Analizaronse os tipos diferentes de xoguetes Analisis dos xoguetes máis dessexados polos nenos e nenas. Recoñecer os materiais e recursos empregados para xogos dos máis pequenos como son a cesta dos tesouros e o xogo heurístico. Análise das posibilidades educativas que promoven os diferentes tipos de xoguetes. Elaboración dun listaxe de xoguetes tradicionais relacionados coa idade Contribuír á interrelación entre nenos compartindo espazos e respectar aos seus compañeiros Análise dás pautas dá elaboración de xoguetes á hora de planificar as actividades lúdicas. 11

12 ACTIVIDADES DE ENSINANZA APRENDIZAXE UNIDADE DIDÁCTICA Nº3 PLANIFICACIÓN DE ACTIVIDADES LÚDICAS - Dividir ao alumnado en dous grupos e cada un preparará a actividade do Xogo Heuristico e a Cesta dos Tesouros.(Grupos grandes) - Cada alumna seleccionará un xogo educativo e un xogo multicultural e realizarao na aula-taller. (Individual) - Cada alumna comentará un xogo tradicional (Grupo pequeno) - Elaborar un listado de vantaxes e desvantaxes dos xogos de ordenador para a educación dos nenos.(grupo pequeño) - Escolle 3 recursos o materiais da aula infantil e pensa 5 actividades que se podan facer con cada uno deles. (Grupo pequeño). CONTIDOS CONCEPTUAIS, PROCEDEMENTAIS E ACTITUDINAIS UNIDADE DIDÁCTICA Nº4 OS XOGUETES E OS RECURSOS LÚDICOS 1. O XOGUETE: -DEFINICIÓN. -PROPIEDADES -HISTORIA DO XOGUETE. 2. CRITERIOS PARA CLASIFICAR XOGUETES: - O SISTEMA ESAR. 12

13 3. LEXISLACIÓN: -NORMAS DE SEGURIDADE. -NORMATIVA SOBRE PUBLICIDADE 4. CREATIVIDADE E XOGUETES: CARACTERISTICAS. 5. SELECCIÓN, ORGANIZACIÓN E CONSERVACIÓN DOS RECURSOS LÚDICOS: 6. RECICLAR XOGUETES. -CRITERIOS DE SELECCIÓN. -CRITERIOS DE ORGANIZACIÓN. Identificar a evolución do xoguete ao longo da historia Analizaronse xoguetes tradicionais Adquirir criterios de selección e clasificación de xoguetes en función da idade dos nenos/as e seguindo a lexislación vixente. Recoñecer o papel dos medios de comunicación como criterio de selección de xoguetes por parte dos nenos/as Selecciona xoguetes para actividades lúdicas e relaciona as súas características coas etapas do desenvolvemento infantil. Identificación e descrición da lexislación que deben cumprir os xoguetes. Descrición dos criterios excluíntes ante a selección de xoguetes Valoración da influencia da publicidade na selección de xoguetes Actitude critica ante a T.V. como medio de selección de xogos e xoguetes Toma de conciencia da influencia dos xoguetes na educación de valores. 13

14 Analizouse a lexislación en materia de seguridade e calidade dos xoguetes ACTIVIDADES DE ENSINANZA APRENDIZAXE UNIDADE DIDÁCTICA Nº4 OS XOGUETES E OS RECURSOS LÚDICOS - Visita un museo de xoguetes e recoller información acerca do observado. (Individual) - Análise de xoguetes, investigar se os xoguetes cumpren a normativa e os criterios de calidade e seguridade, cada alumno seleccionará un xoguete de 0 a 6 anos. Clasificalos seguindo o método ESAR (Individual). - Taller de xoguetes: elaborar un xoguete con material reciclable (Individual). - Análise dos xoguetes nos medios de comunicación facer un estudo do impacto que exerce nos nenos/as. Organizar 6 grupos e cada un fará unha táboa de rexistro dos datos obtidos como: características publicitarias, posible discriminación sexual, difusión de xoguetes bélicos, cumplimento da normativa, son enganosos. Redactar as conclusións e exponelo na aula(grupo pequeño) - Análise de distintos programas de televisión infantís, ver se son susceptibles de xerar situacións de risco social como violencia, sexismo, marxinación.(grupo pequeño). - Fai unha maqueta dun rincón da aula para nenos de 2 a 3 anos e selecciona os materias e recursos necesarios que cumplan a normativa vixente de seguridade. CONTIDOS CONCEPTUAIS, PROCEDEMENTAIS E ACTITUDINAIS UNIDADE DIDÁCTICA Nº5 AS ACTIVIDADES LÚDICAS DA ANIMACIÓN INFANTIL E A SÚA IMPLEMENTACIÓN 14

15 1. ACTIVIDADES EXTRAESCOLARES.: -DEFINICIÓN -FUNCIONES -TIPOS -PLANIFICACIÓN E ORGANIZACIÓN -ACTIVIDADES DE EDUCACIÓN DO OCIO. 2. FESTAS INFANTIS: DEFINICIÓN. CARACTERISTICAS 3. SALIDAS EXTRAESCOLARES : CLASIFICACIÓN -MODELOS DA INTERVENCIÓN. -AVALIACIÓN POSITIVA 4. CAMPAMENTOS: TIPOS -PLANIFICACIÓN ORGANIZATIVA E EDUCATIVA. 5. ASPECTOS ORGANIZATIVOS E LEXISLATIVOS: -DEFINICIÓN DE ACTIVIDADES: C Y EX -PLANIFICACIÓN. -RESPONSABILIDAD CIVIL. 6. O EDUCADOR Deseño e programación de actividades lúdicas extraescolares, de lecer e tempo libre, e de animación infantil para as distintas idades de educación infantil. Preparación e desenvolvemento de festas infantís, saídas extraescolares, campamentos e proxectos lúdicos e recreativos Adaptación dás actividades lúdicas en función do contexto onde se desenrolen, espazos abertos e pechados: Festas. Campamentos. Excursións. Granxas. Colonias Aplicación da programación ás actividades lúdicas. Avaliación de programas de actividades lúdicas. Analizouse a lexislación, e os requisitos minimos de funcionamiento. 15

16 Fomento das actividades en contacto coa Natureza e da vida cultural e social da túa comunidade favorecendo relacións persoais e de grupo. Valorouse a actitude do personal profesional con respecto ao tipo de intervención. Valoración e gusto polo tempo libre. Describíronse as normas de seguridade aplicables a cada recurso. Valorouse a importancia de adecuar as actividades ás características evolutivas dos nenos/as. ACTIVIDADES DE ENSINANZA APRENDIZAXE UNIDADE DIDÁCTICA Nº5 AS ACTIVIDADES LÚDICAS DA ANIMACIÓN INFANTIL E A SÚA IMPLEMENTACIÓN - Elaborar un proxecto de actividades de animación infatil dunha semana, en un campamento, colonia, granxa-escola. O guión xa o vimos no tema 2. (Individual). - Pensa nunha festa infantil que poderias facer na aula de nenos de 2 a 3 anos (Individual) - Elabora un listado de salidas para nenos de 5 anos, durante un trimestre (Individual). - Elabora un xogo cos materias reciclables (Individual) 16

17 CONTIDOS CONCEPTUAIS, PROCEDEMENTAIS E ACTITUDINAIS UNIDADE DIDÁCTICA Nº6 AVALIACIÓN DA ACTIVIDADE LÚDICA. 1. A OBSERVACIÓN DO XOGO E A SUA IMPORTANCIA NA ETAPA INFANTIL - TIPOS DE OBSERVACIÓN - FASES DA OBSERVACIÓ 2. A IMPORTANCIA DA OBSERVACION DO XOGO NA ETAPA INFANTIL: -OBXETIVOS -CLASIFICACIÓN 3. AUTOAVALIACIÓN: -DEFINICIÓN-OBXETIVOS-PASOS 4. INSTRUMENTOS DE OBSERVACIÓN: - TÉCNICAS DE REXISTRO - TÉCNICAS DE AVALIACIÓN - ELECCIÓN DE INSTRUMENTOS A observación como instrumento de intervención educativa a hora dá recollida de información sobre os nenos/as Identifica os métodos necesarios para realizar unha avaliación dá actividade lúdica Selección de indicadores de avaliación para unha intervención lúdica Planificar os pasos a seguir para realizar unha observación da conduta infantil durante o xogo. Aplicación dás técnicas de avaliación tendo en conta criterios de fiabilidade,validez, e utilidade para as que foron elaboradas. Coñecer, utilizar e analizar os resultados obtidos a través de diferentes instrumentos de observación. Elaboración de instrumentos de observación do xogo de nenos/as. 17

18 Interpretación da información obtida no proceso de observación e elaboración de memorias e informes. Atención e seguimento do neno a través dos seus xogos. Utilización de novas tecnoloxias como fonte de información e valorouse o seu uso. Selección das técnicas de avaliación, tendo en conta os momentos da intervención. Valorouse a importancia da avaliación en cada momento do proceso. ACTIVIDADES DE ENSINANZA APRENDIZAXE UNIDADE DIDÁCTICA Nº6 AVALIACIÓN DA ACTIVIDADE LÚDICA - Pór en práctica dous instrumentos de observación pouco estruturados como son o diario e o anecdotario. Durantete unha semana a metade da aula e de forma individual, sen realizar comentarios cos seus compañeiros, escribirán un diario, e a outra metade un anecdotario rexistrando o acontecido en clase. De igual maneira os outros dous grupos, e de forma individual, recollerán aquelas anécdotas que xurdan en clase. En gran grupo reflexionarase acerca dos xuízos de valor e da influencia do observador na información recollida. (Individual) - Elabora unha lista de control e unha escala de estimación en situacións de xogo (Individual). _ Fai unha autoevaluación (Individual) 18

19 CONTIDOS CONCEPTUAIS, PROCEDEMENTAIS E ACTITUDINAIS UNIDADE DIDÁCTICA Nº7 O XOGO E A ATENCIÓN A DIVERSIDADE 1. ATENCIÓN A DIVERSIDADE: DEFINICIÓN. CONCEPTO 2. EDUCAR PARA A DIVERSIDADE: DEFINICIÓN - CLASIFICACIÓN - MODELO TRADICIONAL Y ACTUAL - MEDIDAS 3. O XOGO E A DIVERSIDADE : PRINCIPIOS 4. ATENCION TEMPRANA, XOGOS E XOGUETES: - PROGRAMAS DE ESTIMULACIÓN. 5. XOGOS, XOGUETES E A DISCAPACIDADE: VISUAL, AUDITIVA, MOTORA E INTELECTUAL A importancia do xogo como factor de integración, adaptación social, igualdade e convivencia. Ter en conta a necesidade de diversidade no desenvolvemento de actividades lúdicas. Identificación dos trastornos máis común e as alternativas de intervención Responsabilizarse na adaptación dos xogos tendo en conta as discapacidades que podan presentar os nenos e nenas. Valoración do educador/a como dinamizadores dos xogos en ambientes marxinais Deseño de actividades lúdicas orientadas a integración social e a integración dás discapacidades. Fomentar o respecto, a participación e promoción dos xogos adaptados 19

20 ACTIVIDADES DE ENSINANZA APRENDIZAXE UNIDADE DIDÁCTICA Nº7 O XOGO E ATENCIÓN A DIVERSIDADE - Análise de diferentes xogos xa expostos en temas anteriores e a súa posible transformación para un ensino na diversidade. (Pequeno grupo). - Cada alumno seleccionará dous xogos para nenos e nenas con algunha discapacidade física, sensorial ou psíquica e levarao a cabo na aula ante os seus compañeiros. (Individual) - Que opinión os merece a integración de nenos con discapacidade na escola ordinaria. Debate en gran grupo. - Realizar un estudo, dos nenos con discapacidade física, sensorial ou psíquica, o extraxeiros que se atopen neste momento escolarizados en escolas infantís próximos á túa localidade. Analiza os teus datos cos dos teus compañeiros e saca conclusións, presentando un informe delas.(individual) - Selecciona recursos e elabora un xoguete que estimule a visión, a audición o tacto, para un nenos/as necesite estimulación sensorial. (Pequeño grupo). -Fai una comparación entre o modelo tradicional de déficit y el actual. (Individual). -Utilizando pictogramas fai un horario de una semana para un aula de educación infantil que ten nenos/as con necesidades educativas especias (Individual). 20

21 CRITERIOS DA AVALIACIÓN DAS UNIDADES DIDÁCTICAS - Identificáronse as caracteristicas do xogo nos nenos/as - Analizouse a evolución e a importancia do xogo durante o desenvolvemento infantil - Valorouse a importancia de incorporar aspectos lúdicos no proceso de ensino e aprendizaxe. - Establecéronse similitudes e diferenzas entre as teorías do xogo - Relacionouse o xogo coas dimensións do desenvolvemento infantil. - Analizáronse proxetos que utilicen o xogo como eixe de intervención, no ámbito formal e non formal. - Valorouse a importancia do xogo no desenvolvemento infantil e como eixe metodolóxico da intervención educativa. - Describironse os principios, os obxectivos e as modalidades da animación infantil. - Identificáronse os tipos de centros que ofrecen actividades de xogo infantil. - Analizouse a lexislación, as características, os requisitos minimos de funcionamento, as función e o persoal. - Aplicáronse os elementos da programación no deseño do proxecto lúdico. - Establecéronse espazos de xogo, tendo en conta os obxectivos, as características dos cativos/as, os materiais o orzamento e o tipo de actividades. - Definironse os criterios de selección dos materiais e das actividades que se van a realizar, de organización e recollida, das 21

22 técnicas de avaliación e dos elementos de seguridade nos lugares de xogo. - Tívose en conta a xestión e a organización de recursos humanos e materiais no deseño do proxecto lúdico. - Clasificáronse actividades lúdicas atendendo a criterios como as idades, os espazos, o papel do personal técnico, o número de participantes e as capacidades que desenvolven. - Recompiláronse xogos tradicionais relacionados coa idade. - Analizáronse os elementos da planificación de actividades lúdicas. - Valorouse a actitude do persoal profesional con respecto ao tipo de intervención. - Analizáronse tipos de xoguetes, as súas características, a súa función e as capacidades que contribúen a desenvolver o proceso evolutivo dos nenos/as. - Compiláronse xoguetes tradicionais en relación coa idade. - Identificáronse xoguetes pata espazos pechados e abertos adecuados á idade. - Clasificáronse xoguetes atendendo a criterios da idade, espazos, papel do persoal educador, nº de participantes, capacidades que desenvolven e materiais necesarios. - Analizouse a lexislación en materia de uso e seguridade de xoguetes. - Tívose en conta a adecuación das actividades para os obxectivos establecidos na súa posta en practica. - Xustificouse a necesidade de diversidade no desenvolvemento de actividades lúdicas. - Organizáronse os espazos, os recursos e os materiais tendo en conta as características evolutivas das persoas destinatarias, en función das súas idades e consonte os obxectivos previstos. - Estableceuse unha distribución temporal das actividades en función da idade dos destinatarios. 22

23 - Realizáronse xoguetes con materais adecuados á etapa. - Identificáronse as condicións e os métodos necesarios para realizar una avaliación da actividade lúdica. - Seleccionáronse os indicadores de avaliación. - Aplicáronse técnicas e instrumentos de avaliación a distintas situacións lúdicas, tendo en conta criterios de fiabilidade, validez, utilidade e pragmatismo para as persoas usuarias da información. - Extraéronse as conclusións e explicáronse as consecuencias derivadas, para o axuste ou para a modificación do proxecto. - Identificáronse as adaptacións requiridas polo xogo nun soposto práctico de observación de actividade lúdica. CONTIDOS MINIMOS PARA CADA UNIDADE DIDÁCTICA U.D.1.- O MODELO LÚDICO NA INTERVENCIÓN EDUCATIVA - Identificar as características do xogo dos nenos/as. - Analizar a evolución do xogo ao longo da historia. - Establecer similitudes e diferenzas entre as diversas teorías do xogo. - Saber relacionar o xogo coas diferentes dimensións do desenvolvemento infantil. - Deseñar xogos adaptados o momento evolutivo dos nenos/as. - Elaborar un dossier de xogos tendo en conta a idade, os recursos, o espazo, o nº de participantes en contornos seguros. 23

24 U.D. 2.- ELABORACIÓN DE PROXECTOS LÚDICO- RECREATIVOS PARA A INFANCIA. - Definir animación infantil, principios, obxectivos e modalidades. - Nomear tipos de centros que ofertan actividades infantís. - Analizar a lexislación e normativa vixente dos espazos lúdicorecreativos para la infancia. - Descibir os pasos necesarios para a elaboración dun proxecto lúdico. - Diseñar o patio dunha escola infantil. - Planificar, deseñar e organizar recunchos e zonas de xogo das aulas de educación infantil. - Analizar as ludotecas como un dos mellores recursos socioeducativos. U.D.3.- PLANIFICACIÓN DAS ACTIVIDADES LÚDICAS - Analizar e clasificar tipos de xogos tendo en conta a idade. - Utilizar o xogo heurístico e a cesta dos tesouros como recurso para os mais pequenos. - Describir xogos tradicionais. - Saber axustar actividades lúdico-recreativas a una planificación temporal e a un espazo concreto, como un aula ou o patio da escola infantil. - Definir os criterios de selección de materiais, e os elementos de seguridade para espazos abertos e pechados. 24

25 U.D. 4.- OS XOGUETES E OS RECURSOS LÚDICOS - Analizar diferentes tipos de xoguetes e as súas características e capacidades que contribúen no proceso evolutivo dos nenos/as. - Recompilar xoguetes tradicionais - Aanalizar a lexislación vixente en materia de uso, calidade e seguridade dos xoguetes. - Elaborar xoguetes con materiais adecuados a cada idade. - Identificar a influencia dos medios de comunicación e as novas tecnoloxias na selección de xoguetes. - Desenrolar a creatividade dos nenos/as mentras xoga. U.D. 5.- IMPLEMENTACIÓN DAS ACTIVIDADES LÚDICAS - Elaborar un proxeto de actividades extraescolares o de animación infantil que utilice o xogo como eixo de intervención, no ámbito formal e non formal, tendo en conta a idade, os obxectivos, os materiais e recursos, a temporalización, a seguridade e a avaliación das actividades lúdicas U.D. 6.- AVALIACIÓN DA ACTIVIDADE LÚDICA - Saber aplicar técnicas e instrumentos de avaliación en diferentes situación lúdicas. - Coñecer a importancia da observación do xogo na etapa infantil. - Analizar os datos obtidos a través dun instrumento de observación e sacar conclusións. - Elaborar instrumentos de observación. 25

26 U.D. 7.- O XOGO E A ATENCIÓN A DIVERSIDADE - Recoñecer a importancia do xogo como factor de integración, de adaptación social, de igualdade e convivencia. - Identificar os trastornos máis comúns na etapa infantil e adaptar as actividades lúdicas para nenos/as discapacitados. - Analizar a importancia da atención temprana para aqueles nenos/as que padezcan un trastorno transitorio o permanente. - Coñecer os criterios de selección de materiais de estimulación para a os cativos /as con dificultades no seu desenrolo e discapacidade. METODOLOXIA Promoverase de forma continuada a participación do alumnado no seu propio proceso de ensino aprendizaxe mediante a realización de diferentes actividades que podrán ser obxecto das modificacións oportunas o longo do curso. Cada unidad didáctica comenzará exponiendo un caso práctico que nos sirva de introducción os contidos o tema e servirá de avaliación inicial, para determinar o coñecemento dos alumnos. E o final de cada tema farán a nivel individual, que formará parte do dossier un mapa conceptual cos contidos máis importantes. Explicación teórica por parte do profesor sobre cada un dous contidos que compón os bloques temáticos, apoiando esta exposición con diferentes recursos como artículos, páxinas web.. e visionado de videos que motiven o alumnado. A base desta metodoloxía será a aprendizaxe significativa e funcional de forma que teñan capacidade de ir relacionando a información de todos os modulos e sexan capaz de globalizala para a súa aplicación na Escola Infantil. 26

27 A metodoloxia neste modulo será moi práctica, tendo por finalidade proporcionar coñecementos e técnicas necesarias para elaborar a planificación de proxectos de intervención lúdica, programación de xogos relacionados coas distintas etapas do desenvolvemento infantil. Será pois unha metodoloxía activa na que se propiciará a participación do alumnado en debates, charlas, exposición de traballos, planteamiento de diferentes puntos de vista e adquirir a capacidad de chegar a conclusións entre todos. As actividades se levarán a cabo utilizando agrupaciones diferentes, de tipo individual, en pequeno grupo e en gran grupo, de forma que se desenvolvan con una actitud positiva a hora de tratar os contidos a nivel conceptual e procedimental no ámbito dá educación formal e non formal. MATERIAIS E RECURSOS Libro de texto da editorial Editex. Biblioteca de aula. Revistas como Infancia, Cuadernos de Pedagogia, Infancia y Aprendizaje Noticias que surxan ao longo do curso que poidan estar relacionadas coa temática concreta dos xogos infantís. Tamén se utilizan os ordenadores tanto para a presentación de traballos como para a procura en Internet de información. Materiais de xogo diversos estruturados e non estruturados Material de refugallo Outros recursos técnicos: tv, reprodutor de audio e vídeo, cámara de fotos, impresoras, canón proxector, videos, películas. 27

28 AVALIACIÓN A avaliación será inicial, é dicir, será necesario estudar ou contexto do grupo, detectar as súas características, intereses e necesidades. Avaliarase o grao de implicación, participación dos alumnos/as, actitude e comportamento na aula, e no taller e á calidade dás actividades realizadas tanto a nivel grupal como individual. Todas as actividades deberán presentarse no prazo de tempo estimado pola profesora, se non o cumpren non se terán en conta na avaliación.para superación positiva do módulo e necesaria a presentación e evaluación positiva de todas as actividades e probas plantexadas o longo do trimestre. Con arreglo o establecido na Orde do 30 de Xullo de 2007, que regula a avaliación e acreditación académica do alumnado que cursa ensinanzas de formación profesional específica de réxime xeral na Comunidade Autónoma Galega, aqueles alumnos que superen o dez por cento de faltas de asistencia perderán o dereito a avaliación continua que será comunicada polo titor o seu debido tempo. Con arreglo o establecido no citado artigo establécese un plazo de 10 días a partir da presentación da presente comunicación a alumna/o para exercitar o seu dereito a presentar reclamación. A perda de avaliación continua suporá que o alumno obxeto da mesma deberá examinarse de toda a materia, tanto práctica como teórica nunha única proba final. A valoración positiva das actividades a desenvolver polo alumno así como das probas escritas propostas,é indispensable para a superación do módulo. A avaliación será sumativa, supón a unificación de todas as informacións recollidas seguindo os criterios de avaliación nas actividades realizadas, e probas escritas que serán de tipo memorístico e basearanse nunha memorización comprensiva. Os criterios de avaliación implicarán a comprobación de que o alumnado adquiriron unha serie de coñecementos, destrezas e habilidades. 28

29 A nota de cada avaliación será a suma das probas teóricas (contidos conceptuais)e a elaboración e posta en práctica das actividades(contidos procedimentales) e a súa actitude na aula (contidos actitudinais). Así mesmo avaliaránse criterios como: Actitude do alumno e o desenvolvemento no taller e na aula, nas seguintes situación: -Nas actividades individuais, valorarase: Relación dos obxetivos co traballo presentado, a presentación, a adecuación do traballo no tempo previsto, orixinalidade e creatividade, adaptación a educación infantil, elección axeitada dos materiais. -Nos traballos de grupo valorarase: o material aportado polo alumno, a organización e participación dos componentes do equipo de traballo, a bibliografía consultada, a presentación, a actitude, aplicación dos contidos Queda a criterio do profesor calificar aos distintos membros dun equipo de traballo cunha nota diferente, si estima que a súa participación e aproveitamento é diferente en algún caso. Exposicións: Valorarase : o nivel de comprensión, o emprego de diferentes recursos. Coloquios: Valorarase: intervencións (grado de participación), opinións, actitude de respeto frenta a opinión dos compañeiros, CRITERIOS DE CUALIFICACIÓN O Modulo O xogo infantil e a súa metodoloxia ten moita carga práctica. Entón tendremos dúas notas, unha da parte teórica e outra da parte práctica, é necesario superar cada unha delas para facer una media de onde saldrá a nota de cada avaliación. No se fará a media si se suspende unha das partes. Realizarase un exame final ao remate do modulo para o alumnado que teña algunha das avaliacións suspensas. A parte teórica supondrá un 60 % de la nota final. 29

30 A parte práctica supondrá un 40 % de la nota final. Será obligatorio presentar un dossier con todas as actividades feitas o longo do curso. INSTRUMENTOS PARA A AVALIACIÓN INICIAL Pasarase a todo alumnado un cuestionario para coñecer, as súas expectativas ante o Ciclo, porque se matricularon, que esperan de estes estudios. E necesario saber cales son sus estudios anteriores, su nivel académico, si é un curso homoxéneo o no en canto idades e preparación. Tamén que nos comuniquen si van seguir estudando una vez terminado o ciclo o ben pensan entrar no mundo profesional. Parte téorica: Exámenes de pregunta corta dos temas dados en cada avaliación. Parte práctica: Actividades que farán a nivel individual, en pequeno o en gran grupo. Traballos por escrito, e actividades que se levarán a cabo na aula taller ante os demais compañeiros que colaborarán coa posta en práctica. E o dossier que recolla o feito durante todo o curso que será obligatorio presentalo e puntuará na nota media final. PERDIDA DO DEREITO A AVALIACIÓN CONTINUA No momento en que perda o dereito a serlle aplicado o sistema de avaliación continua, será cualificado como: PD (Orde do 30 de xullo de 2007). Non procederá en ningún caso ningun tipo de proba, pero o alumno poderá seguir asistinto as clases e a tódalas actividades programadas Serán os mesmos para todo o alumnado, presentarán os mesmos traballos, e as mesmas probas escritas aunque será de forma individual Podránpersentar os traballos escritos o longo do curso, e farán un exámen final extraordinario de parte teórica e da práctica. 30

31 PLAN DE ACTIVIDADES DE RECUPERACION Logo de coñece-los resultados da cualificación para a sesión final ordinaria do módulo e como proposta para a devadita sesión/xuntanza da comisión de avaliación e equipo docente do ciclo, establecerase un plan individualizado de recuperación nos termos e condicións establecidas no Art. 5.2º da orde do 23 de abril de 2007 Procurar poner máis énfasis nos temas que resultaron máis complicados o difíciles de superar a cada alumno/a de forma individualizada, con novas explicaciones teóricas ou distintas actividades de cada tema de forma que resulte máis axeitado poder superar o modulo positivamente ATENCION A DIVERSIDADE Conforme se establece no artigo 12º e 13º da Orde do 7 de maio de 2007 (DOG 156), entenderase por alumnado que presenta necesidades educativas especiais aquel que requira, por un período da súa escolarización ou ao longo de toda ela, apoios e atencións educativas específicas derivadas de discapacidade ou trastornos graves de conduta. O alumnado con necesidades educativas especiais poderá ser autorizado, cando as necesidades de apoio específicas así o xustifiquen, para cursar os ciclos formativos de réxime ordinario de xeito fragmentado por módulos, cunha temporalización distinta á establecida con carácter xeral. No referente á atención á diversidade, sinalar que este curso non existe nigún alumno/a con esta problemática, polo que non é necesario tomar medidas especificas. 31

32 ACTIVIDADES COMPLEMENTARIAS - Visitar unha escola infantil - Visitar unha ludoteca. - Visitar una granxa-escola. - Facer unha excursión o museo do xoguete en Allariz. - Conocer parques infantís -Asistir a exposiciones, charlas ou conferencias. DISTRIBUCIÓN E DESENVOLVEMENTO DAS UNIDADES DIDÁCTICAS POR AVALIACIÓNS A duración de este módulo é de 187 horas, que se convirten en 225 sesións repartidas nas tres avaliaciones do curso. 1º Trimestre: 64 sesións U.D. 1. O modelo lúdico na intervención educativa -22 sesións U.D. 2. Elaboración de proxectos lúdico-recreativos 22 sesións U.D.3. Panificación de actividades lúdicas 20 sesións 2º Trimestre: 57 sesións U.D.4. Os xoguetes e os recursos lúdicos -25 sesións U.D.5. As acti. lúdic. da anim. infan. e a súa implementación-32 sesións 3º Trimestre: 43 sesións U.D.6 Avaliación da actividade lúdica -20 sesións U.D.7. O xogo e a atención a diversidade -23 sesións 32

33 UNIDADE DIDÁCTICA Nº1 O MODELO LÚDICO NA INTERVENCIÓN EDUCATIVA 1. CONCEPTO DE XOGO : ETIMOLOGIA.DEFINICIÓN. 2. CARACTERISTICAS DO XOGO INFANTIL 3. TEORIAS SOBRE O XOGO: - TEORIAS CLÁSICAS - TEORIAS MODERNAS 4. O XOGO A TRAVES DA HISTORIA 5. XOGO, APRENDIZAXE E DESENVOLVEMENTO INFANTIL: - A IMPORTANCIA DO XOGO - O XOGO E AS DIMENSIÓNS AFECTIVA, SOCIAL, COGNITIVA E MOTORA. 6. O XOGO NA INTERVENCIÓN EDUCATIVA. - OBXECTIVOS DA INTERVENCIÓN - O MODELO LÚDICO: -ELEMENTOS. -CENTROS DE INTERÉS. - ESPACIOS EDUCATIVOS:CRITERIOS. UNIDADE DIDÁCTICA Nº2 ELABORACIÓN DE PROXECTOS LÚDICO-RECREATIVOS 8. O TEMPO LIBRE E ANIMACIÓN INFANTIL: -OBXECTIVOS PRINCIPIOS FUNDAMENTAIS -MODALIDADES 9. ELEMENTOS DA PLANIFICACIÓN DE PROXETOS LÚDICOS: - PASOS O FASES DUN PROXETO. - ELEMENTOS 10. A SEGURIDADE NOS ESPACIOS LÚDICO-RECREATIVOS. A NORMATIVA VIXENTE: 33

34 - ESPACIOS (Requisitos.R.D.2004) - NORMATIVA DIN PARA PARQUES. - NORMATIVA SOBRE SEGURIDADE (UNE-EN) - REQUISITOS PARA PARQUES. 11. AS LUDOTECAS. - DEFINICIÓN. REQUISITOS. - TIPOS DE PRÉSTAMO. - FUNCIONES 12. OUTROS ESPAZOS DE OCIO INFANTIL. 13. DISEÑO E ORGANIZACIÓN DE RINCÓNS NA E.I. 14. TÉCNICAS E RECURSOS LÚDICOS. UNIDADE DIDÁCTICA Nº3 PLANIFICACION DE ACTIVIDADES LÚDICAS 6. O XOGO COMO RECURSO EDUCATIVO. -FAMILIA, ESCOLA E XOGO. 7. ANALISIS DOS DESTINATARIOS : -INFOMACIÓN A RECOLLER -CONCLUSIÓNS. 8. A PLANIFICACIÓN ORGANIZATIVA: - ASPECTOS. PLANIFICACIÓN EDUCATIVA - FICHAS DE XOGOS. - MATERIAIS E RECURSOS: CRITERIOS. 9. TIPOS DE XOGOS. CLASIFICACIÓN DE XOGOS: -EDUCATIVO -TRADICIONAL -MULTICULTURAL -COOPERATIVO -CESTA DOS TESOUROS -XOGO HEURISTICO. 34

35 10. XOGOS PARA ESPAZOS ABERTOS E PECHADOS UNIDADE DIDÁCTICA Nº4 OS XOGUETES E OS RECURSOS LÚDICOS 1. O XOGUETE: -DEFINICIÓN. -PROPIEDADES -HISTORIA DO XOGUETE. 2. CRITERIOS PARA CLASIFICAR XOGUETES: - O SISTEMA ESAR. 3. LEXISLACIÓN: -NORMAS DE SEGURIDADE. -NORMATIVA SOBRE PUBLICIDADE 4. CREATIVIDADE E XOGUETES: CARACTERISTICAS. 5. SELECCIÓN, ORGANIZACIÓN E CONSERVACIÓN DOS RECURSOS LÚDICOS: 6. RECICLAR XOGUETES. -CRITERIOS DE SELECCIÓN. -CRITERIOS DE ORGANIZACIÓN. 35

36 UNIDADE DIDÁCTICA Nº5 AS ACTIVIDADES LÚDICAS DA ANIMACIÓN INFANTIL E A SÚA IMPLEMENTACIÓN 4. ACTIVIDADES EXTRAESCOLARES.: -DEFINICIÓN -FUNCIONES -TIPOS -PLANIFICACIÓN E ORGANIZACIÓN -ACTIVIDADES DE EDUCACIÓN DO OCIO. 2. FESTAS INFANTIS: DEFINICIÓN. CARACTERISTICAS 4. SALIDAS EXTRAESCOLARES : CLASIFICACIÓN -MODELOS DA INTERVENCIÓN. -AVALIACIÓN POSITIVA 4. CAMPAMENTOS: TIPOS -PLANIFICACIÓN ORGANIZATIVA E EDUCATIVA. 5. ASPECTOS ORGANIZATIVOS E LEXISLATIVOS: -DEFINICIÓN DE ACTIVIDADES: C Y EX -PLANIFICACIÓN. -RESPONSABILIDAD CIVIL. 6. O EDUCADOR 36

37 UNIDADE DIDÁCTICA Nº6 AVALIACIÓN DA ACTIVIDADE LÚDICA. 1. A OBSERVACIÓN DO XOGO E A SUA IMPORTANCIA NA ETAPA INFANTIL - TIPOS DE OBSERVACIÓN - FASES DA OBSERVACIÓ 5. A IMPORTANCIA DA OBSERVACION DO XOGO NA ETAPA INFANTIL: -OBXETIVOS -CLASIFICACIÓN 6. AUTOAVALIACIÓN: -DEFINICIÓN-OBXETIVOS-PASOS 4. INSTRUMENTOS DE OBSERVACIÓN: - TÉCNICAS DE REXISTRO - TÉCNICAS DE AVALIACIÓN ELECCIÓN DE INSTRUMENTOS UNIDADE DIDÁCTICA Nº7 O XOGO E A ATENCIÓN A DIVERSIDADE 1. ATENCION A DIVERSIDADE: DEFINICIÓN. CONCEPTO 2. EDUCAR PARA A DIVERSIDADE: DEFINICIÓN - CLASIFICACIÓN - MODELO TRADICIONAL Y ACTUAL - MEDIDAS 3. O XOGO E A DIVERSIDADE : PRINCIPIOS 4. ATENCION TEMPRANA, XOGOS E XOGUETES: - PROGRAMAS DE ESTIMULACIÓN. 37

38 5. XOGOS, XOGUETES E A DISCAPACIDADE: VISUAL, AUDITIVA, MOTORA E INTELECTUAL ACTIVIDADES DE ENSINANZA APRENDIZAXE UNIDADE DIDÁCTICA Nº1 O MODELO LUDICO NA INTERVENCION EDUCATIVA - Elabora unha definición propia de xogo antes de comezar o tema e outra o final e comparala coa anterior. (Individual) -Estudio dun caso como introducción o tema (Todo o grupo) - Realiza unha táboa resumen que conteña a síntese das teorias de cada autor estudado coas seguintes columnas: autor-ano- teoria e ideas clave (Individual) -Busca información e imaxenes sobre os xogos antigos, analizaos e comparaos e sinala si se parecen os desta época. (Grupo pequeno) - Cada alumno seleccionará dous xogos para de cada un dos ámbitos do desenvolvemento infantil, 2 d. motor, 2 d. cognitivo, e 2 d. afectivo e levarao a cabo no taller ante os seus compañeiros.(individual) - Dividir a aula en 6 grupos e que cada un deles escollera 2 xogos para unha idade determinada entre 0 e 6 anos (Grupo pequeño) - Visionar videos sobre os xogos infantis e comentarlos entre todos (Todo o grupo). 38

39 ACTIVIDADES DE ENSINANZA APRENDIZAXE UNIDADE DIDÁCTICA Nº2 ELABORACIÓN DE PROXECTOS LÚDICO-RECREATIVOS -Fai un esquema co horario habitual das actividades dun dia enteiro dun neno/a, que se leera na aula e se fara un debate sobre o tempo que teñen para xogar (Individual) - Organiza 3 recunchos dunha aula tendo en conta a idade, materiais e recursos, e desarolla 5 actividades para cada un dos recunchos (Grupo pequeno). - Busca en internet páxinas web de empresas que se dediquen a servicios de ocio infantis (Grupo pequeno) - Distribuír un patio escolar en zonas de xogos (Individual). - Visita unha ludoteca e fai un informe (Individual) - Elaboración dun RRI dunha ludoteca onde conste: horario, días de atención ao público- préstamos (Individual) -Visita un parque da tua localidade e analiza si sigue a normativa(individual) -Fai un listado de centros infantis de ocio onde vives.(grupo o individual). ACTIVIDADES DE ENSINANZA APRENDIZAXE UNIDADE DIDÁCTICA Nº3 PLANIFICACCIÓN DE ACTIVIDADES LÚDICAS - Dividir ao alumnado en dous grupos e cada un preparará a actividade do Xogo Heuristico e a Cesta dos Tesouros.(Grupos grandes) - Cada alumna seleccionará un xogo educativo e un xogo multicultural e realizarao na aula-taller. (Individual) - Cada alumna comentará un xogo tradicional (Grupo pequeno) 39

40 - Elaborar un listado de vantaxes e desvantaxes dos xogos de ordenador para a educación dos nenos.(grupo pequeño) - Escolle 3 recursos o materiais da aula infantil e pensa 5 actividades que se podan facer con cada uno deles. (Grupo pequeño). ACTIVIDADES DE ENSINANZA APRENDIZAXE UNIDADE DIDÁCTICA Nº4 OS XOGUETES E OS RECURSOS LÚDICOS - Visita un museo de xoguetes e recoller información acerca do observado. (Individual) - Análise de xoguetes, investigar se os xoguetes cumpren a normativa e os criterios de calidade e seguridade, cada alumno seleccionará un xoguete de 0 a 6 anos. Clasificalos seguindo o método ESAR (Individual). - Taller de xoguetes: elaborar un xoguete con material reciclable (Individual). - Análise dos xoguetes nos medios de comunicación facer un estudo do impacto que exerce nos nenos/as. Organizar 6 grupos e cada un fará unha táboa de rexistro dos datos obtidos como: características publicitarias, posible discriminación sexual, difusión de xoguetes bélicos, cumplimento da normativa, son enganosos. Redactar as conclusións e exponelo na aula(grupo pequeño) - Análise de distintos programas de televisión infantís, ver se son susceptibles de xerar situacións de risco social como violencia, sexismo, marxinación.(grupo pequeño). - Fai unha maqueta dun rincón da aula para nenos de 2 a 3 anos e selecciona os materias e recursos necesarios que cumplan a normativa vixente de seguridade. 40

41 ACTIVIDADES DE ENSINANZA APRENDIZAXE UNIDADE DIDÁCTICA Nº5 AS ACTIVIDADES LÚDICAS DA ANIMACIÓN INFANTIL E A SÚA IMPLEMENTACIÓN - Elaborar un proxecto de actividades de animación infatil dunha semana, en un campamento, colonia, granxa-escola. O guión xa o vimos no tema 2. (Individual). - Pensa nunha festa infantil que poderias facer na aula de nenos de 2 a 3 anos (Individual) - Elabora un listado de salidas para nenos de 5 anos, durante un trimestre (Individual). - Elabora un xogo cos materias reciclables (Individual) ACTIVIDADES DE ENSINANZA APRENDIZAXE UNIDADE DIDÁCTICA Nº6 AVALIACION DA ACTIVIDADE LÚDICA - Pór en práctica dous instrumentos de observación pouco estruturados como son o diario e o anecdotario. Durantete unha semana a metade da aula e de forma individual, sen realizar comentarios cos seus compañeiros, escribirán un diario, e a outra metade un anecdotario rexistrando o acontecido en clase. De igual maneira os outros dous grupos, e de forma individual, recollerán aquelas anécdotas que xurdan en clase. En gran grupo reflexionarase acerca dos xuízos de valor e da influencia do observador na información recollida. (Individual) - Elabora unha lista de control e unha escala de estimación en situacións de xogo (Individual). _ Fai unha autoevaluación (Individual) 41

42 ACTIVIDADES DE ENSINANZA APRENDIZAXE UNIDADE DIDÁCTICA Nº7 O XOGO E ATENCION A DIVERSIDADE - Análise de diferentes xogos xa expostos en temas anteriores e a súa posible transformación para un ensino na diversidade. (Pequeno grupo). - Cada alumno seleccionará dous xogos para nenos e nenas con algunha discapacidade física, sensorial ou psíquica e levarao a cabo na aula ante os seus compañeiros. (Individual) - Que opinión os merece a integración de nenos con discapacidade na escola ordinaria. Debate en gran grupo. - Realizar un estudo, dos nenos con discapacidade física, sensorial ou psíquica, o extraxeiros que se atopen neste momento escolarizados en escolas infantís próximos á túa localidade. Analiza os teus datos cos dos teus compañeiros e saca conclusións, presentando un informe delas.(individual) - Selecciona recursos e elabora un xoguete que estimule a visión, a audición o tacto, para un nenos/as necesite estimulación sensorial. (Pequeño grupo). -Fai una comparación entre o modelo tradicional de déficit y el actual. (Individual). -Utilizando pictogramas fai un horario de una semana para un aula de educación infantil que ten nenos/as con necesidades educativas especias (Individual). 42

Síntesis da programación didáctica

Síntesis da programación didáctica Síntesis da programación didáctica o Contidos 1º Trimestre - REVIEW GRAMMAR 1º BACH - UNIT 4: ON THE BALL Modals. Modal perfects. Vocabulary: Words from the text. Word families. Sport. Expressions taken

More information

COMO XOGAR A KAHOOT Se vas xogar por primeira vez, recomendámosche que leas este documento QUE É KAHOOT?

COMO XOGAR A KAHOOT Se vas xogar por primeira vez, recomendámosche que leas este documento QUE É KAHOOT? COMO XOGAR A KAHOOT Dentro das novidades desta edición propoñémosche unha aplicación que che axudará a conectar máis cos alumnos e facilitar o coñecemento do tema deste ano. Se vas xogar por primeira vez,

More information

R/Ponzos s/n Ferrol A Coruña Telf Fax

R/Ponzos s/n Ferrol A Coruña Telf Fax Día do libro 2009 Coa mostra das diferentes actividades realizadas ao longo deste mes do libro e a entrega de agasallos a todo o alumnado, en especial a o que tivo unha aportación destacada nestas actividades

More information

GUÍA DE MIGRACIÓN DE CURSOS PARA PLATEGA2. Realización da copia de seguridade e restauración.

GUÍA DE MIGRACIÓN DE CURSOS PARA PLATEGA2. Realización da copia de seguridade e restauración. GUÍA DE MIGRACIÓN DE CURSOS PARA PLATEGA2 Platega vén de actualizarse da versión de Moodle 1.8.6 á 2.6. Como a exportación e importación de cursos entre estas dúas versións non é 100% compatible, esta

More information

O SOFTWARE LIBRE NAS ENTIDADES DE GALIZA

O SOFTWARE LIBRE NAS ENTIDADES DE GALIZA O SOFTWARE LIBRE NAS ENTIDADES DE GALIZA 2008 O SOFTWARE LIBRE NAS ENTIDADES DE GALIZA FICHA TÉCNICA Universo: 8.652 pequenas e medianas empresas, 710 empresas informáticas, 588 centros de ensino e 117

More information

Silencio! Estase a calcular

Silencio! Estase a calcular Silencio! Estase a calcular 1. Introdución 2. Obxectivos 3. Concepto e consideracións previas. Ruído. Decibelio (db) Sonómetro. Contaminación acústica. 3. Concepto e consideracións previas. That quiz:

More information

Procedimientos Auditivos e Instrumentais DEPARTAMENTO COORDINADOR/A DA DISCIPLINA. CURSOS 1º curso 2º curso 3º curso 4º curso.

Procedimientos Auditivos e Instrumentais DEPARTAMENTO COORDINADOR/A DA DISCIPLINA. CURSOS 1º curso 2º curso 3º curso 4º curso. PROGRAMACIÓN DOCENTE DE RITMO E LECTURA (I-II) CONSERVATORIO SUPERIOR DE MÚSICA DE A CORUÑA TÍTULO SUPERIOR DE MÚSICA (ENSINANZAS REGULADAS POLO DECRETO16/2015) 1. IDENTIFICACIÓN E CONTEXTUALIZACIÓN DISCIPLINA

More information

ANEXO XIII MODELO DE PROGRAMACIÓN DE MÓDULOS PROFESIONAIS

ANEXO XIII MODELO DE PROGRAMACIÓN DE MÓDULOS PROFESIONAIS 1. Identificación da programación Centro educativo Código Centro Concello Ano académico 15016000 Compostela Santiago de Compostela 2018/2019 Ciclo formativo Código da familia profesional Familia profesional

More information

Acceso web ó correo Exchange (OWA)

Acceso web ó correo Exchange (OWA) Acceso web ó correo Exchange (OWA) Uso do acceso web ó correo de Exchange (Outlook Web Access, OWA) Contenido Uso do acceso web ó correo para usuarios do servidor Exchange Entorno da interfaz web (OWA)

More information

PROGRAMA FORMATIVO DA ESPECIALIDADE FORMATIVA TÉCNICAS DE MARKETING ON LINE, BUSCADORES, SOCIAL MEDIA E MÓBIL COMM049PO

PROGRAMA FORMATIVO DA ESPECIALIDADE FORMATIVA TÉCNICAS DE MARKETING ON LINE, BUSCADORES, SOCIAL MEDIA E MÓBIL COMM049PO PROGRAMA FORMATIVO DA ESPECIALIDADE FORMATIVA TÉCNICAS DE MARKETING ON LINE, BUSCADORES, SOCIAL MEDIA E MÓBIL COMM049PO PLANS DE FORMACIÓN DIRIXIDOS PRIORITARIAMENTE PARA TRABALLADORES OCUPADOS PLANS DE

More information

VIGOSÓNICO V C O N C U R S O V I D E O C L I P S Calquera proposta estética para o vídeo: cine, animación, cor, branco e negro,...

VIGOSÓNICO V C O N C U R S O V I D E O C L I P S  Calquera proposta estética para o vídeo: cine, animación, cor, branco e negro,... WWW.VIGOSÓNICO.ORG VIGOSÓNICO V C O N C U R S O V I D E O C L I P S Un espazo para a túa creatividade PARA GRUPOS Calquera estilo musical: rock, rap, clásica, jazz, latina,... SOLISTAS Calquera proposta

More information

Conservatorio Profesional de Música de Vigo. Programación OPTATIVA DE MÚSICA MODERNA (historia do rock&roll)

Conservatorio Profesional de Música de Vigo. Programación OPTATIVA DE MÚSICA MODERNA (historia do rock&roll) Programación OPTATIVA DE MÚSICA MODERNA (historia do rock&roll) Índice 1. Introdución... 3 1.1 Marco Legal... 3 1.2 Características do centro... 4 1.3 Características do alumnado... 5 2. Obxectivos xerais

More information

Programación Proxecto empresarial

Programación Proxecto empresarial Programación Proxecto empresarial 1. Identificación da programación... 3 Centro educativo... 3 Ciclo formativo... 3 Módulo profesional e unidades formativas de menor duración (*)... 3 Profesorado responsable...

More information

T1, T3, (T5)*, T8, T11, T13 *solo grupos bilingüe X1, X3, X8, X10, X13, X18, X22, X23, X24 EI6, EI7

T1, T3, (T5)*, T8, T11, T13 *solo grupos bilingüe X1, X3, X8, X10, X13, X18, X22, X23, X24 EI6, EI7 PROGRAMACIÓN DOCENTE DE HARMONÍA DE JAZZ III-IV CONSERVATORIO SUPERIOR DE MÚSICA DE A CORUÑA TÍTULO SUPERIOR DE MÚSICA (ENSINANZAS REGULADAS POLO RD 631/2010) ESPECIALIDADE: CARÁCTER: DEPARTAMENTO: Interpretación

More information

Informe do estudo de CLIMA LABORAL do Sergas

Informe do estudo de CLIMA LABORAL do Sergas Clima laboral - Sergas Informe do estudo de CLIMA LABORAL do Sergas Elaborado por: Servizo central de prevención de riscos laborais Subdirección xeral de Políticas de Persoal División de Recursos Humanos

More information

Grao en Química. 2 0 Curso QUIMICA INORGÁNICA III. Guía Docente

Grao en Química. 2 0 Curso QUIMICA INORGÁNICA III. Guía Docente Grao en Química 2 0 Curso QUIMICA INORGÁNICA III Guía Docente Guía Docente. 1. Datos descritivos da materia. Carácter: Formación básica Convocatoria: 2 O cuadrimestre Créditos: 6 ECTS (5 teórico-prácticos

More information

Conservatorio Profesional de Música de Vigo. Programación de Percusión

Conservatorio Profesional de Música de Vigo. Programación de Percusión de Vigo Programación de Percusión Índice 1. Introdución... 5 1.1 Marco Legal... 5 1.2 Características do centro... 6 1.3 Características do alumnado... 7 2. Obxectivos xerais das ensinanzas musicais...

More information

Rede CeMIT Cursos Gratuítos de Alfabetización Dixital NOVEMBRO Aula CeMIT de Cuntis

Rede CeMIT Cursos Gratuítos de Alfabetización Dixital NOVEMBRO Aula CeMIT de Cuntis Rede CeMIT Cursos Gratuítos de Alfabetización Dixital NOVEMBRO 2017 Aula CeMIT de Cuntis APRENDE A USAR O SMARTPHONE Días: 2, 3, 6, 14, 16, 17, 21 e 23 de novembro Horario: 12:00h a 14:00h Nº de Prazas:

More information

Primeira.- Facúltase a directora xeral da Familia para dicta-las resolucións que sexan necesarias para a execución e desenvolvemento desta orde.

Primeira.- Facúltase a directora xeral da Familia para dicta-las resolucións que sexan necesarias para a execución e desenvolvemento desta orde. Orde do 1 de agosto de 1996 pola que se regulan os contidos mínimos do Regulamento de réxime interior e o proxecto educativo dos centros de atención a menores. (DOG nº 168, do 28 de agosto de 1996) A Lei

More information

ANEXO XIII MODELO DE PROGRAMACIÓN DE MÓDULOS PROFESIONAIS

ANEXO XIII MODELO DE PROGRAMACIÓN DE MÓDULOS PROFESIONAIS 1. Identificación da programación Centro educativo Código Centro Concello Ano académico 15005257 Ramón Menéndez Pidal Coruña (A) 2017/2018 Ciclo formativo Código da familia profesional Familia profesional

More information

Facultade de Fisioterapia

Facultade de Fisioterapia Normas e Avaliación do Traballo de Fin de Grao Curso 2017-2018 Co fin de acadar unha carga de traballo semellante nos Traballos de Fin de Grao (TFG) que deben facer o alumnado ao ser estes titorizados

More information

2.1. O PROXECTO LINGÜÍSTICO DE CENTRO

2.1. O PROXECTO LINGÜÍSTICO DE CENTRO 2.1. O PROXECTO LINGÜÍSTICO DE CENTRO Fernando Trujillo Sáez Universidade de Granada En educación hai propostas que aparecen e reaparecen ao longo do tempo. Este fenómeno é propio das Ciencias Sociais

More information

CURSO UNIVERSITARIO CON APROBACIÓN PROVISONAL DE HOMOLOGACIÓN POR PARTE DA CONSELLERÍA DE CULTURA, EDUCACIÓN E O.U.

CURSO UNIVERSITARIO CON APROBACIÓN PROVISONAL DE HOMOLOGACIÓN POR PARTE DA CONSELLERÍA DE CULTURA, EDUCACIÓN E O.U. CURSO UNIVERSITARIO CON APROBACIÓN PROVISONAL DE HOMOLOGACIÓN POR PARTE DA CONSELLERÍA DE CULTURA, EDUCACIÓN E O.U. RECOMENDADO POLO ALTO COMISIONADO DAS NACIÓNS UNIDAS PARA O CAMBIO CLIMÁTICO www.climantica.org

More information

Proxecto Curricular. I.E.S. Sanxillao. Proxecto Curricular IES SANXILLAO

Proxecto Curricular. I.E.S. Sanxillao. Proxecto Curricular IES SANXILLAO Proxecto Curricular IES SANXILLAO 1 2. OBXECTIVOS XERAIS Os obxectivos xerais establecen as capacidades que se espera que adquiran os alumnos e alumnas ó finalizar calquera etapa educativa. Con isto quérese

More information

Concello de Baralla DENOMINACIÓN DA PRAZA/POSTO/EMPREGO: PERSOAL DE APOIO NO PAI. Concello de Baralla

Concello de Baralla DENOMINACIÓN DA PRAZA/POSTO/EMPREGO: PERSOAL DE APOIO NO PAI. Concello de Baralla BASES ESPECÍFICAS POLAS QUE SE ESTABLECEN AS NORMAS PARA A SELECCIÓN DE PERSOAL CON CARÁCTER PROVISIONAL OU TEMPORAL, A TRAVÉS DO SISTEMA DE CONCURSO-OPOSICIÓN, PARA PRESTAR SERVIZOS NO CONCELLO DE BARALLA

More information

PARTE I. VIVALDI: Concierto en MI M. op. 3 n.12

PARTE I. VIVALDI: Concierto en MI M. op. 3 n.12 SEGUNDO DE GRAO PROFESIONAL PARTE I PROBA DE VIOLÍN Interpretaranse en todos os cursos tres obras, escollendo unha de cada un dos tres grupos propostos, sendo polo menos unha delas de memoria. É obrigado

More information

EDUCACIÓN INFANTIL PROGRAMACIÓN DE CICLO CENTRO: CEIP Mª PITA CURSO: Páxina 1

EDUCACIÓN INFANTIL PROGRAMACIÓN DE CICLO CENTRO: CEIP Mª PITA CURSO: Páxina 1 XUNTA DE GALICIA Consellería de Educación e Ordenación Universitaria C.E.I.P. María Pita c/ Ronda Camilo José Cela nº 2 15008 A Coruña Tf 981 292 235 Fax 981139599 ceip. maria.pita@edu.xunta.es http://centros.edu.xunta.es/ceipmariapita/

More information

PROGRAMACIÓN OFICIAL LOE CONXUNTO PIANO CURSO 2017/18 GRAO PROFESIONAL (segundo os Decretos 198/2007 e 203/2007

PROGRAMACIÓN OFICIAL LOE CONXUNTO PIANO CURSO 2017/18 GRAO PROFESIONAL (segundo os Decretos 198/2007 e 203/2007 Dirección Xeral de Educación, Formación Profesional e Innovación Educativa REDE DE CONSERVATORIOS DE MÚSICA E DANZA DE GALICIA PROGRAMACIÓN OFICIAL LOE CONXUNTO PIANO CURSO 2017/18 GRAO PROFESIONAL (segundo

More information

Conservatorio Profesional de Música de Vigo. Programación de Contrabaixo

Conservatorio Profesional de Música de Vigo. Programación de Contrabaixo Programación de Contrabaixo Índice 1. Introdución... 5 1.1 Marco Legal... 5 1.2 Características do centro... 7 1.3 Características do alumnado... 7 2. Obxectivos xerais das ensinanzas musicais... 9 2.1

More information

Grao en Química. 2 0 Curso QUIMICA INORGÁNICA III. Guía Docente

Grao en Química. 2 0 Curso QUIMICA INORGÁNICA III. Guía Docente Grao en Química 2 0 Curso QUIMICA INORGÁNICA III Guía Docente Guía Docente. 1. Datos descritivos da materia. Carácter: Formación básica Convocatoria: 2 O cuadrimestre Créditos: 6 ECTS (5 teórico-prácticos

More information

Obradoiro sobre exelearning. Pilar Anta.

Obradoiro sobre exelearning. Pilar Anta. Algún dos integrantes da mesa redonda sobre software libre en Galicia: Miguel Branco, Roberto Brenlla e Francisco Botana. Obradoiro sobre exelearning. Pilar Anta. Obradoiro para coñecer e introducirnos

More information

PROXECTO EDUCATIVO C.P.I. PECALAMA TORDOIA

PROXECTO EDUCATIVO C.P.I. PECALAMA TORDOIA PROXECTO EDUCATIVO C.P.I. PECALAMA TORDOIA 2017-18 1 PROXECTO EDUCATIVO 1. INTRODUCIÓN MARCO LEGAL 2. ANÁLISE DO CONTEXTO ESCOLAR 2.1. DATOS IDENTIFICATIVOS DO CENTRO 2.2. CARACTERÍSTICAS DO ENTORNO 2.3.

More information

MEMORIA DE AVALIACIÓN DA CALIDADE: INFORME DE RESULTADOS PROGRAMACIÓN: ACCIÓNS FORMATIVAS DIRIXIDAS PRIORITARIAMENTE ÁS PERSOAS TRABALLADORAS

MEMORIA DE AVALIACIÓN DA CALIDADE: INFORME DE RESULTADOS PROGRAMACIÓN: ACCIÓNS FORMATIVAS DIRIXIDAS PRIORITARIAMENTE ÁS PERSOAS TRABALLADORAS MEMORIA DE AVALIACIÓN DA CALIDADE: INFORME DE RESULTADOS PROGRAMACIÓN: ACCIÓNS FORMATIVAS DIRIIDAS PRIORITARIAMENTE ÁS PERSOAS TRABALLADORAS DESEMPREGADAS CORRESPONDENTE AO EERCICIO 2016. CURSO: 1597 ADGD0208

More information

Programación Percusión

Programación Percusión Dirección Xeral de Educación, Formación Profesional e Innovación Educativa REDE DE CONSERVATORIOS DE MÚSICA E DANZA DE GALICIA Programación Percusión Mo del o. Pr og ra ma ció n. M D. 75. PR O. 01. Ve

More information

BILINGÜISMO, DESENVOLVEMENTO E APRENDIZAXE ESCOLAR: UNHA PROPOSTA DE INTERVENCIÓN NA ESCOLA

BILINGÜISMO, DESENVOLVEMENTO E APRENDIZAXE ESCOLAR: UNHA PROPOSTA DE INTERVENCIÓN NA ESCOLA ..L REVISTA GALEGO-PORTUGUESA DE PSICOLOXÍA E EDUCACIÓN N 7 (Vol. 8) Ano 7-2003 ISSN: 1138-1663 BILINGÜISMO, DESENVOLVEMENTO E APRENDIZAXE ESCOLAR: UNHA PROPOSTA DE INTERVENCIÓN NA ESCOLA Manoel BAÑA CASTRO

More information

IMPLEMENTACIÓN E AVALIACIÓN DUN PROCESO DE ENSINANZA-APRENDIZAXE COLABORATIVO NA TITULACIÓN DE ADMINISTRACIÓN E DIRECCIÓN DE EMPRESAS

IMPLEMENTACIÓN E AVALIACIÓN DUN PROCESO DE ENSINANZA-APRENDIZAXE COLABORATIVO NA TITULACIÓN DE ADMINISTRACIÓN E DIRECCIÓN DE EMPRESAS IMPLEMENTACIÓN E AVALIACIÓN DUN PROCESO DE ENSINANZA-APRENDIZAE COLABORATIVO NA TITULACIÓN DE ADMINISTRACIÓN E DIRECCIÓN DE EMPRESAS BELÉN FERNÁNDEZ-FEIJÓO SOUTO / MARGARITA PINO JUSTE Universidade de

More information

PROGRAMACIÓN DA MATERIA DE PEDAGOXÍA E DIDÁCTICA INSTRUMENTAL

PROGRAMACIÓN DA MATERIA DE PEDAGOXÍA E DIDÁCTICA INSTRUMENTAL PROGRAMACIÓN DA MATERIA DE PEDAGOXÍA E DIDÁCTICA INSTRUMENTAL CUARTO CURSO, SÉTIMO CUADRIMESTRE CONSERVATORIO SUPERIOR DE MÚSICA DA CORUÑA TITULACIÓN SUPERIOR DE MÚSICA 1. DATOS IDENTIFICATIVOS DA MATERIA

More information

Xogos e obradoiros sobre o cambio climático que Climántica desenvolve en centros educativos

Xogos e obradoiros sobre o cambio climático que Climántica desenvolve en centros educativos 02 Xogos e obradoiros sobre o cambio climático que Climántica desenvolve en centros educativos 0OINFORMACIÓN PARA O DOCENTE 02 Climántica desenvolve estes obradoiros en aulas de centros educativos. Pode

More information

Conservatorio Profesional de Música de Vigo. Programación de Viola

Conservatorio Profesional de Música de Vigo. Programación de Viola Programación de Viola Índice 1. Introdución... 5 1.1 Marco Legal... 5 1.2 Características do centro... 6 1.3 Características do alumnado... 7 2. Obxectivos xerais das ensinanzas musicais... 9 2.1 Grao

More information

LINGUA INGLESA CURSO

LINGUA INGLESA CURSO PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA IES VirXe do Mar Noia LINGUA INGLESA CURSO 2017-2018 Índice I. INTRODUCIÓN I.1 Contextualización 2 I.2 Marco lexislativo 3 I.3 Composición do Departamento e reparto de responsabilidades

More information

COLEGIO NUESTRA SEÑORA DEL ROSARIO.

COLEGIO NUESTRA SEÑORA DEL ROSARIO. Oxectivos Contidos Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe Competencias clave Grao mínimo Temporalización BLOQUE 1. PROCESOS, MÉTODOS E ACTITUDES EN MATEMÁTICAS e B1.1. Expresión veral do proceso

More information

II PLAN PARA A IGUALDADE DE OPORTUNIDADES ENTRE MULLERES E HOMES DE VIMIANZO ( )

II PLAN PARA A IGUALDADE DE OPORTUNIDADES ENTRE MULLERES E HOMES DE VIMIANZO ( ) II PLAN PARA A IGUALDADE DE OPORTUNIDADES ENTRE MULLERES E HOMES DE (2010-2013) Título: II Plan para a Igualdade de Oportunidades entre Mulleres e Homes de Vimianzo (2010 2013) Promove: Concello de Vimianzo.

More information

PROPOSTA PEDAGÓXICA PROCESO DE FAMILIARIZACIÓN Á ESCOLA INFANTIL

PROPOSTA PEDAGÓXICA PROCESO DE FAMILIARIZACIÓN Á ESCOLA INFANTIL PROPOSTA PEDAGÓXICA PROCESO DE FAMILIARIZACIÓN Á ESCOLA INFANTIL CONTEXTUALIZACIÓN A participación da familia na proposta educativa dun centro é garantía de eficacia da acción educativa. Un dos nosos principios

More information

PROGRAMACIÓN ÁREA DE INGLÉS 2º CICLO DE EDUCACIÓN INFANTIL CEIP DE AGOLADA

PROGRAMACIÓN ÁREA DE INGLÉS 2º CICLO DE EDUCACIÓN INFANTIL CEIP DE AGOLADA PROGRAMACIÓN ÁREA DE INGLÉS 2º CICLO DE EDUCACIÓN INFANTIL INDICE Páxina 1.- INTRODUCIÓN. 3 2.- OBXECTIVOS. 3 3.- CONTIDOS. 7 4.- CRITERIOS E AVALIACIÓN... 8 5.- PROCEDEMENTOS DE AVALIACIÓN 10 6.- INSTRUMENTOS

More information

Exploración do desempeño ocupacional dos nenos con Trastorno do Espectro Autista (TEA) no contexto escolar ordinario

Exploración do desempeño ocupacional dos nenos con Trastorno do Espectro Autista (TEA) no contexto escolar ordinario FACULTADE DE CIENCIAS DA SAÚDE GRAO EN TERAPIA OCUPACIONAL Curso académico 2014-2015 TRABALLO DE FIN DE GRAO Exploración do desempeño ocupacional dos nenos con Trastorno do Espectro Autista (TEA) no contexto

More information

CONSERVATORIO PROFESIONAL DE MÚSICA REVERIANO SOUTULLO PONTEAREAS

CONSERVATORIO PROFESIONAL DE MÚSICA REVERIANO SOUTULLO PONTEAREAS CONSERVATORIO PROFESIONAL DE MÚSICA REVERIANO SOUTULLO PONTEAREAS PROGRAMACIÓN DEPARTAMENTO DE MUSICOLOXÍA 1 ÍNDICE 1. Introdución 2. Obxectivos 3. Contidos 4. Avaliación 4.1. Criterios de avaliación 4.2.

More information

PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA INGLÉS

PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA INGLÉS CPI A CAÑIZA PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA INGLÉS 4º, 5º e 6º de Ed. Infantil Patricia Portela Iglesias e Ana Martínez Alonso 2017-2018 ÍNDICE 1. INTRODUCIÓN E XUSTIFICACION... 2 2. OBXECTIVOS... 2 3. ÁREAS DE

More information

III PLAN MUNICIPAL DE IGUALDADE ENTRE MULLERES E HOMES

III PLAN MUNICIPAL DE IGUALDADE ENTRE MULLERES E HOMES III PLAN MUNICIPAL DE IGUALDADE ENTRE MULLERES E HOMES 2018-2022 Concello de FORCAREI ÍNDICE INTRODUCIÓN... 2 ESTAMENTO MUNICIPAL COORDINADOR DO PLAN DE IGUALDADE. Error! Marcador no definido. MARCO CONTEXTUAL...

More information

1. DATOS IDENTIFICATIVOS DA DISCIPLINA CÓDIGO Teorías do espectáculo e da comunicación Teorías do espectáculo II

1. DATOS IDENTIFICATIVOS DA DISCIPLINA CÓDIGO Teorías do espectáculo e da comunicación Teorías do espectáculo II 1. DATOS IDENTIFICATIVOS DA DISCIPLINA CÓDIGO MATERIA Teorías do espectáculo e da comunicación DISCIPLINA Teorías do espectáculo II TITULACIÓN Arte dramática ESPECIALIDADE Dirección escénica e dramaturxia

More information

ORIENTACIÓN E RESPOSTAS EDUCATIVAS. Alumnado con trastornos da aprendizaxe

ORIENTACIÓN E RESPOSTAS EDUCATIVAS. Alumnado con trastornos da aprendizaxe ORIENTACIÓN E RESPOSTAS EDUCATIVAS Alumnado con trastornos da aprendizaxe ORIENTACIÓN E RESPOSTAS EDUCATIVAS Alumnado con trastornos da aprendizaxe EDITA Xunta de Galicia Consellería de Educación e Ordenación

More information

PROGRAMACIÓN DO CUARTO CURSO DAS ENSINANZAS DO TÍTULO SUPERIOR DE MÚSICA NA ESPECIALIDADE DE INTERPRETACIÓN NO ITINERARIO DE CLARINETE.

PROGRAMACIÓN DO CUARTO CURSO DAS ENSINANZAS DO TÍTULO SUPERIOR DE MÚSICA NA ESPECIALIDADE DE INTERPRETACIÓN NO ITINERARIO DE CLARINETE. PROGRAMACIÓN DO CUARTO CURSO DAS ENSINANZAS DO TÍTULO SUPERIOR DE MÚSICA NA ESPECIALIDADE DE INTERPRETACIÓN NO ITINERARIO DE CLARINETE. DISCIPLINA: INSTRUMENTO VII. 4º CURSO 1º CUADRIMESTRE (10 CRÉDITOS

More information

Guía didáctica TODO É PERCUSIÓN

Guía didáctica TODO É PERCUSIÓN Guía didáctica TODO É PERCUSIÓN Índice O espectáculo: Todo é percusión... 3 Sinopse... 3 Memoria didáctica e de mediación... 4 Xustificación e descripción da unidade didáctica... 4 Obxectivos... 5 Contidos

More information

PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA ÁREA DE INGLÉS

PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA ÁREA DE INGLÉS PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA ÁREA DE INGLÉS CURSO ESCOLAR 2016/2017 XEFA DE DEPARTAMENTO PILAR GARABANA BARRO 1 ÍNDICE 1. Introducción 2. Metodoloxía 3. Competencias clave. Contribución da materia á súa consecución.

More information

plan estratéxico 2016 >> 2020

plan estratéxico 2016 >> 2020 plan estratéxico 2016 >> 2020 ÍNDICE INTRODUCIÓN A. MISIÓN, VISIÓN, VALORES MISIÓN VISIÓN VALORES B. QUEN, COMO, CON QUE EIXE DA CALIDADE INTERNA EIXE DA DIRECCIÓN ESTRATÉXICA EIXE DO PERSOAL EIXE DOS

More information

NOME DO CENTRO: IES CANIDO CURSO ESCOLAR: 2016/2017 INGLÉS 1º ESO

NOME DO CENTRO: IES CANIDO CURSO ESCOLAR: 2016/2017 INGLÉS 1º ESO NOME DO CENTRO: IES CANIDO CURSO ESCOLAR: 2016/2017. INGLÉS 1º ESO XEFA DE DEPARTAMENTO: CARMEN BLANCO PÉREZ OTROS COMPONENTES: ALBERTO FERNÁNDEZ DÍAZ MARTA FERNÁNDEZ VARGAS IRMA INSUA GRANDÍO CURSO 1º

More information

INSTITUCIÓN EDUCATIVA TÉCNICA SAGRADO CORAZÓN Aprobada según Resolución No NIT DANE SOLEDAD ATLÁNTICO.

INSTITUCIÓN EDUCATIVA TÉCNICA SAGRADO CORAZÓN Aprobada según Resolución No NIT DANE SOLEDAD ATLÁNTICO. Página 1 de 21 GUÍA No 3 ÁREA: Humanidades GRADO: 6 Docente; Isabel Orozco Hernández PERIODO: 3 IH: 15 a 16 horas EJE TEMÁTICO You can do it DESEMPEÑO Puede extraer información general y especifica de

More information

CURSO PROGRAMACIÓN DE 2º ESO

CURSO PROGRAMACIÓN DE 2º ESO CURSO 2016-2017 PROGRAMACIÓN DE 2º ESO 1. SECUENCIACIÓN E TEMPORALIZACIÓN DAS UNIDADES DIDÁCTICAS (WAY TO ENGLISH ESO 2, editorial Burlington Books) 1ª AVALIACIÓN Unidade 1: At School Aprender vocabulario

More information

Problema 1. A neta de Lola

Problema 1. A neta de Lola Problema 1 A neta de Lola A neta de Lola da Barreira estuda 6º de Educación Primaria na Escola da Grela. A súa mestra díxolle que escribira todos os números maiores ca cen e menores ca catrocentos, sempre

More information

4º curso. DOCENTES: NOME E APELIDOS /TEL/WEB TITORÍA Luis Miguel Sobrevela Romaguera Martes 17:30 a 18:30

4º curso. DOCENTES: NOME E APELIDOS  /TEL/WEB TITORÍA Luis Miguel Sobrevela Romaguera Martes 17:30 a 18:30 PROGRAMACIÓN DOCENTE DE REPERTORIO VI CONSERVATORIO SUPERIOR DE MÚSICA DE A CORUÑA TÍTULO SUPERIOR DE MÚSICA (ENSINANZAS REGULADAS POLO DECRETO 163/2015, do 29 de outubro) 1. IDENTIFICACIÓN E CONTEXTUALIZACIÓN

More information

Luis Sobrado Fernández* Universidade de Santiago de Compostela

Luis Sobrado Fernández* Universidade de Santiago de Compostela REOP. Vol. 18, N o 2, 2 o Semestre, 2007, pp. 273-285 Exploración de actitudes motivacionais e proposta de estratexias titoriais para a aprendizaxe escolar Exploration of motivational attitudes and proposal

More information

TRABALLO FIN DE GRAO A APRENDIZAXE COOPERATIVA COMO FERRAMENTA PARA FOMENTAR A IGUALDADE ENTRE OS SEXOS NA ESCOLA INFANTIL

TRABALLO FIN DE GRAO A APRENDIZAXE COOPERATIVA COMO FERRAMENTA PARA FOMENTAR A IGUALDADE ENTRE OS SEXOS NA ESCOLA INFANTIL TRABALLO FIN DE GRAO A APRENDIZAXE COOPERATIVA COMO FERRAMENTA PARA FOMENTAR A IGUALDADE ENTRE OS SEXOS NA ESCOLA INFANTIL RESUMO. ABSTRACT GALEGO: A sociedade actual segue amosando principios partriarcais

More information

REUNIÓN CONVOCATORIAS SUBVENCIÓNS 2018 SECCIÓN DE SERVIZOS SOCIAIS SERVIZO DE ACCIÓN SOCIAL, CULTURAL E DEPORTES

REUNIÓN CONVOCATORIAS SUBVENCIÓNS 2018 SECCIÓN DE SERVIZOS SOCIAIS SERVIZO DE ACCIÓN SOCIAL, CULTURAL E DEPORTES REUNIÓN CONVOCATORIAS SUBVENCIÓNS 2018 SECCIÓN DE SERVIZOS SOCIAIS SERVIZO DE ACCIÓN SOCIAL, CULTURAL E DEPORTES PUBLICACIÓN DAS BASES BASES REGULADORAS XERAIS http://bop.dicoruna.es/bopportal/publicado/2018/03/21/2018_0000002149.pdf

More information

GUÍA DO ALUMNADO EASD Ramón Falcón

GUÍA DO ALUMNADO EASD Ramón Falcón / GUÍA DO ALUMNADO Curso 2017/2018 Páxina 1 de 24 / Índice 1 PRESENTACIÓN DO CENTRO...4 1.1. Datos del Centro...4 1.2. Oferta Educativa...5 1.2.1. Ciclos formativos de Grao medio...5 1.2.2. Ciclos formativos

More information

AVALIACIÓN DO PROXECTO PILOTO DE ASISTENCIA PERSOAL COGAMI

AVALIACIÓN DO PROXECTO PILOTO DE ASISTENCIA PERSOAL COGAMI AVALIACIÓN DO PROXECTO PILOTO DE ASISTENCIA PERSOAL COGAMI Autoras: Luz Campello García. REDESAÚDE S.L. Juana Mª Tubío Ordoñez. COGAMI Edita Confederación Galega de Persoas con Discapacidade Impresión:

More information

PROGRAMACIÓN DE RELIXIÓN EVANXÉLICA 1º e 2º ESO

PROGRAMACIÓN DE RELIXIÓN EVANXÉLICA 1º e 2º ESO PROGRAMACIÓN DE RELIXIÓN EVANXÉLICA 1º e 2º ESO CURSO 2017/2018 ÍNDICE: 1.INTRODUCCIÓN E XUSTIFICACIÓN.. 2 2.OBXETIVOS DA E.R.E.....4 3.AVALIACIÓN INICIAL 5 4...6 OBXECTIVOS CONTIDOS CRITERIOS DE AVALIACIÓN

More information

INFORME DE AVALIACIÓN DOS BANCOS DO TEMPO DO PROXECTO CONTA CON ELAS

INFORME DE AVALIACIÓN DOS BANCOS DO TEMPO DO PROXECTO CONTA CON ELAS UNIVERSIDADE DE VIGO INFORME DE AVALIACIÓN DOS BANCOS DO TEMPO DO PROXECTO CONTA CON ELAS Luz Varela Caruncho Amada Traba Díaz Universidade de Vigo ÍNDICE Introdución... 3 Os Bancos do Tempo... 4 Os Bancos

More information

Narrador e Narradora Narrador Narradora Narrador

Narrador e Narradora Narrador Narradora Narrador 1. Family dinner Soa unha música futurista. Narrador e Narradora: Aquí estamos, here we are, en Galicia, in Galicia, no ano 2050, in the year 2050, e temos unha historia que contarvos, and we have a story

More information

1. IDENTIFICACIÓN E CONTEXTUALIZACIÓN DISCIPLINA: INSTRUMENTO I (JAZZ - PIANO)

1. IDENTIFICACIÓN E CONTEXTUALIZACIÓN DISCIPLINA: INSTRUMENTO I (JAZZ - PIANO) PROGRAMACIÓN DOCENTE DE INSTRUMENTO I (JAZZ - PIANO) CONSERVATORIO SUPERIOR DE MÚSICA DA CORUÑA TÍTULO SUPERIOR DE MÚSICA (ENSINANZAS REGULADAS POLO DECRETO 3/2015, DO 29 DE OUTUBRO) CURSO ACADÉMICO 2017/18

More information

TRABALLO DE FIN DE GRAO

TRABALLO DE FIN DE GRAO Facultade de Ciencias da Educación TRABALLO DE FIN DE GRAO A EVOLUCIÓN BIOLÓXICA, UNHA TEORÍA ESQUECIDA LA EVOLUCIÓN BIOLÓGICA, UNA TEORÍA OLVIDADA BIOLOGICAL EVOLUTION, A FORGOTTEN THEORY Autora: Lucía

More information

ADSCRICIÓN FUNCIONAL E HORARIO DO PROFESORADO NOS CENTROS DE INFANTIL E PRIMARIA

ADSCRICIÓN FUNCIONAL E HORARIO DO PROFESORADO NOS CENTROS DE INFANTIL E PRIMARIA ADSCRICIÓN FUNCIONAL E HORARIO DO PROFESORADO NOS CENTROS DE INFANTIL E PRIMARIA Incorpora a nova redacción dada polo apartado segundo da Orde do 28 de xuño de 2010 que modifica o CAPÍTULO V, punto 1 da

More information

BASES DO PROCESO DE SELECCIÓN DO ALUMNADO-TRABALLADOR PARTICIPANTES NO OBRADOIRO DE EMPREGO VISTA REAL IV ( VILANOVA DE AROUSA )

BASES DO PROCESO DE SELECCIÓN DO ALUMNADO-TRABALLADOR PARTICIPANTES NO OBRADOIRO DE EMPREGO VISTA REAL IV ( VILANOVA DE AROUSA ) BASES DO PROCESO DE SELECCIÓN DO ALUMNADO-TRABALLADOR PARTICIPANTES NO OBRADOIRO DE EMPREGO VISTA REAL IV ( VILANOVA DE AROUSA ) Primeira.- OBXECTO. Estas bases teñen como finalidade, de conformidade co

More information

C.E.I.P. PRÁCTICAS de Ourense Programacións didácticas

C.E.I.P. PRÁCTICAS de Ourense Programacións didácticas AREA NIVEL PROFESOR LINGUA INGLESA 4º DE EDUCACIÓN PRIMARIA Mª AIDA FERNÁNDEZ CASAL A) Obxectivos xerais do curso (temporalizados por avaliacións) 1ª Avaliación OBXECTIVOS Saber deletrear. Identificar

More information

marcoeuropeocomún de referencia para as linguas: aprendizaxe, ensino, avaliación

marcoeuropeocomún de referencia para as linguas: aprendizaxe, ensino, avaliación marcoeuropeocomún de referencia para as linguas: aprendizaxe, ensino, avaliación Marco europeo común de referencia para as linguas: aprendizaxe, ensino, avaliación 2005 Xunta de Galicia, Secretaría

More information

PRESENTACIÓN MATERIA MATERIA LINGUA INGLESA CURSO 1º ESO A CURSO ACADÉMICO PROFESOR Mª MONTSERRAT VILLAPÚN CASTRO

PRESENTACIÓN MATERIA MATERIA LINGUA INGLESA CURSO 1º ESO A CURSO ACADÉMICO PROFESOR Mª MONTSERRAT VILLAPÚN CASTRO PRESENTACIÓN MATERIA MATERIA LINGUA INGLESA CURSO 1º ESO A CURSO ACADÉMICO 2017-2018 PROFESOR Mª MONTSERRAT VILLAPÚN CASTRO CONTIDOS E ESTÁNDARES DE APRENDIZAXE ASOCIADOS. BLOQUE 1 Descrición do contido:comprensión

More information

Ámbito da comunicación: lingua inglesa

Ámbito da comunicación: lingua inglesa Educación secundaria para persoas adultas Ámbito da comunicación: lingua inglesa Unidade didáctica 5 Let me tell you about 1 AMBITO DA COMUNICACIÓN UNIDADE DIDÁCTICA 5 1. Programación da unidade...2 1.1

More information

Discurso literario e sociedade nos países de fala inglesa

Discurso literario e sociedade nos países de fala inglesa Discurso literario e sociedade nos países de fala inglesa Eduardo Barros Grela (UDC) Jorge Figueroa Dorrego (UVigo) Cristina Mourón Figueroa (USC), coord. GUÍA DOCENTE E MATERIAL DIDÁCTICO 18/19 1 MÁSTER

More information

Os proxectos na Educación Infantil. Análise dunha experiencia sobre os dinosauros

Os proxectos na Educación Infantil. Análise dunha experiencia sobre os dinosauros FACULTADE DE CIENCIAS DA EDUCACIÓN Mestre/a en Educación Infantil Mención en Linguaxes Artísticas Traballo Fin de Grao Os proxectos na Educación Infantil. Análise dunha experiencia sobre os dinosauros

More information

Fonética e fonoloxía da língua galega

Fonética e fonoloxía da língua galega FACULTADE DE FILOLOXÍA DEPARTAMENTO DE FILOLOXÍA GALEGA Fonética e fonoloxía da língua galega Xosé Luís Regueira Fernández GUÍA DOCENTE E MATERIAL DIDÁCTICO 2018/2019 DATOS DESCRITIVOS DA MATERIA DENOMINACIÓN

More information

GUÍA DOCENTE E MATERIAL DIDÁCTICO

GUÍA DOCENTE E MATERIAL DIDÁCTICO FACULTADE DE FILOLOXÍA DEPARTAMENTO DE FILOLOXÍA INGLESA E ALEMANA Poesía Inglesa J. Manuel Barbeito Varela GUÍA DOCENTE E MATERIAL DIDÁCTICO 2017/2018 Guía Didáctica da materia Poesía Inglesa 2 FACULTADE

More information

SECUENCIACIÓN DIDÁCTICA: ÁMBITO DA COMUNICACIÓN MÓDULO 3 y 4 (ESA) 2017/2018

SECUENCIACIÓN DIDÁCTICA: ÁMBITO DA COMUNICACIÓN MÓDULO 3 y 4 (ESA) 2017/2018 Módulo 3 Secuencia Didáctica SD1 This is me SD2 My balanced diet SD3 My school, my town SD4 The industrial revolution SECUENCIACIÓN DIDÁCTICA: ÁMBITO DA COMUNICACIÓN MÓDULO 3 y 4 (ESA) 2017/2018 Presentación

More information

3º ESO ESTHER VÁZQUEZ, ELBA NIEVES. Editorial BURLINGTON AutorMARKS/DARBY. Contidos (unidades didácticas) temporalizados por avaliacións

3º ESO ESTHER VÁZQUEZ, ELBA NIEVES. Editorial BURLINGTON AutorMARKS/DARBY. Contidos (unidades didácticas) temporalizados por avaliacións 3º ESO ASIGNATURA/MÓDULO INGLES Cód. CURSO E GRUPO 3º ABC PROFESOR/A (ES/AS) LIBRO DE TEXTO Data de Autorización ESTHER VÁZQUEZ, ELBA NIEVES Editorial BURLINGTON AutorMARKS/DARBY 9-2010 " BUILD UP 3 "

More information

Procesos preventivos e carteira de servizos en materia de prevención do Plan de Galicia sobre Drogas

Procesos preventivos e carteira de servizos en materia de prevención do Plan de Galicia sobre Drogas Procesos preventivos e carteira de servizos en materia de prevención do Plan de Galicia sobre Drogas Listaxe da carteira de servizos ÁMBITO/ COLECTIVO PROGRAMA DESTINATARIOS TIPO SAÚDE NA ESCOLA 5-18

More information

Alumna/o...Curso... 1) Para recuperar a materia pendente deberás seguir o plan de traballo que se especifica de seguido:

Alumna/o...Curso... 1) Para recuperar a materia pendente deberás seguir o plan de traballo que se especifica de seguido: IES EDUARDO BLANCO AMOR. CULLEREDO. RECUPERACIÓN DA MATERIA DE INGLÉS PENDENTE DE CURSOS ANTERIORES A recuperación da materia de INGLÉS pendente de cursos anteriores realizarase como se explica de seguido:

More information

PROGRAMACIÓN DEPARTAMENTO DE INGLÉS -ESO -BACHARELATO -CICLOS -FORMACIÓN PROFESIONAL BÁSICA -ADULTOS

PROGRAMACIÓN DEPARTAMENTO DE INGLÉS -ESO -BACHARELATO -CICLOS -FORMACIÓN PROFESIONAL BÁSICA -ADULTOS PROGRAMACIÓN DEPARTAMENTO DE INGLÉS -ESO -BACHARELATO -CICLOS -FORMACIÓN PROFESIONAL BÁSICA -ADULTOS CURSO: 2016-2017 1 ÍNDICE 1.1 CENTRO... 4 1.2 ALUMNADO... 5 1.3 OBXECTIVOS ADAPTADOS AO CONTEXTO DE

More information

Guía para a elaboración da planificación estratéxica dos centros da USC

Guía para a elaboración da planificación estratéxica dos centros da USC Guía para a elaboración da planificación estratéxica dos centros da USC Índice 1. Introdución... 2 2. Procedemento para a elaboración do plan estratéxico... 4 2.1 Fase 1. Analizar a situación... 4 2.2

More information

2º ESO. Obxectivos xerais do curso. Contidos (unidades didácticas) temporalizados por avaliacións

2º ESO. Obxectivos xerais do curso. Contidos (unidades didácticas) temporalizados por avaliacións 2º ESO ASIGNATURA/MÓDULO INGLES Cód. CURSO E GRUPO 2º A-B-C- PROFESOR/A (ES/AS) LIBRO DE TEXTO Data de Autorización CARMEN QUINTANA, Editorial BURLINGTON BUILD UP 2 Autor Ryan " OCTUBRE 2010-11 Obxectivos

More information

CREATIVIDADE DA COMUNICACIÓN CULTURAL

CREATIVIDADE DA COMUNICACIÓN CULTURAL FACULTADE DE HUMANIDADES DEPARTAMENTO DE LITERATURA ESPAÑOLA, TEORÍA DA LITERATURA E LINGÜÍSTICA XERAL CREATIVIDADE DA COMUNICACIÓN CULTURAL Montserrat Souto Gómez GUÍA DOCENTE E MATERIAL DIDÁCTICO 2012/2013

More information

QUINTO CURSO EDUCACIÓN PRIMARIA OBRIGATORIA

QUINTO CURSO EDUCACIÓN PRIMARIA OBRIGATORIA OXFORD ROOFTOPS 5 ÁREA DE LINGUAS EXTRANXEIRAS INGLÉS QUINTO CURSO EDUCACIÓN PRIMARIA OBRIGATORIA ÍNDICE 1. INTRODUCIÓN... 4 1.1. LOMCE... 4 1.2. As Competencias Básicas Integradas... 5 2. CONTEXTO...

More information

Diseno organizativo/ Organizational Design: Estructura y procesos/ Structure and Processes (Spanish Edition)

Diseno organizativo/ Organizational Design: Estructura y procesos/ Structure and Processes (Spanish Edition) Diseno organizativo/ Organizational Design: Estructura y procesos/ Structure and Processes (Spanish Edition) Juan Jose Gilli Click here if your download doesn"t start automatically Diseno organizativo/

More information

LEI 18/2011, DO 5 DE XULLO, REGULADORA DO USO DAS TECNOLOXÍAS DA INFORMACIÓN E DA COMUNICACIÓN NA ADMINISTRACIÓN DE XUSTIZA

LEI 18/2011, DO 5 DE XULLO, REGULADORA DO USO DAS TECNOLOXÍAS DA INFORMACIÓN E DA COMUNICACIÓN NA ADMINISTRACIÓN DE XUSTIZA LEI 18/2011, DO 5 DE XULLO, REGULADORA DO USO DAS TECNOLOXÍAS DA INFORMACIÓN E DA COMUNICACIÓN NA ADMINISTRACIÓN DE XUSTIZA (BOE núm. 160, do 06/07/2011) (Última actualización do 06/10/2015: o texto foi

More information

PRESENTACIÓN MATERIA MATERIA LINGUA INGLESA CURSO 1º ESO B CURSO ACADÉMICO PROFESOR Mª MONTSERRAT VILLAPÚN CASTRO

PRESENTACIÓN MATERIA MATERIA LINGUA INGLESA CURSO 1º ESO B CURSO ACADÉMICO PROFESOR Mª MONTSERRAT VILLAPÚN CASTRO MD75010303 Data: 23-09-2016 Rev.3 PRESENTACIÓN MATERIA MATERIA LINGUA INGLESA CURSO 1º ESO B CURSO ACADÉMICO 2016-2017 PROFESOR Mª MONTSERRAT VILLAPÚN CASTRO CONTIDOS E ESTÁNDARES DE APRENDIZAXE ASOCIADOS.

More information

PROTOCOLO DO COMEDOR ESCOLAR DO C.E.I.P. DE ARZÚA INTRODUCCIÓN Este protocolo é parte integrante do regulamento orgánico do centro escolar e de

PROTOCOLO DO COMEDOR ESCOLAR DO C.E.I.P. DE ARZÚA INTRODUCCIÓN Este protocolo é parte integrante do regulamento orgánico do centro escolar e de PROTOCOLO DO COMEDOR ESCOLAR DO C.E.I.P. DE ARZÚA INTRODUCCIÓN Este protocolo é parte integrante do regulamento orgánico do centro escolar e de acordo coa actual normativa vixente, recolle as directrices

More information

I. PRESENTACIÓN. 1. Administración e recursos humanos

I. PRESENTACIÓN. 1. Administración e recursos humanos 3 I. PRESENTACIÓN 1. Administración e recursos humanos Os procesos de cambio aos que continuamente están sometidas as administracións públicas esixen flexibilidade, capacidade de adaptación e anticipación.

More information

PLAN DE COMUNICACIÓN DO PROGRAMA OPERATIVO DO FSE DE GALICIA

PLAN DE COMUNICACIÓN DO PROGRAMA OPERATIVO DO FSE DE GALICIA FONDO SOCIAL EUROPEO O FSE inviste no teu futuro UNIÓN EUROPEA PLAN DE COMUNICACIÓN DO PROGRAMA OPERATIVO DO FSE DE GALICIA 2007-2013 1 Índice de Contidos 1. PRESENTACIÓN...3 2. INTRODUCIÓN...5 2.1. Resultados

More information

Programación 3º de EP LINGUA INGLESA

Programación 3º de EP LINGUA INGLESA Programación 3º de EP LINGUA INGLESA 1 ÍNDICE 1. Introdución e contextualización. 2. Vinculación entre obxectivos, secuenciación e temporalización de contidos, criterios de avaliación, estándares de aprendizaxe

More information

Subdirección de Educación Departamento de Educación Contratada Colegio CAFAM Bellavista CED GUIA DE APRENDIZAJE. Pensamiento: Comunicativo Expresivo

Subdirección de Educación Departamento de Educación Contratada Colegio CAFAM Bellavista CED GUIA DE APRENDIZAJE. Pensamiento: Comunicativo Expresivo Subdirección de Educación Departamento de Educación Contratada Colegio CAFAM Bellavista CED Guía No: 3 GUIA DE APRENDIZAJE Docente: ADRIANA CORTÉS AYALA Pensamiento: Comunicativo Expresivo Asignatura:

More information

Apertura dos centros de formación profesional á contorna local: percepción dos axentes sociais

Apertura dos centros de formación profesional á contorna local: percepción dos axentes sociais REVISTA DE ESTUDIOS E INVESTIGACIÓN EN PSICOLOGÍA Y EDUCACIÓN eissn: 2386-7418, 2015, Vol. Extr., No. 7. DOI: 10.17979/reipe.2015.0.07.351 Apertura dos centros de formación profesional á contorna local:

More information

LLP PT-KA3-KA3MP. ecity Guías Pedagóxicas

LLP PT-KA3-KA3MP. ecity Guías Pedagóxicas ecity Guías Pedagóxicas 20 de Abril de 2015 1 Contido Contido... 2 1. Cobertura móbil... 4 1.1. Descrición... 4 1.2. Como xogar ao escenario (e intentar gañalo)... 5 1.3. Actividade 1 (Sesión 1): Presentación

More information

ANEXO XIII MODELO DE PROGRAMACIÓN DE MÓDULOS PROFESIONAIS

ANEXO XIII MODELO DE PROGRAMACIÓN DE MÓDULOS PROFESIONAIS 1. Identificación da programación Centro educativo Código Centro Concello Ano académico 15016000 Compostela Santiago de Compostela 2018/2019 Ciclo formativo Código da familia profesional Familia profesional

More information

Orzamentos Xerais do Estado para 2016: Novidades en materia de Seguridade Social que xestionan as mutuas

Orzamentos Xerais do Estado para 2016: Novidades en materia de Seguridade Social que xestionan as mutuas Orzamentos Xerais do Estado para 2016: Novidades en materia de Seguridade Social que Pensións públicas Art. 36.- Índice de revalorización de pensións. As pensións do sistema da Seguridade Social experimentarán

More information